Adres i wędrówka. Szkic oikologiczny

• Autorzy: Sławek T.

Warianty tytułu

EN

Address and wandering. An oicological essay

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Odwołując się do pism Martina Heideggera, Friedricha Nietzschego i Kennetha White’a artykuł proponuje refenicję tak niezwykle istotnego pojęcia, jakim jest dla ludzkiej struktury świata „dom” umieszczając je w kręgu dialektyki zakorzenienia i wykorzenienia. Zgodnie z tradycją fenomenologiczną podkreslona zostaje waga spojrzenia, jako sposobu formowania i rozumienie krajobrazu. Oikologia spogląda na krajobraz, jako na miejsce szczególnego rodzaju spotkania, w którym w odróżnieniu od tego, co zwyczajowo nazywamy „spotkaniem”, a co jest tylko zejściem się kilku osób w wyznaczonym z góry miejscu i czasie w jakimś określonym celu, spotyka się z sobą wszystko: ludzie i zwierzęta, osoby i przedmioty, natura z kulturą, ekonomia z polityką. Nasze interwencje w materię świata winny więc służyć temu, aby miejsce było „wieloznaczne”, to znaczy, aby pomagało nam odzyskać świadomość i radość z poczucie jednorazowości naszego bytowania. Stąd także rola pedagogiki oikologicznej będącej w istocie pedagogiką spojrzenia, mającą sprzyjać tworzeniu się i odzyskiwaniu wrażliwości na przestrzeń i jej różnorakie aspekty.

EN

Reading works of Martin Heidegger, Friedrich Nietzsche, and Kenneth White, we try to redefine the notion of home in a way which opens it to the dialectics of domesticity and deracination. Referring to the tradition of phenomenology, we also emphasize the role of visual perception in the formation of landscape as a particular meeting place which involves not only human world and man-made interventions but also the non-human forms of being. Oicology as a reflection upon the world accentuates this aspect of landscape as a meeting place endowed with plurality of meanings. Hence the inevitable pedagogical aspect of oicology as a reviving of the largely lost sensibility to landscape and its intricate and manifold structure.

Słowa kluczowe

PL

dom; krajobraz; spojrzenie; czas; exodus

EN

home; landscape; seeing; time; exodus

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 24
• Strony: 65--76
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz.

Twórcy

autor

Sławek T.

• Uniwersytet Śląski, Wydział Filologiczny, Katowice, Poland

Bibliografia

• Beck U., 2004: Społeczeństwo ryzyka. W drodze ku innej nowoczesności. Wydawnic-two Naukowe Scholar, Warszawa.
• Conrad J., 2011: Jądro ciemności. Wydawnictwo Greg, Kraków: 44.
• Crutzen P. 2002: Geology of Mankind [w:] Nature, v. 415: 23.
• Dillard A., 2010: Pielgrzym nad Tinker Creeek. Wydawnictwo Literackie, Kraków: 291.
• Esposito R., 2012: Living Thought. The Origins and Actuality of Italian Philosophy. Stanford University Press, Stanford: 129.
• Heidegger M., 1997: Czas światoobrazu [w:] Drogi lasu. Aletheia, Warszawa: 74, 233.
• Nietzsche F., 2008: Wiedza radosna. Słowo/obraz/terytoria, Gdańsk af. 380: 170, 281.
• Patočka J., 1998: Eseje heretyckie z filozofii dziejów. Aletheia, Warszawa: 163-188.
• Snell B., 2009: Odkrycie ducha, Warszawa: 291-308.
• Stasiuk A., 2013: Nie ma ekspresów przy żółtych drogach. Wydawnictwo Czarne, Wołowiec: 106.
• Szestow L., 2011: Apoteoza niezakorzenienia. Próba myślenia adogmatycznego, przeł. J. Chmielewski. Wydawnictwo KR, Warszawa: 139, 146.
• Turowicz J., 2013: Pisma wybrane (red.): A. Mateja. Universitas, Karków, t. 1: 546.
• White K., 2006: On the Atlantic Edge. Sandstone Press, Dingwall: 52, 60.
• White K., 2010: Poeta kosmograf..., Centrum Polsko-Francuskie Cotes d'Armor – Warmia i Mazury, Olsztyn: 49, 141.
• Weil S., 1961: Zakorzenienie [w:] Zakorzenienie i inne fragmenty, PAX, Warszawa: 209, 224.
• Zumthor P., 2010: Myślenie architekturą. Znak, Kraków: 99.