Filozoficzne ujęcie filarów bezpieczeństwa w społeczeństwie informacyjnym

• Autorzy: Świniarski Janusz

Identyfikatory

DOI

10.37055/sbn/145300

Warianty tytułu

EN

Philosophical approach to the pillars of security in the information society

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Autor po przedstawieniu umocowań filozoficznych filarów bezpieczeństwa stara się je powiązać z czterema głównymi inicjatywami horyzontalnymi wpływającymi na kształt europejskiego społeczeństwa informacyjnego. Jednocześnie wmocowania te wiąże z: (1) Warunkami Początkowymi Wszechświata (masą, energią, przestrzenią i czasem); (2) pierwszymi przyczynami wiedzy prawdziwej wskazanymi przez Arystotelesa (budulcową, sprawczą i formalną oraz celową); (3) elementami systemu społecznego wyróżnianymi w cybernetyce społecznej (socjomasą, socjoenergią, socjostrukturą i socjokulturą). Z wiązania tego implikuje cztery filary i wymiary bezpieczeństwa, a mianowicie: (1) Prokreacja i edukacja (z masy, przyczyny budulcowej i socjomasy) – wymiar demograficzny; (2) Dostatek i Dobrobyt (z energii, przyczyny sprawczej i socjoenergi) – wymiar ekonomiczny; (3) Prawo i Ustrój oraz praworządność (z przestrzeni, przyczyny formalnej i socjostruktury; (4) Wolność i Odpowiedzialność (z czasu, przyczyny celowej i socjokultury) – wymiar psychospołeczny lub kulturowo-cywilizacyjny. Następnie wymiary te i filary Autor stara się związać z czterema głównymi elementami społeczeństwa informacyjnego, nazywając je przez analogię (1) infomasą (wymiar informatyczny); (2) infostrukturą (wymiar administracyjno-prawny i polityczny), (3) infoenergią (wymiar ekonomiczno-logistyczny) i (4) infokulturą (wymiar kulturowy). Elementy te i wymiary stara się uzgadniać z inicjatywami kształtowania europejskiego społeczeństwa informacyjnego (e-zdrowie, e-administracja i e-biznes oraz e-edukacja), traktując je jako przejawy społeczeństwa informacyjnego i jego intencjonalne filary. Wszelako na nich wsparte są wysiłki na rzecz bezpieczeństwa pojętego jako kontrolowany i intencjonalny stan rzeczy lub forma istnienia życia wspólnotowego w społeczeństwie informacyjnym. W społeczeństwie takim preferowanym narzędziem jest informacja tworzona przez: (1) wytwarzanie danych i informacji; (2) system przekazywania i przepływu informacji; (3) wykorzystanie informacji; (4) gromadzenie i przechowywanie informacji. Krócej, narzędziem tym jest wytwarzanie (produkowanie), przekazywanie, wykorzystanie i gromadzenie informacji. Narzędzia te mają osadzenie w filozofii informacji, która poszukuje odpowiedzi – jak każda filozofia – na pytanie: co to jest informacja. Po przedstawieniu jednej z tych odpowiedzi Luciano Floridi, który wyróżnia takie podstawowe składowe informacji semantycznej, jak: (1) kreowanie danych, (2) ich system przepływu i (3) ustrukturalizowanie oraz (4) dostępność i edukacja informatyczna, stawia dyskursywne pytanie – czy system bezpieczeństwa społeczeństwa informacyjno-dataistycznego zmierza do większej centralizacji czy do zdecentralizowania, czy może jakiego ich zmieszania?

EN

After presenting the foundations of the philosophical pillars of security, the author tries to link them with the four main horizontal initiatives influencing the shape of the European information society. At the same time, these attachments are related to (1) The Initial Conditions of the Universe (mass, energy, space and time); (2) the first causes of true knowledge indicated by Aristotle (building, causal, formal and purposeful); (3) elements of the social system distinguished in social cybernetics (socioma, socioenergy, socio structure, and socio-culture). This linkage implies four pillars and dimensions of security, namely: (1) Procreation and education (from mass, building cause, and sociomass) – demographic dimension; (2) Prosperity and Prosperity (from energy, causative cause, and socio-energy) – economic dimension; (3) Law and system and the rule of law (in terms of space, formal reasons and socio structure; (4) Freedom and Responsibility (in terms of time, purposeful reason and socio-culture) – psychosocial or cultural-civilization dimension. The four main elements of the information society, calling them by analogy (1) infomoma (IT dimension); (2) infostructure (administrative, legal and political dimension), (3) info-energy (economic and logistic dimension), and (4) info culture (cultural dimension) It tries to agree on these elements and dimensions with initiatives to shape the European information society (e-health, e-government and e-business, and e-education), treating them as manifestations of the information society and its intentional pillars. security is understood as a controlled and intentional state of affairs or a form of community life in the information society. Such a preferred tool is information produced by: (1) the production of data and information; (2) information communication and flow system; (3) use of information; (4) information gathering and storage. In short, this tool is the production (production), transmission, use and gathering of information. These tools are embedded in the philosophy of information, which seeks answers – like any philosophy – to the question: what is information. After presenting one of these answers to Luciano Floridi, who distinguished such basic components of semantic information as (1) data creation, (2) their flow system and (3) structuring and (4) IT accessibility and education, the security of the information and data society, aim at greater centralization, or decentralization, or maybe some confusion of them?

