Węgiel i gaz w transformacji energetycznej Polski i Niemiec

• Autorzy: Szczerbowski Radosław

Identyfikatory

DOI

10.15199/74.2025.1.4

Warianty tytułu

EN

Coal and gas in the energy transition of Poland and Germany

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ponad połowa energii elektrycznej wytworzonej w Niemczech w 2023 r. pochodziła z odnawialnych źródeł energii. Energia wiatrowa, z której w ubiegłym roku zostało wytworzone 31% energii elektrycznej zastąpiła węgiel jako najważniejsze źródło energii. Węgiel pozostał drugim najważniejszym źródłem wytwarzania energii elektrycznej, ale jego udział w energetyce spadł z prawie 33% w 2022 r. do ponad 25% w 2023 r. Z tego 16,8% to węgiel brunatny, a 8,6% węgiel kamienny, który w całości jest importowany. W Polsce w 2023 r. niewiele ponad 23% wyprodukowanej energii elektrycznej pochodziło ze źródeł odnawialnych. Za prawie 68% wyprodukowanej energii elektrycznej odpowiadały elektrownie opalane węglem kamiennym i brunatnym. Zwiększa się udział gazu w produkcji energii elektrycznej i w 2023 r. wyniósł on ponad 8,3%. Niemcy mają ambitny plan wycofania się z energetyki węglowej do 2038 r., chociaż coraz częściej mówi się o tym, aby proces ten znacznie przyspieszyć i zamknąć ostatnią elektrownię węglową już w 2030 r. Jednak ze względu na kryzys energetyczny, będący następstwem wojny na Ukrainie, proces ten może ulec znacznym zmianom. W 2024 r. Niemcy ogłosiły również duży program budowy elektrowni gazowych, dzięki któremu ma powstać 10 GW nowych mocy. Docelowo mają one w przyszłości pracować z wykorzystaniem zielonego wodoru. Bloki gazowe mają bilansować niemiecki system elektroenergetyczny, w którym szybko rosną moce zainstalowane w OZE, a z którego wyeliminowano już pracujące w podstawie elektrownie jądrowe. Polska zakłada odejście od węgla, ale nadal nie wskazano konkretnej daty wyłączenia ostatnich bloków węglowych. W przeciwieństwie do Niemiec zakłada się wybudowanie od 6 do 9 GW nowych mocy wytwórczych w elektrowniach jądrowych. Planuje się również rozbudowę bloków gazowych, ważną kwestią w tym temacie pozostaje planowany import gazu ziemnego. W artykule przedstawiono analizę stanu obecnego oraz plany transformacji energetycznej obu krajów.

EN

More than half of the electricity generated in Germany in 2023 came from renewable energy sources. Wind power, from which 31% of electricity was generated last year, replaced coal as the most important energy source. Coal still remained the second most important source of electricity generation, but its share in the power industry dropped from nearly 33% in 2022 to more than 25% in 2023. Of this, 16.8% is lignite and 8.6% is hard coal, all of which is imported. In Poland in 2023, slightly more than 23% of electricity produced came from renewable sources. Hard coal and lignite-fired power plants were responsible for almost 68% of the generated electricity. The share of gas in electricity generation is increasing, and in 2023 it was more than 8.3%. Germany has an ambitious plan to phase out coal power by 2038, although there is discussion of speeding up the process considerably and closing the last coal-fired power plant as early as 2030. However, due to the energy crisis in the aftermath of the war in Ukraine, this process may change significantly. Germany has also announced a major program to build gas-fired power plants in 2024, which is expected to create 10 GW of new capacity. In the future, they are to be operated using green hydrogen. The gas units will be designed to balance the German electricity system, where RES capacity is growing rapidly, and from which the nuclear power plants already in operation at the base have been eliminated. Poland assumes a move away from coal, but still no specific date has been indicated for the shutdown of the last coal units. In opposition to Germany, 6 to 9 GW of new nuclear generating capacity is assumed to be built. The development of gas units is also planned, an important issue in this topic remains the planned import of natural gas. The paper presents an analysis of the current state and plans for the energy transition of both countries.

Słowa kluczowe

PL

transformacja energetyczna; węgiel; gaz; Niemcy; Polska; Energiewende; polityka energetyczna

EN

energy transition; coal; gas; Germany; Poland; Energiewende; energy policy

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Wiadomości Elektrotechniczne
• Rocznik: 2025
• Tom: R. 93, nr 1
• Strony: 30--36
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., wykr.

Twórcy

autor

Szczerbowski Radosław

• Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechniki Poznańskiej

Bibliografia

• [1] Die Energiewende in Deutschland. Mit sicherer, bezahlbarer und umweltschonender Energie ins Jahr 2050. Bundesministerium für Wirtschaft und Technologie. Berlin, 2012.
• [2] European Beyond Coal: European Coal Plant Database, 27 Apr. 2023 (beyond- coal.eu, dostęp: 16.10.2024).
• [3] https://ec.europa.eu/eurostat (dostęp: 16.09.2024).
• [4] https://energy.instrat.pl/ (dostęp: 30.06.2024).
• [5] https://wiiw.ac.at/phasing-out-coal-n-569.html (dostęp: 16.09.2024).
• [6] https://www.eca.europa.eu/Lists/ECADocuments/SR22_22/SR_coal_regions_EN.pdf (dostęp: 16.09.2024).
• [7] https://www.energy-charts.de (dostęp: 16.09.2024).
• [8] https://www.gov.pl/web/klimat/zalozenia-do-aktualizacji-polityki-energetycznej-polski-do-2040-r (dostęp: 16.09.2024).
• [9] https://www.mining-technology.com/features/feature-the-worlds-biggestcoal- reserves-by-country/ (dostęp: 16.09.2024).
• [10] https://www.money.pl/gospodarka/polityka-energetyczna-polski-73-proc-energii-elektrycznej-bedzie-pochodzic-z-oze-i-atomu-6883382351494048a.html (dostęp: 16.10.2024).
• [11] https://www.pse.pl/dane-systemowe (dostęp: 14.10.2024).
• [12] https://www.statista.com/statistics/1260496/europe-coal-production-bytype-and-country/ (dostęp: 16.10.2024).
• [13] Key findings and Sumary, Monitoring report 2020, Bundesnetzagentur für Elektrizität, Gas, Telekommunikation, Post und Eisenbahnen, www.bundesnetzagentur.de.
• [14] Polityka energetyczna Polski do 2040, https://www.gov.pl/web/klimat/polityka-energetyczna-polski (dostęp: 10.10.2024).
• [15] Załącznik nr 2 do PEP 2040, https://www.gov.pl/web/klimat/polityka-energetyczna-polski (dostęp: 10.10.2024).