Creating a sustainable energy sector in the crisis conditions and building a European Green Deal

• Autorzy: Lorek Elżbieta , Lorek Agnieszka

Identyfikatory

DOI

10.34659/eis.2023.86.3.559

Warianty tytułu

PL

Kreowanie zrównoważonej energetyki w warunkach kryzysu i budowy Europejskiego Zielonego Ładu

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This article presents the concept of sustainable energy industry advancement. It also evaluates selected aspects of energy sector development in the context of current civilisation challenges, European Union policy and principles of sustainable energy generation. The primary objective of the paper is to answer the question of whether the development of the power industry in Poland and other EU countries is sustainable in selected social (the problem of energy poverty), economic (energy security issues) and environmental aspects (the development of energy based on renewable sources, including the subject of bioenergy). The research method applied in the article is based on the analysis of available literature resources, thematic reports, statistical data, and legal acts. The analysis of the problems selected for the article indicates that these issues still remain unresolved barriers to the implementation of sustainable development, and the currently escalating crisis phenomena (energy and economic crisis related to the Covid-19 pandemic and the war in Ukraine) are not conducive to their effective and rapid elimination. Based on the above considerations, recommendations in relation to sustainability in the energy sector in Poland and the EU were deduced.

PL

W artykule przedstawiono pojęcie zrównoważonego rozwoju energetyki oraz dokonano oceny wybranych aspektów rozwoju energetyki w kontekście aktualnych wyzwań cywilizacyjnych, polityki Unii Europejskiej oraz zasad zrównoważonego rozwoju energetyki. Celem głównym artykułu jest odpowiedź na pytanie: czy rozwój energetyki w Polsce i innych krajach UE jest zrównoważony w wybranych aspektach społecznych (problem ubóstwa energetycznego), gospodarczych (kwestie bezpieczeństwa energetycznego) i środowiskowych (rozwój energetyki opartej na źródłach odnawialnych, w tym problem bioenergii). Metoda badawcza zastosowana w artykule opiera się na analizie dostępnej literatury, raportów tematycznych, danych statystycznych oraz aktów prawnych. Analiza wybranych do artykułu problemów wskazuje, że problemy te pozostają wciąż nierozwiązanymi barierami we wdrażaniu zrównoważonego rozwoju, a nasilające się obecnie zjawiska kryzysowe (kry-zys energetyczny i ekonomiczny związany z pandemią Covid-19 oraz wojną na Ukrainie) nie sprzyjają ich efektywnej i szybkiej eliminacji. Na podstawie powyższych rozważań wysnuto rekomendacje dotyczące zrównoważenia w sektorze energetyki w Polsce oraz UE.

Słowa kluczowe

EN

sustainable energy; sustainable energy development; energy poverty; energy security; renewable energy sources

PL

energia odnawialna; zrównoważony rozwój energetyczny; ubóstwo energetyczne; bezpieczeństwo energetyczne; odnawialne źródła energii

• Wydawca: Fundacja Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
• Czasopismo: Economics and Environment
• Rocznik: 2023
• Tom: No. 3
• Strony: 114--131
• Opis fizyczny: Bibliogr. 53 poz., tab.

Twórcy

autor

Lorek Elżbieta

• HUMANITAS University in Sosnowiec

• https://orcid.org/0000-0002-1648-7322

autor

Lorek Agnieszka

• University of Economics in Katowice, 1 Maja Street 50, 40-287 Katowice, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-1812-9692

