Analiza wpływu warunków przetwórstwa na właściwości użytkowe wyprasek z barwionego tworzywa ABS

• Autorzy: Bociąga E. , Trzaskalska M.

Warianty tytułu

EN

Influence of processing conditions on properties of mouldings made of dyed ABS

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule omówiono wpływ wybranych parametrów przetwórstwa, takich jak temperatura formy Tf, temperatura wtryskiwania Tw i prędkość wtryskiwania Vw na barwę i połysk wyprasek wtryskowych wytworzonych z kopolimeru ABS (akrylonitryl - butadien - styren) z dodatkiem środka barwiącego w postaci koncentratu na bazie tego samego tworzywa. Pomiary barwy przeprowadzono z wykorzystaniem spektrofotometru sferycznego SP 60 firmy X-Rite. Następnie porównano je ze wzorcem z katalogu NCS (ang. Natural Color System). Określono wpływ warunków przetwórstwa na wartość ΔE (różnicę w barwie między wzorcem, a wytworzoną próbką). Badania połysku wykonano przy użyciu połyskomierza Elcometer 406 z zastosowaniem geometrii 60°. Analiza uzyskanych wyników badań pozwoliła stwierdzić, że zastosowanie niższej temperatury wtryskiwania oraz formy (230÷240°C), a także większej prędkości wtryskiwania (113 mm/s) pozwala uzyskać wypraski cechujące się największą wartością połysku, a także najmniejszą wartością ΔE.

EN

In the article the results of experiment in which the influence of chosen injection moulding parameters, such as: mould temperature, injection temperature and injection velocity on colour and gloss of mouldings made of copolymer ABS (acrylonitrile - butadiene - styrene) with the addition of masterbatch based on the same polymer are presented. Colour measurements were carried out using a spherical spectrophotometer SP 60 from X-Rite. Then results were compared with colour model from NCS (Natural Color System) catalog. On the basis of the obtained results, the effect of processing conditions on the value of ΔE (the difference in color between the model and the sample) was determined. Gloss tests were performed using a glossmeter Elcometer 406 with geometry 60°. The analysis of the obtained results has shown that the use of lower injection and mould temperature, as well as higher injection velocity allow to produce mouldings with the highest value of gloss, and the lowest value of ΔE.

Słowa kluczowe

PL

przetwórstwo tworzyw; kopolimer ABS; kopolimer akrylonitryl-butadien-styren; wtryskiwanie; wypraska wtryskowa; parametry wtryskiwania; środek barwiący; barwa; połysk; właściwości przetwórcze; właściwości użytkowe

EN

polymer processing; ABS copolymer; acrylonitrile-butadiene-styrene copolymer; injection moulding; injection moulded part; injection moulding parameters; colouring agent; colour; gloss; processing properties; functional properties

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników
• Czasopismo: Przetwórstwo Tworzyw
• Rocznik: 2015
• Tom: T. 21, Nr 3 (165)
• Strony: 214--219
• Opis fizyczny: Bibliogr. 27 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Bociąga E.

• Politechnika Częstochowska, Wydział Inżynierii Mechanicznej i Informatyki, Zakład Przetwórstwa Polimerów

autor

Trzaskalska M.

• Politechnika Częstochowska, Wydział Inżynierii Mechanicznej i Informatyki, Zakład Przetwórstwa Polimerów

