Jakościowe metody prezentacji stosowane na mapach turystycznych

• Autorzy: Kałamucki K. , Świerk K.

Warianty tytułu

EN

Cartographic Methods of Presentation Used on Tourist Maps

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przeprowadzone badania dotyczące kartograficznych metod prezentacji miały na celu rozpoznanie, sklasyfikowanie oraz ocenę poprawności ich stosowania na mapach turystycznych. Pozwoliło to wskazać słabe i mocne strony metodycznych aspektów kartografii turystycznej. Do analizy wybrano 44 mapy. Mapy polskie stanowiły większość. Kryterium wyboru były: tytuł mapy i odpowiadający mu zakres treści, liczba przedstawianych na mapie informacji turystycznych, liczba stosowanych zmiennych graficznych oraz bogactwo legendy. Odrzucone zostały mapy z ubogą treścią turystyczną oraz różne schematy i panoramy. W celu przeprowadzenia wnikliwej analizy metod kartograficznych stosowanych na mapach turystycznych autorzy najpierw dokonali wyboru jednolitego systemu ich podziału. Jako podstawę przyjęli klasyfikację L. Ratajskiego, którą zweryfikowali o poglądy innych autorów (J. Pasławski 2005, 2009, K.A. Saliszczew 1998) i przystosowali do potrzeb analiz map turystycznych. Pierwsza część badań polegała na wyszukaniu na mapach i przyporządkowywaniu wszystkich elementów treści (nie tylko objaśnionych w legendach) odpowiednim metodom. Wyniki analizy każdej mapy zestawiono w dwóch tabelach – dla treści turystycznej oraz dla treści topograficznej. Drugi etap polegał na szczegółowej ilościowej analizie uzyskanych wyników według przyjętych rożnych kryteriów, np. skali, tytułu mapy, rodzaju metody, typu sygnatur, itp. Autorzy zestawili liczbę wydzieleń elementów topograficznych i turystycznych na analizowanych mapach. Obliczyli i przedstawili udział procentowy stosowanych na mapach turystycznych kartograficznych metod prezentacji treści turystycznej i topograficznej oraz określili udział rodzajów sygnatur w obrębie metody sygnatur punktowych i liniowych, a także określili udział róznych rodzajów zasięgów w metodzie zasiegów. Przedstawione wyniki badań pokazały małe zróżnicowanie stosowanych metod przezntacji, częste powtarzanie na mapach tych samych metod i znaków umownych. Na mapach przeważa metoda syganturowa. W większości są to sygnatury punktowe oraz liniowe geometryczne i symboliczne. Pozostałe metody z zakresu metod jakościowych stosowane są rzadziej. Większość obiektów prezentowana jest takimi samymi rodzajami sygantur. Mankamentem analizowanych współczesnych map jest brak charakterystyk ilościowych, oprócz czasu przejścia na szlakach i długości odcinków dróg. Można stwierdzić, że współczesne mapy turystyczne charakteryzują się monotonią form prezentacji, a także dużym podobieństwem formy graficznej znaków.

EN

The aim of research concerning cartographic methods of presentation was to identify, classify and evaluate how appropriate their usage is on tourist maps. This allowed to indicate strong and weak points of methodological aspects of tourist cartography. 44 maps were chosen for analysis. The majority were Polish maps. Criteria of choice were: the title of the map and corresponding range of content, the quantity of tourist information presented on the map, the number of used graphic variables and the richness of the legend. Maps with poor tourist content as well as various schemes and panoramas were rejected. In order to conduct a thorough analysis of cartographic methods used on tourist maps, the authors accepted the classification of L. Ratajski and verified it with opinions of other authors (J. Pasławski 2005, 2009, K.A. Saliszczew 1998) and adapted it to the needs of tourist map analyses. The first part of research consisted in identifying all content elements (not only those explained in legends) and assigning them to adequate methods. The results of each map’s analysis were presented in two tables – for tourist content and for topographic content. The second part consisted in the detailed quantity analysis of obtained results according to various criteria, e.g. scale, map title, kind of method, type of symbols, etc. The authors compared the number of divisions of tourist and topographic elements on analyzed maps. They calculated and presented the percentage of cartographic methods of presenting tourist and topographic content used on tourist maps, determined the share of the kinds of symbols used within the scope of the point and line symbol method, and established the share of different kinds of ranges in the range method. The research results which were presented showed poor differentiation of applied presentation methods and frequent repetition of the same methods and symbols on maps. The symbol method predominates. The majority are geometric and symbolic point and line symbols. Other methods from the range of quality methods are employed more rarely. The majority of objects are presented with the same kind of symbols. The disadvantage of the analyzed contemporary maps is the lack of quantity specifications, apart from trail duration times and road section lengths. It can be said that contemporary tourist maps are characterized by monotony of presentation forms and similarity of the graphic form of symbols used.

Słowa kluczowe

PL

kartograficzne metody prezentacji; mapa turystyczna; treść tematyczna; treść podkładowa

EN

cartographic methods of presentation; tourist map; thematic content; base content

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Geograficzne. Oddział Kartograficzny
• Czasopismo: Polski Przegląd Kartograficzny
• Rocznik: 2011
• Tom: T. 43, nr 3
• Strony: 225--238
• Opis fizyczny: Bibliogr. 6 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kałamucki K.

• Zakład Kartografii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin

autor

Świerk K.

• Zakład Kartografii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin

Bibliografia

• Pasławski J., 2005, Uwagi o klasyfikacji ilościowych form prezentacji. „Polski Przegl. Kartogr.” T. 37, nr 2, s. 95–100.
• Pasławski J., 2009, O klasyfikacji jakościowych kartograficznych form prezentacji. „Polski Przegl. Kartogr.” T. 41, nr 3, s. 221–226.
• Ratajski L., 1971, Podstawy definicji i terminologii metod kartograficznych. W: Problemy kartografii tematycznej. „Materiały Ogólnopolskich Konferencji Kartograficznych” T. 1, Lublin – Warszawa, s. 249–264.
• Ratajski L., 1989, Metodyka kartografii społeczno-gospodarczej. Wyd. II. Warszawa: PPWK.
• Roszczewska M., Zalewski W., 2003, Mapa topograficzna jako podkład map turystycznych. W: Kartografia w turystyce – turystyka w kartografii.„Materiały Ogólnopolskich Konferencji Kartograficznych” T.24, Kraków, s. 17–27.
• Saliszczew K.A., 1998, Kartografia ogólna. Wyd. II. Warszawa: Wydawn. Naukowe PWN