Bibliografia

• Act of 10 April 1997. The Energy Law. Journal of Laws No 54, item 348. https://www.ure.gov.pl/download.php?s=2&id=2
• Adenle, A. A. (2020). Assessment of solar energy technologies in Africa-opportunities and challenges in meeting the 2030 agenda and sustainable development goals. Energy Policy, 137, 111180. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2019.111180
• Bórawski, P., Bełdycka-Bórawska, A., Szymańska, J. E., Jankowski, K. J., Dubis, B., & Dunn, J. W. (2019). Development of renewable energy sources market and biofuels in the European Union. Journal of Cleaner Production, 228, 467-484. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.04.242
• Bouzarovski, S. (2014). Energy poverty in the European Union: landscapes of vulnerability. WIREs, 3(3), 276-289. https://doi.org/10.1002/wene.89
• Bouzarovski, S., & Petrova, S. (2015). The EU Energy Poverty and Vulnerability Agenda: An Emergent Domain of Transnational Action. In J. Tosun, S. Biesenbende & K. Schulze (Eds.), Energy Policy Making in the EU. Lecture Notes in Energy (pp. 129- 144). London: Springer. https://doi.org/10.1007/978-1-4471-6645-0_7
• Boyle, G., Everett, B., & Ramage, J. (2004). Energy Systems and Sustainability. Power for a Sustainable Future. Oxford: Oxford Uniwersity Press.
• Camia, A., Giuntoli, J., Jonsson, R., Robert, N., Cazzaniga, N. E., Jasinevičius, G., Avitabile, V., Grassi, G., Barredo, J. I., & Mubareka, S. (2021). The use of woody biomass for energy purposes in the EU. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
• Chlechowitz, M., & Reuter, M. (2021). Energy Poverty in the EU. https://www.odysseemure.eu/publications/policy-brief/european-energy-poverty.html
• CIRE – Centrum Informacji o Rynku Energii. (2022, October 15). Rośnie ilość biomasy leśnej spalanej w energetyce. https://www.cire.pl/artykuly/serwis-informacyjny-cire-24/rosnie-ilosc-biomasy-lesnej-spalanej-w-energetyce-mediaroom (in Polish).
• Clausen, L. T., & Rudolph, D. (2020). Renewable energy for sustainable rural development: Synergies and mismatches. Energy Policy, 138, 111289. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2020.111289
• Day, R., Walker, G., & Simcock, N. (2016). Conceptualising energy use and energy poverty using a capabilities framework. Energy Policy, 93, 255-264. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2016.03.019
• Directive (EU) 2018/2001 of the European Parliament and of the Council of 11 December 2018 on the promotion of the use of energy from renewable sources, Pub. L. No. 32018L2001, 328 OJ L (2018). https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex%3A32018L2001
• Directive 2009/28/EC of The European Parliament and of the Council of 23 April 2009 on the promotion of the use of energy from renewable sources and amending and subsequently repealing Directives 2001/77/EC and 2003/30/EC, Pub. L. No. 32009L0028, 140 OJ L (2009). https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/ALL/?uri=celex%3A32009L0028
• Eurostat. (2015, July 20). Energy dependence. https://ec.europa.eu/eurostat
• Eurostat. (2022a, October 18). Energy dependence. https://ec.europa.eu/eurostat
• Eurostat. (2022b, October 28). Household expenditure by category. European Union, 2021 (as % of total expenditure). https://ec.europa.eu/eurostat/cache/infographs/hhexpcofog/hhexpcofog_2021/
• Eurostat. (2022c, October 29). Glossary: Energy dependency rate. https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Glossary:Energy_dependency_rate
• Fudali, E., Jaroszewicz, B., Kabała, C., Kadej, M., Karaczun, Z., Koperski, P., Kossowska, M., Kotowski, W., Kujawa, K., Malinowski, Sz. P., Miścicki, S., Nowicki, P., Orczewska, A., Pijanowska, J., Reczyńska, K., Skubała, P., Stachowski, P., Stefanowicz, A., Świerkosz, K., Tarnawski, D., Tykarski, P., Walankiewicz, W., Żarska, B., Zbierska, J., & Żurek, R. (2022, October 20). List otwarty naukowców dotyczący zrównoważonego wykorzystania biomasy leśnej w produkcji energii. https://instytutsprawobywatelskich.pl/wp-content/uploads/2019/12/List-otwartynaukowc%C3%B3w_ost_Bioenergia.pdf (in Polish).