Bibliografia

• [1] Bociąga E., Postawa P., Trzaskalska M.: Wpływ środków barwiących oraz warunków procesu wtryskiwania na właściwości mechaniczne ABS, Przetwórstwo Tworzyw, 2012, 3 (18), s. 143 - 146
• [2] Dobrzański L.A.: Podstawy nauki o materiałach i metaloznawstwo, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa, 2003
• [3] Iwko J.: Technologia wtryskiwania tworzyw polimerowych, Plast News, 2010, 4, s. 40 - 42
• [4] Żach P.: Polimerowe struktury porowate, http://tworzywa.com.pl/Wiadomo%C5%9Bci/Polimerowe-struktury-porowate-20957.html, z dnia 30.01.2013r.
• [5] Choi Y.S., Xu M., Chung I.J.: Synthesis of exfoliated acrylonitrile - butadiene - styrene copolymer (ABS) clay nanocomposites: role of clay as a colloidal stabilizer, Polymer, 2005, 46, p. 531 - 538.
• [6] Tong L., Ma H., Fang Z.: Thermal decomposition and flammability of acrylonitrile - butadiene - styrene/multi-walled carbon nanotubes composites, Chinese Journal of Polymer Science, 2008, 3, 26, p. 331 - 332.
• [7] Trzaskalska M., Kwiatkowski D.: Badania właściwości fizycznych ABS z dodatkiem pigmentu. Przetwórstwo Tworzyw, 2011, 17, 3, s. 234 - 237.
• [8] Choi J.-H., Ryu J.-H., Kim S.Y.: Linear viscoelastic behavior of acrylonitrile - butadiene - styrene (ABS) polymers in the melt: Interpretation of data with a linear viscoelastic model of matrix/core-shell modifier polymer blends, Korea - Australia Rheology Journal, 2000, 12, 2, p. 135 - 141.
• [9] Ciszewski A., Radomski T.: Materiały konstrukcyjne w budowie maszyn, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1989.
• [10] Cosoli P., Fermeglia M., Ferrone M., Scocchi G., Toth R., Pricl S.: Multiscale modeling of ABS - montmorillonite system, http://www.mose.units.it/doc/P0326.pdf, z dnia 29.01.2013r.
• [11] Żenkiewicz M.: Tworzywa wielkocząsteczkowe. Polimeryzacja - właściwości - badania. Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej, Bydgoszcz, 2002
• [12] Koszkul J.: Materiały polimerowe i ich kompozyty. Praca zbiorowa pod redakcją J. Koszkula pt. Materiały polimerowe, Wydawnictwo CWA Regina Poloniae, Częstochowa, 2010
• [13] Bortel K.: Środki pomocnicze stosowane w przetwórstwie polimerów. Tworzywa Sztuczne w Przemyśle, 2011, 5, s. 14 - 20
• [14] Colour Tone: Guide Colouring plastics with masterbatch, http://www.colourtone-masterbatch.co.uk/pages/technical.html, dn. 10.02.2012 r.
• [15] Grellman W., Sediler S.: Polymer Testing, Carl Hanser Verlag, Munich, 2007
• [16] Garda Cz., Kacprzak F.: Barwienie tworzyw sztucznych, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa, 1972
• [17] Piekarska E.: Wybrane zagadnienia barwienia tworzyw. Przetwórstwo Tworzyw, 2009, 3, s. 98 - 107
• [18] Ivashevskaya S.N. i in.: Structure determination of seven phases and solvates of Pigment Yellow 183 and Pigment Yellow 191 from X-ray powder and single-crystal data, Acta Crystallographica Section B, 2009, B65, p. 212 - 222.
• [19] Hunger K.: The effect of crystal structure on colour application properties of organic pigments, Review of Progress in Coloration and Related Topics, 1999, 29, p. 71 - 84.
• [20] Müller A.: Coloring of plastics. Fundamentals - Colorants - Preparations, Carl Hanser Verlag, Munich, 2003.
• [21] Postawa P., Grzesiczak D.: Nowe możliwości badań wpływu temperatury formy na przepływ tworzywa podczas wypełniania, Tworzywa Sztuczne w Przemyśle dodatek nr 2, 1 (26), 2015, s. 26 - 28
• [22] Heidelberg: Barwa i jakość, Heidelberg Druckmaschinen AG Polska, Warszawa, 2007.
• [23] Fraser B., Murphy Ch., Bunting F.: Profesjonalne zarządzanie barwą, Helion, Gliwice, 2004.
• [24] Materiały szkoleniowe firmy X - rite, http://www.xrite.com/documents/literature/en/110-001_understand_color_en.pdf z dnia 25.05.2012r.
• [25] Fairchild M.D., Berns, R.S.: Image color - appearance specification through extension of CIELAB, Color Research & Application, 1993, 18, p. 178 -190.
• [26] Schanda, J.: Colorimetry Understanding The CIE System, J. Wiley & Son’s New York, 2007.
• [27] Norma PN-EN ISO 2813:2001 - Farby i lakiery. Oznaczanie połysku zwierciadlanego niemetalicznych powłok lakierowych pod kątem 20 stopni, 60 stopni i 85 stopni.

Uwagi

PL

2. Mgr inż. Milena Trzaskalska jest stypendystką programu DoktorRIS - program stypendialny na rzecz innowacyjnego Śląska.