The architecture of the town wall gates and towers in Bystrzyca Kłodzka between the fourteenth and twentieth centuries

• Autorzy: Legendziewicz Andrzej , Marcinów Aleksandra

Identyfikatory

DOI

10.4467/2353737XCT.19.115.11331

Warianty tytułu

PL

Architektura bram i wież murów miejskich Bystrzycy Kłodzkiej od XIV do XX wieku

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The results of research into two city gates, Kłodzka and Wodna (Water), and into the Rycerska (Knight’s) Tower in Bystrzyca Kłodzka are discussed in this paper. The research into the architecture of the three structures helped review the chronology of transformations they were subjected to between the beginning of the fourteenth century and the second half of the twentieth century. The city walls, together with the two gates and the tower, were probably erected by Alderman Jakub Rücker in the first half of the fourteenth century. All the towers were probably raised and converted in the fifteenth century and in around 1568, they were topped with masonry pyramid cupolas. The work performed in the nineteenth century was aimed at restoring the damaged elements and at introducing bells to the Rycerska (Knight’s) Tower. The conservation work conducted in the years 2013–2017 resulted in the restoration of the damaged details and in the enhancement of all of the structures’ features of historical value.

PL

Artykuł omawia wyniki badań dwóch bram miejskich: Kłodzkiej i Wodnej oraz wieży Rycerskiej w Bystrzycy Kłodzkiej. Bazując na badaniach architektonicznych trzech obiektów możliwe było przeanalizowanie chronologii ich przemian w okresie od początku XIV do II połowy XX wieku. Przypuszczalnie w pierwszej połowie XIV wieku wójt Jakub Rücker wzniósł mury miejskie z dwoma bramami i wieżą. W XV wieku prawdopodobnie wszystkie wieże podwyższono i przebudowano a w około 1568 roku zwieńczono murowanymi ostrosłupowymi hełmami. Prace zrealizowane w XIX wieku miały na celu odtworzenie zniszczonych elementów oraz wprowadzenie w wieży Rycerskiej - dzwonów. Podczas prac konserwatorskich zrealizowanych w latach 2013–2017 przywrócono zniszczony detal oraz wyeksponowano zatarte formy historyczne wszystkich obiektów.

Słowa kluczowe

EN

Silesia; architecture; city gate; Gothic; Renaissance

PL

Śląsk; architektura; brama miejska; gotyk; renesans

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Technical Transactions
• Rocznik: 2019
• Tom: Vol. 116, iss. 11
• Strony: 51--68
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., il.

Twórcy

autor

Legendziewicz Andrzej

• Faculty of Architecture, Wrocław University of Science and Technology

autor

Marcinów Aleksandra

• Faculty of Architecture, Wrocław University of Science and Technology

Bibliografia

• [1] Regesten zur schlesischen Geschichte, 1316–1326, [in:] Codex Diplomaticus Silesiae, Bd. 18, red. C. Grünhagen, C. Wutke, Breslau 1898;
• [2] Bartnik K., Śląsk w Zabytkach Sztuki. Bystrzyca Kłodzka, Wrocław 1992.
• [3] Dziewulski T., Studium historyczno-urbanistyczne do planu zagospodarowania przestrzennego, PKZ Wrocław 1957.
• [4] Eysymontt R. Kod genetyczny miasta. Średniowieczne miasta lokacyjne Dolnego Śląska na tle urbanistyki europejskiej, Wrocław 2009.
• [5] Keyser E., Deutsches Stadtbuch. Handbuch Staedtichscher Geschichte, Stuttgart-Berlin 1939, Vol. I.
• [6] Legendziewicz A., Wieża Rycerska w Bystrzycy Kłodzkiej.Wyniki badań architektonicznych oraz wnioski konserwatorskie, maszynopis w archiwum WKZ we Wrocławiu Delegatura w Wałbrzychu, Wrocław 2010.
• [7] Legendziewicz A., Brama Wodna w Bystrzycy Kłodzkiej. Wyniki badań architektonicznych oraz wnioski konserwatorskie, maszynopis w archiwum WKZ we Wrocławiu Delegatura w Wałbrzychu, Wrocław 2010.
• [8] Legendziewicz A., Wieża Bramy Kłodzkiej i odcinek murów miejskich wzdłuż ulicy Wojska Polskiego w Bystrzycy Kłodzkiej. Wyniki badań architektonicznych oraz wnioski konserwatorskie, maszynopis w archiwum WKZ we Wrocławiu Delegatura w Wałbrzychu, Wrocław 2014.
• [9] Legendziewicz A., Selected City Gates in Silesia – research issues, Technical Transactions 3/2019, 71–103.
• [10] Lutsch H., Verzeichnis der Kunstdenmäler der Provinz Schlesien, Bd. II, Die Landkreise des Reg. – Bezirks Breslau, Breslau 1889.
• [11] Małachowicz A., Mury obronne na Śląsku do połowy XV wieku, mps. pracy doktorskiej, Archiwum Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2014.
• [12] Pilch J., Zabytki architektury Dolnego Śląska, Wrocław 1978.
• [13] Pilch J., Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa 2004.
• [14] Pompejus F.A., Album der Grafschaft Glatz oder Abbildungen der Städte, Kirchen,Kloster, Schlösser und Burgen derselben, von mehr als 150 Jahren, Druck von O. Pompejus, Glatz 1862.
• [15] Przyłęcki M., Miejskie fortyfikacje średniowieczne na Dolnym Śląsku. Ochrona, konserwacja i ekspozycja 1850–1960, Studia i materiały, Przedsiębiorstwo Konserwacji Zabytków, Warszawa 1987.
• [16] Ruchniewicz M., Rosik S., Wiszniewski P., Bystrzyca Kłodzka, Wrocław–Bystrzyca Kłodzka 2007.
• [17] Volkmer F., Geschichte der Stadt Habelschwerdt, Habelschwerdt 1897.
• [18] Werner F.B., Schleuen J.D., Comitatus Glacensis novissimum compendium moderne ordine in hac formam, Berlin 1760, (miedzioryt w zbiorach Biblioteki Uniwersytetu Wrocławskiego, sygn.2433-IV.B.)
• [19] Wziątek A., Bystrzyca Kłodzka i okolice na dawnej pocztówce, Bystrzyca Kłodzka 2006.
• [20] www.polska-org.pl (online: 30.10.2018).

Uwagi

EN

Section "Architecture and Urban Planning"

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).