Słowa kluczowe

PL

bezpieczeństwo; wymiary bezpieczeństwa; filar bezpieczeństwa; społeczeństwo informacyjne; filary i wymiary społeczeństwa informacyjnego; ideologia dataistyczna

EN

security; security dimensions; pillars of security; information society; pillars and dimensions of the information society; dataistic ideology

• Wydawca: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Czasopismo: Studia Bezpieczeństwa Narodowego
• Rocznik: 2020
• Tom: R. 10, Nr 18
• Strony: 85--109
• Opis fizyczny: Bibliogr. 35 poz.

Twórcy

autor

Świniarski Janusz

• Wojskowa Akademia Techniczna

Bibliografia

• [1] Arystoteles, 2004. Metafizyka, [W:] Dzieła wszystkie, T. 2. Warszawa: Wyd. Nauk. PWN.
• [2] Arystoteles, 2004. Polityka, tłum. L. Piotrowicz, Warszawa: Wyd. Nauk. PWN.
• [3] Arystoteles, 2004. Retoryka. Retoryka dla Aleksandra. Poetyka, Warszawa: Wyd. Nauk. PWN.
• [4] Delors, J., 1998. Edukacja – jest w niej ukryty skarb, Warszawa: Wyd. UNESCO.
• [5] Floridi, L., Illari, Ph., 2014. The Philosophy of Information Quality, Switzerland: Springer International Publishing.
• [6] Floridi, L., 2013. The Ethics of Information, Oxford: Oxford University Press.
• [7] Foucault, M., 2000. Filozofia, historia, polityka. Wybór pism, Warszawa–Wrocław: Wyd. Nauk. PWN.
• [8] Foucault, M., 1977. Archeologia wiedzy, Warszawa: PIW.
• [9] Foucault, M., 2010. Bezpieczeństwo terytorium populacja. Wykłady w Collège de France 1977/1978, Warszawa: Wyd. Nauk. PWN.
• [10] Foucault, M., 2011. Narodziny biopolityki. Wykłady z Collège de France 1978/1979, Warszawa: Wyd. Nauk. PWN.
• [11] Foucault, M., 1998. Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, przeł. T. Komendant, Warszawa: Fundacja Aletheia.
• [12] Habermas, J., 2000. Filozoficzny dyskurs nowoczesności, przeł. M. Łukasiewicz. Kraków.
• [13] Habermas, J., 1997. Modernizm – niedokończony projekt, przeł. M. Łukasiewicz, [W:] Postmodernizm. Antologia przekładów, red. R. Nycz. Kraków.
• [14] Harari, Y. N., 2018. 21 lekcji na wiek XXI, przeł. M. Romanek, Kraków: Wyd. Literackie.
• [15] Harari, Y. N., 2018. Homo deus. Krótka historia jutra, Kraków: Wyd. Literackie.
• [16] Hawking, S. W., 1998. Krótka historia czasu. Od Wielkiego Wybuchu do czarnych dziur, Poznań.
• [17] Hawking, S. W., 2018. Krótkie odpowiedzi na wielkie pytania, przeł. M. Kośniak, Poznań: Wyd. ZYSK i S-ka.
• [18] http://www.cie.gov.pl/www/serce.nsf/0/ 6A1F328341480FEAC1256F6A0038762F? Open.
• [19] https://www.google.com/search?client=firefox-b-d&q=ameryka%C5%84ska+deklaracja+praw+cz%C5%82owieka (dostęp: 23.03.2019).
• [20] https://www.ysbn.eu/spoeczenstwo-informacyjne.html (dostęp: 5.04.2019).
• [21] https://www.ysbn.eu/spoeczenstwo-informacyjne.html (dostęp: 5.04.2019).
• [22] Jagusiak, B., Zukowski, P., 2019. Zagrożenia procesów informacyjnych w systemie bezpieczeństwa państwa. Zagadnienia wybrane, Warszawa: WAT.
• [23] Jaźwiński, J., Ważyńska-Fiok, K., 1993. Bezpieczeństwo systemów, Warszawa: PWN.
• [24] Lafargue, P., 2006. Prawo do lenistwa, Warszawa: SKFM (UW).
• [25] Lakatos, I., 1995. Pisma z filozofii nauk empirycznych, tłum. W. Sady, Wyd. Naukowe PWN.
• [26] Lerner, A. J., 1971. Zarys cybernetyki, Warszawa: Wyd. Naukowo-Techniczne.
• [27] Lubański, M., 1978. Człowiek, system, informacja. Studia Philosophiae Christianae 14(1978)2, http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Studia_Philosophiae_Christianae/Studia_Philosophiae_Christianae-r1978-t14-n2.
• [28] Rousseau, J. J., 2010. Umowa społeczna. Listy o widowiskach, przeł. A. Peretiatkowicz. Warszawa.
• [29] Świniarski, J., Kawalerski, P., 2019. Drogi i bezdroża securitologii, Warszawa: WAT.
• [30] Świniarski, J., 2010. Bezpieczeństwo w ujęciu filozoficznym, [W:] Nauka o bezpieczeństwie. Istota, przedmiot badań i kierunki rozwoju. Studia i Materiały, red. L. Grochowski, A. Letkiewicz, A. Misiuk, t. 1, Szczytno.
• [31] Świniarski, J., 1997. O naturze bezpieczeństwa. Prolegomena do zagadnień ogólnych. Warszawa–Pruszków.
• [32] Toffler, A., 1997. Trzecia fala, Warszawa: PIW.
• [33] Toffler, A., 2003. Zmiana władzy. Władza, bogactwo i przemoc u progu XXI wieku, Poznań: Wyd. ZYSK i S-ka.
• [34] Traktat o funkcjonowaniu UE, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELE-X:12012E/TXT... (dostęp: 4.04.2019).
• [35] Wiener, N., 1971. Cybernetyka, czyli sterowanie i komunikacja w zwierzęciu i maszynie, Warszawa: PWN.