On Naturally Unsustainable and Artificially Sustainable Development

• Autorzy: Sztumski Wiesław

Identyfikatory

DOI

10.35784/preko.5907

Warianty tytułu

PL

O rozwoju naturalnie niezrównoważonym i równoważonym sztucznie

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The author presents the hypothesis that in the absence of human interference, i.e. in natural conditions, development takes place spontaneously and is basically unsustainable, and it becomes sustainable only due to anthropogenic factors, i.e. artificially. Sustainable development takes place primarily in the sociosphere. People began to balance development only when they realized that rapid economic development was reaching a critical moment because of the rapid exhaustion of fossil and non-fossil raw material resources and unlimited overconsumption. This was initially ignored. It took several decades before it was taken seriously. Then the idea of controlled, or sustainable, development appeared. Since then, actions have been taken to reduce various categories of imbalances in an increasing number of areas of activity. Since then, the idea of sustainable development has become fashionable, important and lucrative, although utopian, because sustainable development is seen as a panacea for crises, inequalities and social contradictions. The publications of Donella Meadows (Limits to growth. A Report for the Club of Rome's Project on the Predicament of Mankind), of Ernst U. v. Weizäcker (Wir sind dran. Was wir ändern müssen, wenn wir bleiben wollen), and of Gaya Herrington, (Five Insights for Avoiding Global Collapse) contributed significantly to the implementation of this idea. They indicate that appropriate actions taken by 2040 will determine the future fate of humanity. To prove the validity of his hypothesis, the author used some publications on 17 general goals and 169 tasks.

PL

Autor prezentuje hipotezę, że przy braku ingerencji ze strony człowieka, czyli w warunkach naturalnych, rozwój dokonuje się żywiołowo i jest w zasadzie niezrównoważony, a zrównoważonym staje się dopiero za sprawą czynników antropogennych, a więc sztucznie.Rozwój zrównoważony dokonuje się przede wszystkim w socjosferze. Ludzie zaczęli równoważyć rozwój dopiero wtedy, gdy uświadomili sobie, że żywiołowy rozwój ekonomiczny zmierza do momentu krytycznego w wyniku szybkiego wyczerpania zasobów surowców kopalnych i niekopalnych oraz niegraniczonej nadkonsumpcji. Początkowo ignorowano to. Trzeba było kilkudziesięciu lat zanim potraktowano to poważnie. Wtedy pojawiła się idea rozwoju kontrolowanego, czyli zrównoważonego. Odtąd podejmuje się działania na rzecz redukcji różnych kategorii nierównowag w coraz większej liczbie obszarów działalności. Odtąd idea rozwoju zrównoważonego stała się modną, ważną i intratną, mimo że utopijną, dlatego że w rozwoju zrównoważonym upatruje się panaceum na kryzysy, nierówności i sprzeczności społeczne. Do implementacji tej idei przyczyniły się znacznie publikacje Donelli Meadows (Limits to growth. A Report for the Club of Rome's Project on the Predicament of Mankind), Ernsta U. v. Weizäckera (Wir sind dran. Was wir ändern müssen, wenn wir bleiben wollen) i Gayi Herrington (Five Insights for Avoiding Global Collapse. What a 50-Year-Old Model of the World Taught Me About a Way Forward for Us Today) Wskazuje się w nich, że odpowiednie działania podejmowane do 2040 r. zdecydują o dalszych losach ludzkości. W dowodzeniu słuszności swej hipo-tezy autor wykorzystał publikacje na temat 17 celów ogólnych i 169 zadań konkretnych sformułowanych w 2015 r. w Agendzie 2030, a w szczególności stopień realizacji ich na półmetku w 2023 r

Słowa kluczowe

EN

balance; imbalance; unsustainable development; sustainable development; Sustainable development goals; 2030 Agenda

PL

równowaga; nierównowaga; rozwój niezrównoważony; rozwój zrównoważony; cele rozwoju zrównoważonego; Agenda 2030

• Wydawca: Lublin University of Technology
• Czasopismo: Problemy Ekorozwoju
• Rocznik: 2024
• Tom: Vol. 19, no. 2
• Strony: 35--54
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz.

