Pokrywa śnieżna jako wskaźnik zanieczyszczeń pyłowych : Padół Kielecko-Łagowski

• Autorzy: Szwed Mirosław , Kozłowski Rafał

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2021.5.11

Warianty tytułu

EN

Snow cover as an indicator of dust pollution : Padół Kielecko-Łagowski

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W wyniku pozyskiwania i przetwarzania surowców kopalnych dochodzi do niekontrolowanej emisji pyłów do atmosfery, a pył osadzający się na pokrywie śnieżnej jest cennym źródłem informacji o źródle zanieczyszczenia powietrza. Badania prowadzono na obszarze podlegającym silnej presji antropogenicznej w południowo-wschodniej części Padołu Kielecko-Łagowskiego. Pobrano 13 próbek śniegu z obszaru o powierzchni 600 ha położonego w rejonie górniczym (wydobycie skał węglanowych) i zbadano je pod kątem pH, przewodnictwa elektrolitycznego oraz zawartości jonów Cl⁻, Ca²⁺, NO₃⁻ i SO₄²⁻. W ciągu 2 tygodni występowania pokrywy śnieżnej kilkakrotnie wzrosła zawartość badanych jonów oraz pH i przewodnictwo elektrolityczne.

EN

Thirteen snow samples were collected from an area of 600 ha located in the mining district of carbonate rocks and studied for pH, electrolytic cond. and content of Cl, Ca, NO₃ and SO₄ ions. The value of the studied parameters increased several times during the 2 weeks of the presence of snow cover. The dust deposited on the snow cover was a valuable source of information about the air pollution.

Słowa kluczowe

PL

zanieczyszczenia pyłowe; emisja pyłów; zanieczyszczenie powietrza

EN

dust pollution; dust emission; air pollution

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2021
• Tom: T. 100, nr 5
• Strony: 498--501
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Szwed Mirosław

• Instytut Geografii i Nauk o Środowisku, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, ul. Uniwersytecka 7, 25-406 Kielce

autor

Kozłowski Rafał

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

Bibliografia

• [1] G. Alfaro Degan, D. Lippiello, M. Pinzari, Proc. Eur. Safety Reliability Conf. 2006, ESREL 2006.
• [2] X. Gao, W. Gao, X. Sun, W. Jiang, Z. Wang, W. Li, Atmosphere 2020, 11, nr 9, 885.
• [3] N.H. Mutlag, F.J. Al Duhaidahawi, H. Jawad, W. Hassan, E.I. Ali, Ann. Trop. Med. PH 2020, 23, nr 13B, 231.
• [4] M. Sairanen, M. Rinne, Atmos. Pollut. Res. 2019, 10, nr 2, 656.
• [5] Y. Qiu, L. Li, H. Lu, J. Li, X. Wang, L. Jiang, J. Su, Res. Environ. Sci. 2020, 33, nr 10, 2265.
• [6] J. Konieczyński, Właściwości pyłu respirabilnego emitowanego z wybranych instalacji, PAN, Zabrze 2010.
• [7] R. Luo, H. Dai, Y. Zhang, P. Wang, Y. Zhou, J. Li, M. Zhou, L. Qiao, Y. Ma, S. Zhu, S. Hu, C. Huang, H. Shi, Sci. Total Environ. 2021, 775, 145725.
• [8] W. Susihono, I.P. Gede Adiatmika, Heliyon 2020, 6, nr 5, 1.
• [9] M. Szuflicki, A. Malon, M. Tymiński, Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce, PIG, Warszawa 2020.
• [10] S. Cieśliński, J. Mityk, Rocz. Świętokrzyski 1982, nr 10, 1.
• [11] A. Świercz, Wpływ emisji alkalicznej na gleby i bory sosnowe w „Białym Zagłębiu”. Część 1, KTN, Kielce 1997.
• [12] R. Kozłowski, Landform Anal. 2013, 23, 1.
• [13] M. Szwed, R. Kozłowski, W. Żukowski, Forests 2020, 11, nr 5, 499.
• [14] R. Kozłowski, M. Szwed, M. Żelezik, Minerals 2021, 11, nr 3, 277.
• [15] A. Walczowski, Objaśnienia do szczegółowej mapy geologicznej Polski, arkusz Łagów, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1968.
• [16] http://www.geologia.pgi.gov.pl, dostęp 29 marca 2021 r.
• [17] R. Kozłowski, K. Jarzyna, M. Jóźwiak, M. Szwed, Monitoring Środow. Przyr. 2012, 13, 71.
• [18] R. Kozłowski, M. Szwed, Monitoring Środow. Przyr. 2016, 18, nr 2, 61.
• [19] R. Kozłowki, M. Szwed, K. Jarzyna, Chemia Inż. Ekolog. A. 2018, 25, 7.
• [20] J. Kondracki, Geografia regionalna Polski, PWN, Warszawa 1978.
• [21] J. Solon, J. Borzyszkowski, M. Bidłasik, A. Richling, K. Badora, J. Balon, T. Brzezińska-Wójcik, Ł. Chabudziński, R. Dobrowolski, I. Grzegorczyk, M. Jodłowski, M. Kistowski, R. Kot, P. Krąż, J. Lechnio, A. Macias,A. Majchrowska, E. Malinowska, P. Migoń, U. Myga-Piątek, J. Nita, E. Papińska, J. Rodzik, M. Strzyż, S. Terpiłowski, W. Ziaja, Geographia Polonica 2018, 91, nr 2, 143.
• [22] M. Balwirczak-Jakubowska, R. Czarnecki, Przegl. Geogr. 1989, 61, nr 4, 541.
• [23] M. Sporek, K. Sporek, Proceedings ECOpole 2008, 2, nr 2, 489.
• [24] M. Kasina, Prace Geogr. IGiGP UJ 2008, 120, 51.
• [25] A. Nawrot, K. Migała, B. Luks, P. Pakszys, P. Głowacki, Polar Sci. 2016, 10, 249.
• [26] W. Jansen, A. Block, J. Knaack, Aura 1988, 4, 18.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).