Moda jako wartość konsumencka – eksplikacja zagadnienia

• Autorzy: Dembicka Anna

Identyfikatory

DOI

10.15199/46.2021.11–12.2

Warianty tytułu

EN

Fashion as a consumer value – explication of the issue

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Cel: Celem artykułu jest przedstawienie problematyki mody jako propozycji wartości dla klienta. Realizacja niniejszego celu wymagała uszczegółowionej eksplikacji zjawiska mody. W publikacji zdefiniowaniu poddano mechanizm działania mody, istotę trendu mody, jak również omówiono główne perspektywy analizy mody oraz aktualne nurty badań nad modą. Projekt badania/metodyka badawcza/koncepcja: W pracy wykorzystano metodę krytycznej analizy literatury przedmiotu, mającej na celu identyfikację istotnych dla tematu zagadnień, metodę syntezy oraz wnioskowania logicznego i na ich podstawie podjęto próbę konsolidacji dystynktywnej, statusowej i ekspresywnej roli mody, stanowiącej wartość dla klienta. Interdyscyplinarność zjawiska mody wpłynęła na charakter doboru literatury. Artykuł ma charakter przeglądowy. Wyniki/wnioski: Poznanie psychologicznych, socjologicznych i ekonomicznych źródeł mody oraz motywów wpływających na uleganie jej mechanizmowi umożliwia pełniejsze zrozumienie oczekiwań nabywcy towarów i usług poddawanych odziaływaniu trendów mody i tworzenie konkurencyjnych ofert sprzedażowych. Ograniczenia: Ujmowanie mody jako wartości nabywczej wymaga bardziej pogłębionych analiz, głównie ze względu na wielokontekstowość zjawiska mody. Kierunkiem przyszłych badań autorki będzie ujawnienie zależności pomiędzy kompatybilną triadą wartości dla klienta w przemyśle jachtowym: modą, zabawą i estetyką. Zastosowanie praktyczne: Niniejsze opracowanie stanowić może swoiste kompendium analiz wykorzystywanych w strategiach marketingu zróżnicowanego oferentów dóbr luksusowych. Oryginalność/wartość poznawcza: Artykuł opisuje zjawisko mody z perspektywy zachowań konsumenckich, ujawniając równocześnie uniwersalne spektrum jej charakterystyki. Zdaniem autorki weryfikacja znaczenia mody, w zróżnicowanych pod względem oferty sprzedażowej sektorach, sprzyja dywersyfikacji i porządkowaniu wiedzy na jej temat.

EN

Purpose: The aim of this article is to prezent fashion as a value proposition for the client. The implementation of this goal required a detailed explication of the phenomenon of fashion. The publication defines the mechanism of how fashion works, the essence of a fashion trend, as well as discusses the main perspectives of fashion analysis and current trends in research on fashion. Design/methodology/approach: The study uses the method of critical analysis of the literature on the subject, aimed at identifying items relevant to the topic, the method of synthesis and logical inference, and on their basis an attempt was made to consolidate the distinctive, status and expressive role of fashion, chich is of value for the client. The interdisciplinary nature of the phenomenon of fashion influenced the nature of the selection of literature. The article is a review. Findings/conclusions: Getting to know the psychological, sociological and economic sources of fashion and the motives influencing its mechanism, enables a more complete understanding of the expectations of the buyer of goods and services subject to the influence of fashion trends and the creation of competitive sales offers. Research limitations: The recognition of fashion as a purchasing value requires more in-depth analyzes, maliny due to the multi-context nature of the phenomenon of fashion. The direction of the author's future research will be to reveal the relationship between a compatible triad of customer value in the yachting industry: fashion, fun and aesthetics. Practical implications: This sudy may constitute a specific compendium of analyzes used in the marketing strategies of diversified suppliers of luxury goods. Originality/value: The article describes the phenomenon of fashion from the perspective of consumer behavior, revealing at the same time the universal spectrum of its characteristics. According to the author, the verification of the importance of fashion in sectors diversified in terms of the sales offer is conducive to the diversification and ordering of knowledge about it.

Słowa kluczowe

PL

wartość klienta; kształtowanie wartości dla klienta; moda jako wartość konsumencka; współczesne nurty badań nad modą; lojalność klienta

EN

customer value; shaping customer value; fashion as a consumer value; contemporary trends in fashion research; customer loyalty

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Problemy Jakości
• Rocznik: 2021
• Tom: R. 53, nr 11-12
• Strony: 12--21
• Opis fizyczny: Bibliogr. 86 poz., rys.

