Budownictwo willowe w teorii i praktyce utopistów i reformatorów urbanistyki przełomu XIX i XX wieku

• Autorzy: Łakomy K.

Warianty tytułu

EN

Villa architecture in the theory and practice of utopists and reformers of urban planning at the turn of the XIX and XX centuries

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Celem niniejszego artykułu jest przeanalizowanie występowania zagadnienia budownictwa willowego w teorii urbanistyki XIX-wiecznej. Tematykę tą opracowano w oparciu o główne teorie tego okresu opisane w najbardziej znaczących traktatach, przez autorów takich jak Garnier, Howard czy Sitte. Niejako stanowi wprowadzanie do zagadnienia kompozycji osiedli willowych, bardzo popularnych od II połowie XIX wieku, wyjaśniając także genezę tego zjawiska na tle ogólnych problemów przestrzennych epoki.

EN

The goal of this article is the analysis of the occurrence of the problem of villa architecture in XIX century urban planning theory. This topic has been discussed mainly on the basis of theories from the period laid out in the most important treatises, by authors such as Garnier, Howard or Sitte. It somewhat constitutes an introduction to the problem of the composition of villa housing estates, which have been very popular since the second half of the XIX century, in addition to explaining the origin of this phenomenon against a backdrop of the general spatial problems of the period.

Słowa kluczowe

PL

miasto przemysłowe; osiedle willowe; teoria architektury XIX w.; teoria urbanistyki XIX w.

EN

industrial city; villa housing estate; theory architecture of 19th century; theory urbanism of 19th century

• Wydawca: Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie ; Politechnika Krakowska, Wydział Architektury
• Czasopismo: Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
• Rocznik: 2017
• Tom: T. 45
• Strony: 469--482
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., rys., zdj.

Twórcy

autor

Łakomy K.

• Instytut Architektury Krajobrazu, Wydział Architektury Politechnika Krakowska

Bibliografia

• 1. Benevolo L., 1971, Die sozialen Urspünge des modern Städtebaus. Lehren von gestern-Forderungen für morgen, Bertelsmann Fachverlag, Güterslof.
• 2. Benevolo L., 1964, Geschichte der Architektur des 19. und 20. Jahrhunderts, Callwey, München.
• 3. Bińkowska I., 2011, Natura i miasto. Publiczna zieleń miejska we Wrocławiu od schyłku XVIII do początku XX wieku, Muzeum Architektury we Wrocławiu, Wrocław.
• 4. Czyżewski A., 2009, Trzewia Lewiatana, Miasta-ogrody i narodziny przedmieścia kulturalnego; E. Howard, Miasta ogrody przyszłości, Państwowe Muzeum Etnograficzne, Warszawa.
• 5. Fritsch T., 1896, Der Stadt der Zukunft, Verlag von Theod. Fritsch, Leipzig.
• 6. Giedion S., 1968, Przestrzeń, czas i architektura. Narodziny nowej tradycji, PWN, Warszawa.
• 7. Głazek D., 1987, Giszowie i Nikiszowiec na tle tendencji urbanistycznych przełomy XIX i XX wieku, w: Śląskie dzieła mistrzów architektury i sztuki, Katowice, Stowarzyszenie Historyków Sztuki Oddział Górnośląski 1987, s. 65-82.
• 8. Kieß W., 1991, Urbanismus im Industriezeitalter. Von der klassizistischen Stadt zur Garden City, Erst&Son, Berlin.
• 9. Lees A., 2002, Cities, sin, and social reform in imperial Germany, University of Michigan Press, Michigan.
• 10. Łakomy K., 2015, Willa w krajobrazie miasta przemysłowego, Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków.
• 11. Marcus T.A., 1985, The 18th century roots of the 19th century industrial town, w: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki, T. XXIX, z.1-2, Warszawa, Polska Akademia Nauk 1985, s.17-40.
• 12. Ostrowski W., Urbanistyka współczesna, Arkady, Warszawa 1975.
• 13. Rozmarynowska K., 2011, Ogrody odchodzące…? Z dziejów gdańskiej zieleni publicznej 1708-1945, słowo/ obraz terytoria, Gdańsk.
• 14. Stübben J., 1890, Die Städtebau, w: Handbuch der Architektur, Bd. 4, t. 9-10, Darmstadt, Verlag von Arnold Bergsträsser 1890
• 15. Szpakowska E., 2011, Architektura miasta idealnego, Kraków, praca doktorska dostępna w zasobach Repozytorium PK http://suw.biblos.pk.edu.pl/resources/i5/i2/i5/i4/r5254/SzpakowskaE_ArchitekturaMiasta.pdf;
• 16. Syrkus H., Społeczne cele urbanizacji. Człowiek i środowisko, PWN, Warszawa 1984.
• 17. Tölle A., 2011, Rozrastanie się miasta w krajobrazie. Dawne i współczesne utopijne koncepcje, w: Problemy rozwoju lokalnego i regionalnego na początku XXI wieku, 2011 Biuletyn IGSEiGP UAM, Seria Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 9-21.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).