Kinematyka konwergencji górotworu solnego oraz przemieszczeń punktów w rejonie szybu Kinga KS „Wieliczka” S.A.

• Autorzy: Hejmanowski R. , Malinowska A. , Obyrn K. d'

Warianty tytułu

EN

Kinematics of convergence of the rock mass and displacements of benchmarks in the area of the shaft St. Kinga at the salt mine “Wieliczka” S.A.

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Pomiary konwergencji stosowane są w górotworze celem badania i lokalizacji miejsc szczególnie zagrożonych naprężeniami występującymi wskutek koncentracji eksploatacji w danym rejonie lub szczególnych właściwości geologicznych górotworu. Wyniki takich pomiarów mają zatem kluczowe znaczenie dla oceny zagrożeń geomechanicznych w kopalniach głębinowych. Stanowią również podstawę dla budowy i estymacji parametrów modeli teoretycznych. Analiza wyników pomiarów konwergencji w odniesieniu do całego masywu naruszonego górotworu jest niezwykle złożona i może być obarczona znacznymi błędami. Zebrano i przeanalizowano wyniki wieloletnich wysokościowych pomiarów geodezyjnych. Zgromadzono także wyniki dostępnych pomiarów konwergencji z kilku komór solnych. W artykule podjęto próbę prowadzenia analizy łącznie z oceną ruchów punktów wysokościowych w wyrobiskach kopalnianych i rurze szybowej. Analiza przestrzenna zestawiająca całość wyników z sytuacją górniczo-geologiczną pozwala na łatwiejsze i obarczone mniejszą niepewnością wnioskowanie. Tego typu analizy pozwalają na lokalizację związków przyczynowo-skutkowych pomiędzy konwergencją komór a przemieszczeniami punktów, a tym samym na lokalizację zagrożonych rejonów kopalni. Wdrożenie geograficznych systemów informacyjnych (GIS) pozwoliło na wykazanie celowości tego typu analiz.

EN

One of the main goals of convergence measurements in underground mining is assessing the risks related to caves deformations. Those deformations might be caused by the concentration of mining activities in a given region or by specific geological conditions. The results of such measurements are crucial for assessing the stability of caves in underground mines. The results of measurements are also used for improving the parameters and accuracy of theoretical models. The analysis of the convergence measurements and underground leveling is an extremely complex process, burdened with significant error. The results of the leveling and convergence measurements were gathered in the database. The presented research was focused on the analysis of the movements in mine chambers and in the shaft. The spatial analysis based on mining and geological factors can be used for defining the cause-and-effect relationships between the convergence of the chambers and the displacements of the measurement point. In this way the endangered areas could be established. Implementing of the geographical information systems (GIS) in the research enabled to work out complex analysis.

Słowa kluczowe

PL

konwergencja wyrobisk; pomiary geodezyjne; deformacje górotworu; górotwór solny

EN

convergence of the salt chambers; surveying; deformation of rock mass; salt rock mass

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2014
• Tom: T. 70, nr 7
• Strony: 51--55
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Hejmanowski R.

• AGH w Krakowie

autor

Malinowska A.

• AGH w Krakowie

autor

Obyrn K. d'

• Kopalnia Soli "Wieliczka" S.A.
• Politechnika Krakowska

Bibliografia

• 1. Bieniasz, J., Wojnar, W.: Zarys historii pomiarów i wybrane wyniki obserwacji zjawiska konwergencji wyrobisk w pokładowych złożach soli. „Gospodarka Surowcami Mineralnymi” 2007, t. 23, z.spec., s.133-142.
• 2. D’Obyrn, K.: Likwidacja pustek poeksploatacyjnych w otworowej kopalni soli, jako metoda ochrony powierzchni terenu. Przegląd Górniczy, z.10, ISSN 0033-216X, 2010. str. 67-72
• 3. d’Obyrn K., Hydzik-Wiśniewska J.: Ocena ruchów górotworu na podstawie konwergencji w wybranych komorach Trasy Turystycznej Kopalni Soli „Wieliczka”, „Budownictwo Górnicze i Tunelowe” 2014, nr 1, rok XX, str. 1-7.
• 4. Hejmanowski R.: Kinematyka deformacji górotworu i powierzchni terenu. Wydawnictwa Naukowe Akademii Górniczo-Hutniczej. Kraków, s.118.
• 5. Hejmanowski R., Malinowska A., Kwinta, A., Ulmaniec P.: Rockmass stability in salt mines – risk factors. 12 Geokinematischer Tag. Schriftenreihe des Institutes für Markscheidewesen und Geodäsie an der Technischen Universität Bergakademie Freiberg. Wissenschaftliche Hefte. 2011, s. 296–302.
• 6. Kortas G. (red.): Ruch górotworu i powierzchni w otoczeniu zabytkowych kopalń soli. Wydawnictwo Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, t. 7, nr 3-4, Kraków 2004.
• 7. Moreira N., Miranda T., Pinheiro M., Fernandes P., Dias D., Costa L., Sena-Cruz J.: Back analysis of geomechanical parameters in underground works using an Evolution Strategy algorithm. Tunnelling and Underground Space Technology, Volume 33, January 2013, 2013. Pages 143-158.
• 8. Pytel W., Świtoń J.: Assessment of the impact of Geomechanical parameters variability on underground excavations stabilityusing response surface method. Studia Geotechnica et Mechanica, Vol. XXXV, No. 1, 2013, pp. 183-194. Wroclaw 2013.
• 9. Wyniki obserwacji geodezyjnych w rejonie szybu Św. Kingi. Archiwum Działu Mierniczego Kopalni Soli Wieliczka (dokumenty niepublikowane kopalni).