Twórcy

autor

Dembicka Anna

• Wydział Inżynierii Mechanicznej i Okrętownictwa, Instytut Oceanotechniki i Okrętownictwa, Politechnika Gdańska, ul. G. Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk, Polska

• https://orcid.org/0000-0002-1966-3336

Bibliografia

• [1] Antonides Gerrit, W. Fred van Raaij. 2003. Zachowanie konsumenta. Podręcznik akademicki. Warszawa: PWN.
• [2] Armstrong Gary, Philip Kotler. 2012. Marketing. Wprowadzenie. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• [3] Barthes Roland. 2005. System mody. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• [4] Baudelaire Charles. 1997. Moje obnażone serce. Wrocław: „Borgis”.
• [5] Biggs Simon, Ariela Lowenstein. 2011. Generational Intelligence: A Critical Approach to Age Relations. London and New York: Routledge.
• [6] Blumer Herbert. 1969. „From Class Differentiation to Collective Selection”. The Sociological Quarterly 10(3): 275–291.
• [7] Czakon Wojciech. 2014. „Szkoły a mody w zarządzaniu strategicznym”. Prace Naukowe WWSZiP 27(2): 47–55.
• [8] Davis Fred. 1994. Fashion, Culture and Identity. Chicago: The University of Chicago Press.
• [9] Dobiegała-Korona Barbara. 2010. Istota i pomiar wartości klienta. W Zarządzanie wartością klienta. Pomiar i strategie, 21–44. Warszawa: POLTEXT.
• [10] Eibl-Eibesfeldt Irenäus. 1988. The Biological Foundation of Aesthetics. W Beauty and the Brain, 29-68. Boston: Birkhäuser Basel.
• [11] Eliade Mircea. 1992. Okultyzm, czary, mody kulturalne. Eseje. Kraków: Oficyna Literacka.
• [12] Encyklopedia Popularna PWN. 1982. Warszawa: PWN.
• [13] Encyklopedia Socjologii. Tom II. 1999. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• [14] Falkowski Andrzej, Tadeusz Tyszka. 2002. Psychologia zachowań konsumenckich. Gdańsk: GWP.
• [15] Fromm Erich. 1995. Mieć czy być, tłum. Mirosław Chałubiński. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
• [16] Gergen Kenneth J. 2009. Nasycone Ja. Dylematy tożsamości w życiu współczesnym. Warszawa: PWN. 20
• [17] Hartman Jan. 2010. Widzialna ręka rynku. Filozofia w marketingu. Kraków: Wydawnictwo Aureus.
• [18] Historia piękna. 2005. Umberto Eco (red.). Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
• [19] Holbrook Morris B. 1994. The Nature of Consumer Value: An Axiology of Services in the Consumption Experience. W Service Quality: New Directions in Theory and Practice, 21–71. Thousand Oaks, CA: Sage.
• [20] Holbrook Morris B. 1999. Introduction to consumer value. W Consumer value. A framework for analysis and research, 1–28. New York: Routledge.
• [21] Jachnis Anna, Jan. F. Terelak. 1998. Psychologia konsumenta. Bydgoszcz: Oficyna Wydawnicza Branta.
• [22] Kall Jacek, Aleksandra Perchla-Włosik, Alicja Raciniewska, Katarzyna Sempruch-Krzemińska. 2018. Marka modowa. Jak zrozumieć konsumenta mody i stworzyć markę szytą na miarę? Warszawa: PWE.
• [23] Kapuściński Ryszard. 2007. Lapidarium V. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”.
• [24] König René. 1979. Potęga i urok mody. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
• [25] Kopaliński Władysław. 1968. Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• [26] Kotler Philip. 2004. Marketing od A do Z. Warszawa: PWE.
• [27] Kuczyńska Alicja. 1983. Wzory modne w życiu codziennym. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• [28] Laver James. 1937. Taste and Fashion from the French Revolution to Today. London: Harrap.
• [29] Leszek Wiesław. 2012. „Moda w nauce”. Tribologia (5): 13–29.
• [30] Leszniewski Tomasz. 2007. Moda i tożsamość – dylematy współczesnego człowieka w świecie konsumpcji. W Rozkoszna zaraza. O rządach mody i kulturze konsumpcji, 49–61. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• [31] Lipovetsky Gilles. 1994. The Empire of Fashion. Dressing Modern Democracy. Princeton: Princeton University Press.