• Gielen, D., Boshell, F., Saygin, D., Bazilian, M. D., Wagner, N., & Gorini, R. (2019). The role of renewable energy in the global energy transformation. Energy Strategy Reviews, 24, 38-50. https://doi.org/10.1016/j.esr.2019.01.006
• Graczyk, A. (2017). Wskaźniki zrównoważonego rozwoju energetyki. Optimum. Studia Ekonomiczne, 4(88), 53-68. (in Polish).
• Graczyk, A. M. (2019a). Gospodarowanie odnawialnymi źródłami energii w ekonomii rozwoju zrównoważonego. Teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo PWN. (in Polish).
• Graczyk, A. M. (2019b). The Formulation of Fundaments and Form of Paradigm of Sustainable Energy. Proceedings of the 34th International Business Information Management Association Conference (IBIMA), Madrid, Spain, 12828. https://ibima.org/accepted-paper/the-formulation-of-fundaments-and-form-of-paradigm-of-sustainable-energy/
• Graczyk, A. M. (2020). Sustainable Energy – Definitions, Scope, and Areas. In S. Soliman Khalid (Ed.), Education Excellence and Innovation Management: A 2025 Vision to Sustain Economic Development during Global Challenges (pp. 9495- 9503). International Business Information Management Association (IBIMA).
• Großmann, K., & Kahlheber, A. (2017). Energy poverty in an intersectional perspective. In N. Simcock, H. Thomson, S. Petrova & S. Bouzarovski (Eds.), Energy Poverty and Vulnerability (pp. 12-32). London: Routledge. https://doi.org/10.4324/ 9781315231518
• Gunnarsdottir, I., Davidsdottir, B., Worrell, E., & Sigurgeirsdottir, S. (2020). Review of indicators for sustainable energy development. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 133, 110294. https://doi.org/10.1016/j.rser.2020.110294
• Gunnarsdottir, I., Davidsdottir, B., Worrell, E., & Sigurgeirsdottir, S. (2021). Sustainable energy development: History of the concept and emerging themes. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 141, 110770.
• GUS. (2021). Energia ze źródeł odnawialnych w 2020 r. https://stat.gov.pl/obszarytematyczne/srodowisko-energia/energia/energia-ze-zrodel-odnawialnych-w2020-roku,3,15.html (in Polish).
• GUS. (2022). Sytuacja gospodarstw domowych w 2021 r. w świetle wyników badania budżetów gospodarstw domowych. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/warunki-zycia/dochody-wydatki-i-warunki-zycia-ludnosci/sytuacja-gospodarstw-domowych-w-2021-r-w-swietle-badania-budzetow-gospodarstwdomowych,3,21.html (in Polish).
• Hepburn, C., Qi, Ye., Stern, N., Ward, B., Xie, Ch., & Zenghelis, D. (2021). Towards carbon neutrality and China’s 14th Five-Year Plan: Clean energy transition, sustainable urban development, and investment priorities. Environmental Science and Ecotechnology, 8, 100130. https://doi.org/10.1016/j.ese.2021.100130
• IAEA. (2005). Energy indicators for sustainable development: Guidelines and Methodologies. https://www-pub.iaea.org/MTCD/Publications/PDF/Pub1222_web.pdf
• IEA. (2001). Towards a Sustainable Energy Future. https://www.iea.org/reports/towards-a-sustainable-energy-future
• IEA. (2022, November 5). Areas of work. https://www.iea.org/areas-of-work
• IPCC. (2022). Climate Change 2022: Mitigation of Climate Change. Cambridge: Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/9781009157926
• Jakstas, T. (2020). What does energy security mean? In M. Tvaronavičienė & B. Ślusarczyk (Eds.), Energy Transformation Towards Sustainability (pp. 99-112). Elsevier. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-817688-7.00005-7
• Kirikkaleli, D., & Adebayo, T. S. (2021). Do renewable energy consumption and financial development matter for environmental sustainability? New global evidence. Sustainable Development, 29(4), 583-594. https://doi.org/10.1002/sd.2159
