Wpływ procesów diagenetycznych na stopień przeobrażenia i właściwości pojemnościowe osadów czerwonego spągowca

• Autorzy: Przystaś G.

Warianty tytułu

EN

The effect of diagenetic processes on scope of alterations and reservoir properties of Rotliegemdes sediments

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badaniom poddane zostały próbki osadów czerwonego spągowca (saxonu), pobrane z profili trzech odwiertów zlokalizowanych w rejonie Ostrowa Wielkopolskiego (SE część monokliny przedsudeckiej). Reprezentują one typy litologiczne klastycznych skał osadowych, różniące się makroskopowo pod względem wielkości ziarna, barwy, stopnia obtoczenia i wysortowania składników matrycy skalnej, obecności struktur depozycyjnych i składu mineralnego. Zakres metod badawczych, obejmujący analizę optyczną (mikroskop optyczny i skaningowy), chemiczną i petrofizyczną, dobrany był w ten sposób, aby uzyskać możliwie pełną charakterystykę petrograficzną i litologiczną osadów, którą zorientowano pod kątem wpływu procesów diagenetycznych na obecny stopień ich przeobrażenia i właściwości zbiornikowe. Wyniki badań dokumentują, że w przebadanych utworach dominują skały zwięzłe, o frakcji drobno- i średnioziarnistego piasku, o czerwonych barwach. Piaskowce te zaliczyć można do arenitów sublitycznych i litycznych. Obserwowane w osadach skutki zmian zachodzących po ich depozycji pozwalają wnioskować, że procesy przebiegały zarówno w kierunku zlityfikowania i scementowania osadów (przede wszystkim kompakcja i cementacja), jak i ich rozpuszczania. Złożoność przeobrażeń spowodowała, że każdy z typów procesów postsedymentacyjnych jest opisywany odrębnie, a jego modyfikujące działanie na wykształcenie przestrzeni porowej interpretowane jest indywidualnie.

EN

Samples of Rotliegendes sediments (Saxon) taken from boreholes in Ostrów Wielkopolski area were subject to comprehensive petrophysical examinations. They represented clastic sedimentary rocks with differentiated petrographical features. Scope of investigation procedures (optical, chemical and petrophysical) was adjusted to reveal full petrophysical and lithological characteristics of the sediments and to determine influence of diagenetic processes on their actual properties. Results of the examinations revealed dominant role of compacted sandstones, having grains of fine and medium size red in colour. The sandstones can be numered among sub-lithical and lithical arenites. The alterations observed after their deposition suggest that the processes were going both towards lithification and cementation and towards dissolution of the sediments. A complex character of the alterations made that each of the processes had to be described separately and its modifying actions towards pore space forming had to be interpreted individually.

Słowa kluczowe

PL

kwarc; czerwony spągowiec; muskowit; spoiwo; diageneza; cementacja

EN

quartz; Rotliegend; muscovite; binder; diagenesis; cementation

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 1999
• Tom: R. 55, nr 6
• Strony: 305--318
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., fot., tab.

Twórcy

autor

Przystaś G.

• Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska - Akademia Górniczo-Hutnicza

Bibliografia

• 1. Lorenc S., 1996: Diageneza osadów (wprowadzenie do rozważań szczegółowych), Przegląd Geologiczny, vol. 44, nr 6, p. 585
• 2. Maliszewska A., 1996: Wybrane zagadnienia diagenezy skał klastycznych, Przegląd Geologiczny, vol. 44, nr 6, p. 586 - 595
• 3. Maliszewska A., Kuberska M., Kazimierska B., 1994: Nowe dane z badań spoiw skał czerwonego spągowca, Polskie Towarzystwo Mineralogiczne - Prace Specjalne, Zeszyt 5, p. 178 - 179
• 4. Plewa M. 1976: Petrofizyczna charakterystyka klastycznych skał zbiornikowych wybranych rejonów Polski, Prace Geol., nr 95, PAN
• 5. Plewa M., 1972: Mineralogiczno-petrograficzna charakterystyka piaskowców permskich Monokliny Przedsudeckiej, Nafta, nr 12, p. 530 - 539
• 6. Przystaś G., 1998: Analiza petrofizyczna utworów czerwonego spągowca w wybranych profilach SE części monokliny przedsudeckiej, praca magisterska
• 7. Such P., 1997: Nowoczesne metody badania właściwości petrofizycznych skał oraz możliwości zastosowania otrzymanych wyników w badaniach diagenezy, Przegląd Geologiczny, vol. 45, nr 8
• 8. Środoń J., 1996: Minerały ilaste w procesach diagenezy, Przegląd Geologiczny, vol. 44, nr 6, p. 604-607
• 9. Waples D. W., Kamata H., 1993: Modelling porosity reduction as a series of chemical and physical processes, Basin Modelling: Advances and Applications, NPF Special Publication 3, pp. 303-320, Elsevier, Amsterdam, Norwegian Petroleum Society