• [32] Lipowski Marcin, Genowefa Sobczyk, Ilona Bondos, Inga Słowikowska. 2020. Konsumpcja w Polsce. Uwarunkowania, zmiany i współczesne trendy. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skodowskiej.
• [33] Maj Agnieszka. 2016. Czy moda może łączyć pokolenia? Moda jako narzędzie komunikacji międzypokoleniowej. W Komunikacja w rodzinie, 165–177. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
• [34] Martin Roger L. 2010. „The Age of Customer Capitalism”. Harvard Business Review 88(1/2): 5–65.
• [35] Muszyński Wojciech. 2009. Społeczne znaczenie mody w społeczeństwie późnonowoczesnym. W Nowy wspaniały świat? Moda, konsumpcja i rozrywka jako nowe style życia, 23–34. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• [36] Odorzyńska-Kondek Jadwiga. 2003. „Presja środowiska na zachowania konsumentów na rynku”. Marketing i Rynek 10(3): 13-18.
• [37] Olechnicki Krzysztof, Paweł Załęcki. 1999. Słownik socjologiczny. Toruń: Wydawnictwo Graffiti BC.
• [38] Ossowski Stanisław. 1966. U podstaw estetyki. Dzieła. Tom I. Warszawa: PWN.
• [39] Paleczny Tadeusz. 2011. Zabawa w czasach globalizacji. W Wąż w raju. Zabawa w społeczeństwie konsumpcyjnym, 9–29. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• [40] Prahalad Coimbatore K., Mayuram S. Krishnan. 2010. Nowa era innowacji. Warszawa: PWN.
• [41] Rejakowa Bożena. 2008. Kulturowe aspekty języka mody. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• [42] Rogoziński Kazimierz. 2018. „Service dominant logic – intelektualny przekręt?” Ekonomiczne Problemy Usług 130(1): 141–152.
• [43] Sawchuk Kim. 2007. A Tale of Inscription/Fashion Statements. W Fashion theory. A Reader, 475–488. London: Routledge.
• [44] Schmitt Bernd H., Alex Simonson. 1999. Estetyka w marketingu. Strategiczne zarządzanie markami, tożsamością i wizerunkiem firmy. Kraków: Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu.
• [45] Schwartz Shalom H., Wolfgang Bilsky. 1987. „Toward a Universal Psychological Structure of Human Values”. Journal of Personality and Social Psychology 53(3): 550–562.
• [46] Sieradzka Anna. 1993. Żony modne. Historia mody kobiecej od starożytności do współczesności. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne.
• [47] Sihna Indrajit, Wayne S. DeSarbo. 1998. „AnIntergrated Approach toward the Spatial Modeling of Perceived Customer Value”. Journal of Marketing Research 35(2): 236–249.
• [48] Sikora Tomasz. 2012. Zachowania nabywców produktów luksusowych. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
• [49] Simmel Georg. 2005. Filozofia mody. W Socjologia. Lektury, 272–276. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• [50] Simmel Georg. 2006. Most i drzwi. Wybór esejów. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• [51] Smith J. Brock., Colgate Mark. 2007. „Customer value creation: A practical framework”. The Journal of Marketing Theory and Practice 15(1): 7–23.
• [52] Sobczyk Mieczysław. 2008. Statystyka. Warszawa: PWN.
• [53] Socjologia. Przewodnik encyklopedyczny. 2008. Praca zbiorowa. Warszawa: PWN.
• [54] Solomon Michael R., Nancy J. Rabolit. 2004. Consumer behavior in fashion. New Jersey: Prentice Hall.
• [55] Solomon Michael R. 2006. Zachowania i zwyczaje konsumentów. Gliwice: Wydawnictwo Helion.
• [56] Strinati Dominic. 1998. Wprowadzenie do kultury popularnej. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
• [57] Sułkowski Bogusław. 1984. Zabawa. Studium socjologiczne. Warszawa: PWN.
• [58] Svendsen Lars. 2006. Fashion: A Philosophy. London: Reaktion Books.