Twórcy

autor

Sztumski Wiesław

• Silesian Univerisity (Poland)

• https://orcid.org/0000-0002-6353-7206

Bibliografia

• 1. BEISER, V. (2021). Sand. Wie uns eine wertvolle Ressource durch die Finger rinnt [Sand: How a precious raw material slips through our fingers]. Oekom Verlag, München.
• 2. BRUNDTLAND, G.H. (1987). Our Common Future. Oxford University Press, New York.
• 3. EUROSTAT. (2023). Sustainable development in the European Union – Monitoring report on progress towards the SDGs in an EU context. Pobrane z https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-flagship-publications/w/ks-04-23-184
• 4. FRONTEX. Record Number of Migrants Center EU in 2023. Pobrane z https://etias.com/articles/eu-migrant-influx-record-2023
• 5. HERRINGTON, G. (2022). Five Insights for Avoiding Global Collapse. What a 50-Year-Old Model of the World Taught Me About a Way Forward for Us Today. MDPI Basel.
• 6. INTERNATIONAL ORGANIZATION FOR MIGRATION. (2024). Migration Flow to Europe. Pobrane z https://dtm.iom.int/europe/arrivals (dostęp: 03.01.2024).
• 7. MAYCOCK, T., WATERFIELD, O., YELEKECI, R., & ZHou, B. (Red.). (2021). Climate Change 2021: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Cambridge University Press, Cambridge.
• 8. MEADOWS, D., et al. (1972). Limits to Growth. A Report for the Club of Rome's Project on the Predicament of Mankind. Dartmouth Library, Hanover, NH, USA.
• 9. POLSAT NEWS. (2021). The world may run out of sand. Pobrane z https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2021-06-04/na-swiecie-moze-zabraknac-piasku-zniknely-juz-24-wyspy/ (dostęp: 17.08.).
• 10. PYTKO, K. (2015). Czy stoimy w obliczu wojny o piasek? [Are we facing a global war for sand?]. Focus, 15.02.
• 11. ROYNE, A. (2020). Z czego składa się świat? [What the world is made of?]. Muza Publishing House, Warsaw.
• 12. SWANSON, A. (2015). How China used more cement in 3 years than the U.S. did in the entire 20th Century. Washington Post, 25.03.
• 13. SZTUMSKI, W. (2022). Refleksja futurologiczna na kanwie idei rozwoju zrównoważonego [Futurological reflection on the basis of the idea of sustainable development]. Transformacje, 1.
• 14. SZTUMSKI, W. (2021). Co nas czeka niebawem? [What awaits us soon?]. Sprawy Nauki, 10.
• 15. SZTUMSKI, W. (2018). Nieodpowiedzialny rozwój wielkich miast [Irresponsible development of big cities]. Eunomia, 1(94), Akademia Nauk Stosowanych, Racibórz.
• 16. SZTUMSKI, W. (2014). Postęp medycyny – cieszyć się czy smucić? [Medical progress – to be happy or sad?]. Sprawy Nauki, 5.
• 17. SZTUMSKI, W. (2004). Sustainable development – necessity, opportunity or myth? W A. Pawłowski (Red.), Philosophical, social and economic determinants of sustainable development (Monografie Komitetu Inżynierii Środowiska PAN, 26). Lublin.
• 18. UN. (2015). 17 Sustainable Development Goals. Pobrane z https://sdgs.un.org/goals
• 19. UN. (2012). United Nations world water development report 4: managing water under uncertainty and risk. Pobrane z https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000217175
• 20. WEIZACKER, E.U. (2019). Wir sind dran. Was wir ändern müssen, wenn wir bleiben wollen. Pantheon.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).