Wody Krzeszowic: siarczkowa, siarczanowa i krzemowa – współczesny atut najmodniejszego kurortu Polski połowy XIX w.

• Autorzy: Skrzypczak R.

Warianty tytułu

EN

Krzeszowice water: sulphide, sulphate and silicon – the most fashionable resort of contemporary Polish advantage in the mid-nineteenth century

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wskazano na nie w pełni wykorzystany potencjał balneoloterapeutyczny jednego z najstarszych uzdrowisk w Polsce. Zasygnalizowano możliwość występowania tutaj unikatowego typu wód mineralnych (wody krzemowe, wody z podwyższoną zawartością krzemu) i zasugerowano źródło ich pochodzenia. Przypomniano o kompleksowym postrzeganiu walorów balneologicznych i przyrodniczo-turystycznych w kontekście ewentualnych starań o przywrócenie Krzeszowicom statusu uzdrowiska.

EN

Pointed out the not used out potential balneoloteraphy one of the oldest spas in Poland. Here signaled the possibility of a unique type of mineral water (water with silicon, water with a higher silicon content) and suggested they came from. Reminded of the perception of complex balneological values and nature-tourism in the context of any effort to restore the status Krzeszowice spa.

Słowa kluczowe

PL

wody mineralne; wody lecznicze; zasięg poziomu geotermalnego; balneoterapia; składniki farmakodynamiczne; składniki odżywcze

EN

mineral water; water treatment; coverage levels of geothermal; balneotheraphy; pharmacodynamic components; nutrients

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Technika Poszukiwań Geologicznych
• Rocznik: 2012
• Tom: R. 51, nr 2
• Strony: 91--101
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., rys.

Twórcy

autor

Skrzypczak R.

• Polska Akademia Nauk, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią, Pracownia Odnawialnych Źródeł Energii, ul. Wybickiego 7, 31-261 Kraków

Bibliografia

• [1.] BARBACKI A.P., 2001 — Geologiczne warunki występowania wód geotermalnych na obszarze Małopolski. [W:] IV Seminarium z cyklu ‘Rola energii geotermalnej w zrównoważonym rozwoju regionów’ na temat „Energia geotermalna w Małopolsce – dziś i jutro”. Bukowina Tatrzańska, 8–10 października 2001 r. IGSMiE PAN – Laboratorium Geotermalne w Krakowie, PEC Geotermia Podhalańska S.A. Sympozja i Konferencje nr 51. Wyd. IGSMiE PAN, Kraków.
• [2.] BŁAŻEJCZYK K., 1994 — Lecznicze walory klimatu. [W:] Atlas zasobów, walorów i zagrożeń środowiska geograficznego Polski. Inst. Geogr. i Przestrz. Zagosp. PAN, Warszawa.
• [3.] DOWGIAŁŁO J., 1969a — Część I. Hydrogeologia wód leczniczych. Rozdział II. Pojęcia podstawowe i ich stosowanie. Podstawy terminologii i zasady klasyfikacji chemiczno-lekarskiej wód leczniczych. [W:] J. Dowgiałło, A. Karski. I. Potocki – Geologia surowców balneologicznych. Wyd. Geolog., Warszawa.
• [4.] DOWGIAŁŁO J., 1969b — Część I. Hydrogeologia wód leczniczych. Rozdział V. Hydrogeologiczne i geochemiczne warunki tworzenia się wód leczniczych. Poszczególne składniki wód leczniczych i ich pochodzenie. [W:] J. Dowgiałło, A. Karski. I. Potocki – Geologia surowców balneologicznych. Wyd. Geolog., Warszawa.
• [5.] DOWGIAŁŁO J., 1969c — Część II Występowanie wód leczniczych w Polsce. Rozdział IV. Sudety i blok przedsudecki. [W:] J. Dowgiałło, A. Karski. I. Potocki – Geologia surowców balneologicznych. Wyd. Geolog., Warszawa.
• [6.] FLORIAŃCZYK B., PASTERNAK K., 1994 — Stężenie magnezu i cynku w raku sutka. Biul. Magneziol. nr 4.
• [7.] IWANOW W.W., NIEWRAJEW G.A., 1964 — Kłassyfikacja podziemnych minieralnych wod. Moskwa.
• [8.] MOTYKA J., RAJCHEL L., 2001a — Analiza dotychczasowego zagospodarowania i wykorzystania wybranych surowców balneologicznych. Zagospodarowanie i wykorzystanie naturalnych wód mineralnych Krakowa i Krzeszowic z uwzględnieniem tła historycznego. (Arch. IGSMiE PAN w Krakowie).
• [9.] MOTYKA J., PORWISZ B., RAJCHEL L., ZUBER A., 2003—Wody mineralne Krzeszowic. [W:] Współczesne problemy hydrogeologii. Tom IX, cz.1, Gdańsk.
• [10.] MOTYKA J., RAJCHEL L., 2001b — Analiza dotychczasowego zagospodarowania i wykorzystania wybranych surowców balneologicznych w obszarze modelowym. (Arch. IGSMiE PAN w Krakowie).
• [11.] OWCZYNNIKOW A.M., 1963 — Minieralnyje wody. Moskwa.
• [12.] PACZYŃSKI B., PŁOCHNIEWSKI Z., 1996 — Wody mineralne i lecznicze Polski. PIG, Warszawa.
• [13.] PACZYŃSKI B., SADURSKI A. (red.), 2007 — Hydrogeologia regionalna Polski. Tom I, Wody słodkie. PIG, Warszawa.
• [14.] PAGACZEWSKI S., 1979 — Z tobołkiem za Kraków. Wydawnictwo Literackie, Kraków.
• [15.] PAWLIKOWSKI M., 1995—Sekrety mineralizacji tkanek. CPPGSMiE PAN, Kraków, Wyd. Centrum PPGSMiE PAN, Kraków.
• [16.] Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 grudnia 2000 r. w sprawie szczególnych warunków i wymagań sanitarnych przy produkcji naturalnych wód mineralnych, naturalnych wód źródlanych oraz wód stołowych w opakowaniach jednostkowych. Dz. U. z 2001 r. Nr 4, poz. 38.
• [17.] Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 16 sierpnia 1994 r. (uchylone) w sprawie określenia złóż wód zaliczanych do solanek, wód leczniczych i termalnych oraz innych kopalin leczniczych, a także w sprawie zaliczenia kopalin pospolitych z określonych złóż do kopalin podstawowych. Dz. U. Nr 89, poz. 417.
• [18.] SEDLAK W., 1962 — Teoria silicydów i jej praktyczne znaczenie dla nauk biologicnych. Zeszyty Naukowe KUL, 1.
• [19.] TOMASZEWSKA B., 2007 — Zmienność zawartości siarczanów, wapnia i magnezu w układzie czasowym w wodach leczniczych „Zdroju Głównego” w Krzeszowicach. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie – Miesięcznik WUG, nr 3.
• [20.] TOMASZEWSKA B., KMIECIK E., PIECHOWSKA M., PLATA J., 2007 – Ocena stabilności stężeń siarczanów w czasie w wodach leczniczych „Zdroju Głównego” w Krzeszowicach. [W:] XIII Sympozjum Współczesne Problemy Hydrogeologii, Kraków–Krynica 21–23 czerwca 2007.
• [21.] TOMASZEWSKA B., PLATA J., PORWISZ B., 2001—Projekt zagospodarowania złoża kopaliny podstawowej wód leczniczych na obszarze górniczym „Krzeszowice I”. Mat. Archiw. UZH Krzeszowice.
• [22.] WARING G.A., 1965 — vide Dowgiałło J., 1969b.