• Kumar, J. C. R., & Majid, M. A. (2020). Renewable energy for sustainable development in India: current status, future prospects, challenges, employment, and investment opportunities. Energy, Sustainability and Society, 10, 2. https://doi.org/10.1186/s13705-019-0232-1
• Lemaire, X. (2010). Glossary of Terms in Sustainable Energy Regulation. https://www.reeep.org/sites/default/files/Glossary%20of%20Terms%20in%20Sustainable%20Energy%20Regulation.pdf
• LG Action. (2018, September 18). Project definitione of Sustainable Energy. https://www.acrplus.org/en/activities/previous-projects/2-content/274-lg-action
• Li, L., Lin, J., Wu, N., Xie, Sh., Meng, Ch., Zheng, Y., Wang, X., & Zhao, Y. (2022). Review and outlook on the international renewable energy development. Energy and Built Environment, 3(2), 139-157. https://doi.org/10.1016/j.enbenv.2020.12.002
• Middlemiss, L. (2020). Energy poverty: Understanding and addressing systemic inequalities. In R. Galvin (Ed.), Inequality and Energy. How Extremes of Wealth and Poverty in High Income Countries Affect CO2 Emissions and Access to Energy (pp. 99-114). Elsevier. https://doi.org/10.1016/C2018-0-02082-4;
• Ministerstwo Klimatu i Środowiska. (2019). Krajowy plan na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030. Założenia i cele oraz polityki i działania. https://www.gov.pl/ web/klimat/krajowy-plan-na-rzecz-energii-i-klimatu (in Polish).
• Ministerstwo Klimatu i Środowiska. (2021). Polityka energetyczna Polski do 2040 roku. https://www.gov.pl/web/klimat/polityka-energetyczna-polski (in Polish).
• Mitchel, C. (2010). The Political Economy of Sustainable Energy. Basingstoke: Palgrave Macmillan. Østergaard, P. A., Duic, N., Noorollahi, Y., Mikulcic, H., & Kalogirou, S. (2020). Sustainable development using renewable energy technology. Renewable Energy, 146, 2430-2437. https://doi.org/10.1016/j.renene.2019.08.094
• Prandecki, K. (2014). Teoretyczne podstawy zrównoważonej energetyki. Studia Ekonomiczne/ Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, 166, 238-248. (in Polish). Sałach, K., & Lewandowski, P. (2018). Pomiar ubóstwa energetycznego na podstawie danych bbgd – metodologia i zastosowanie. https://ibs.org.pl/app/uploads/2018/02/IBS_Research_Report_pl_01_2018.pdf (in Polish).
• Szamrej-Baran, I., & Baran, P. (2014). Subiektywne i obiektywne mierniki ubóstwa energetycznego. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 367, 332-339. https://doi.org/10.15611/pn.2014.367.36 (in Polish).
• Tester, J. W., Drake, E. M., Golay, M. W., Discoll, M. J., & Peters, W. A. (2005). Sustainable Energy, Choosing Among Options. London: The MIT Press.
• Thomson, H., Bouzarovski, S., & Snell, C. (2017). Rethinking the measurement of energy poverty in Europe: A critical analysis of indicators and data. Indoor and Built Environment, 26(7), 879-901. https://doi.org/10.1177/1420326X17699260
• United Nations. (1987). Report of the World Commission on Environment and Development: Our Common Future. https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/5987our-common-future.pdf
• United Nations. (1992). Agenda 21. United Nations Sustainable Development. https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/Agenda21.pdf
• United Nations. (2002). Report of the World Summit on Sustainable Development. https://digitallibrary.un.org/record/478154
• United Nations. (2015). Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego A/RES/70/1 z dnia 25 września 2015 r. Przekształcamy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030. https://www.unic.un.org.pl/files/164/Agenda%202030_pl_2016_ostateczna.pdf (in Polish).
• Vera, I., & Langlois, L. (2007). Energy indicators for sustainable development. Energy, 32(6), 875-882. https://doi.org/10.1016/j.energy.2006.08.006
• Zheng, H., Song, M., & Shen, Z. (2021). The evolution of renewable energy and its impact on carbon reduction in China. Energy, 237, 121639. https://doi.org/10.1016/j.energy.2021.121639

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).