• [59] Szacki Jerzy. 1981. Historia myśli socjologicznej. Cz.1. Warszawa: PWN.
• [60] Szczepański Jan. 1969. Socjologia. Rozwój problematyki i metod. Warszawa: PWN.
• [61] Szlendak Tomasz, Krzysztof Pietrowicz. 2007. Moda, wolność i kultura konsumpcji. W Rozkoszna zaraza. O rządach mody i kulturze konsumpcji, 7–26. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• [62] Szyller Ewa. 1963. Historia ubiorów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Szkolnictwa Zawodowego.
• [63] Szymura-Tyc Maja, Marcin Bałon. 2015. Ekoinnowacja jako podstawa kształtowania wartości dla klienta. W Budowa wartości klienta. Teoria i praktyka, 78–94. Warszawa: Difin.
• [64] Szyszkowska Maria. 2009. Dzieje filozofii. Białystok: Kresowa Agencja Wydawnicza.
• [65] Urban Wiesław, Dariusz Siemieniako. 2008. Lojalność klientów. Modele, motywacja i pomiar. Warszawa: PWN.
• [66] Van Raaij Fred. 2001. Konsumpcja postmodernistyczna. W Zachowanie Konsumenta. Koncepcje i badania europejskie, 324–344. Warszawa: PWN.
• [67] Vargo Stephen L., Robert F. Lusch. 2004. „Envolving to a New Dominant Logic for Marketing”. Journal of Marketing 68(1): 1–17.
• [68] Veblen Thorstein. 2008. Teoria klasy próżniaczej. Warszawa: Wydawnictwo Literackie MUZA.
• [69] Vejlgaard Henrik. 2008. Anatomia trendu. Kraków: Wydawnictwo Wolters Kluwer.
• [70] Wagner Janet. 1999. Aesthetic value: beauty in art and fashion. W Consumer value. A framework for analysis and research, 126–146. New York: Routledge.
• [71] Weber Max. 1998. Polityka jako zawód i powołanie. Wybór pism. Warszawa: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.
• [72] Wielka ilustrowana encyklopedia powszechna. Tom 10. 1929– 938. Kraków: Wydawnictwo „Guttenberg” (HelgeFergo).
• [73] Wilson Elizabeth. 2010. Adorned in Dreams. Fashion and Modernity. London-New York: I. B. Tauris.
• [74] Winiecka Elżbieta. 2018. Pochwała mody. O kontekstach współczesnej refleksji humanistycznej. W Mody. Teorie i praktyki, 33–54. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
• [75] Włodarczyk Katarzyna. 2015. „Nowe kierunki i zjawiska w zachowaniach rynkowych polskiego społeczeństwa w XXI wieku”. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania. T2 Gospodarka regionalna i międzynarodowa (41): 391–400.
• [76] Xia Jun, Justin Tan, David Tan. 2008. „Mimeticentry and bandwagon effect: the rise and decline of international equity joint venture in China”. Strategic Management Journal 29(2): 195–217.
• [77] Zarządzanie wartością klienta w przedsiębiorstwach w Polsce. 2011. Barbara Dobiegała-Korona, Tymoteusz Doligalski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
• [78] Zeithaml Valerie A. 1988. „Consumer Perceptions of Price, Quality, and Value: A Means-End Model and Synthesis of Evidence”. Journal of Marketing 52(3): 2–22.
• [79] Znaniecki Florian. 1969. Nauki o kulturze. Warszawa: PWN.
• [80] https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/16408/8. pdf?sequence=1&isAllowed=y [dostęp: 10.10.2021].
• [81] https://docplayer.pl/217040759-Zdrowie-i-style-zycia.html [dostęp: 19.09.2021].
• [82] http://pk.uni.wroc.pl/wp-content/uploads/2019/09/zuz%CC%87yte-ubrania.-raport.pdf [dostęp: 2.09 2021].
• [83] https://rebus.us.edu.pl/bitstream/20.500.12128/5336/1/Witosz_estetyzacja_swiata_i_estetyzacja_jezyka.pdf [dostęp: 10.10.2021].
• [84] https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/278435/wojciak_jak_badac_mode_2021.pdf?sequence=1&isAllowed=y [dostęp: 10.10.2021].
• [85] https://system.inawjournal.pl/index.php/inaw/article/view/61/101 [dostęp:10.10.2021].
• [86] http://www.tygodnik.com.pl/kontrapunkt/31-32/bielik.html [dostęp: 22.08 2021].