Zmęczenie kierowców samochodów ciężarowych w firmach kurierskich

• Autorzy: Lasota A. M. , Hankiewicz K.

Warianty tytułu

EN

Fatigue of truck drivers in the courier companies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zmęczenie kierowców jest powszechnym problemem, który wpływa na produktywność, bezpieczeństwo dostaw jak i bezpieczeństwo pracy kierowców. Celem pracy było zbadanie subiektywnego zmęczenia kierowców. Grupę badawczą stanowiło 29 kierowców samochodów ciężarowych pracujących w firmach kurierskich. Średni wiek badanych wynosił 36,1 lat przy odchyleniu standardowym Sd = 7,4 lat; staż pracy w zawodzie 7,8 lat (Sd = 6,5); średni tygodniowy czas pracy – 40,8h (Sd = 10,0). Do pomiaru zmęczenia przed oraz po pracy zastosowano 30 elementowy kwestionariusz. Kierowcy po pracy najbardziej uskarżali się na: „senność” (73,3%), „ziewam” (68,9%), „zmęczenie oczu” (64,4%), „chęć położenia się” i „ból pleców” (po 62,2%), „odczucie pragnienia” (44,4%), „uczucie ciężkiej głowy” i „roztargnienie” oraz „uczucie sztywności barków” (po 42,2%), „odczucie niepokoju” i „czuję się kiepsko” (po 40,0%), „powolność w myśleniu” i „zobojętnienie” (po 37,8%), „ociężałość całego ciała” i „powolność i ociężałość ruchowa” (po 35,6%), „rozproszenie uwagi” (33,3%), „ciężkość nóg” (31,1%). W przypadku 17 z 30 symptomów stwierdzono statystycznie istotne zmiany. Odnotowano statystycznie istotny wzrost ilorazu zmęczenia kierowców po pracy. Pracownicy najbardziej uskarżali się na symptomy zmęczenia z grupy „objawy spadku aktywacji” niż „zmęczenia fizycznego” oraz „objawy spadku motywacji”. Pracę kierowców zakwalifikowano do ogólnego typu zmęczenia. Wyniki badań mogą być wykorzystane w działaniach zapobiegawczych zmęczeniu.

EN

Driver fatigue is a common problem that affects the productivity, security and safety of delivery drivers. The aim of the study was to investigate the subjective drivers fatigue. The study group consisted of 29 drivers of trucks working in courier companies. The mean age was 36,1 years with a standard deviation sd = 7,4 years; seniority in the profession of 7,8 years (sd = 6,5); average weekly working time - 40,8 hours (sd = 10,0). For the measurement of fatigue before and after work, a questionnaire comprising of 30 questions was used. The most commonly reported symptoms after work were: „become drowsy” (73,3% of respondents), „give a yawn” (68,9%), „feel strained in the eyes” (64,4%), „want to lie down” and „feel a pain in the back” (62,2% each), „feel thirsty” (44,4%), „feel heavy in the head” and „unable to straighten up in posture” and „feel stiff in the shoulders” (42,2% each), „anxious about things” and „feel ill” (40,0% each), „feel difficulty in thinking” and „unable to take interest in things” (37,8% each), „get tired over the whole body” and „become rigid or clumsy” (35,6% each), „become apt to forget things” (33,3%), „get tired in the leg” (31,1%). In the case of 17 of 30 signs were statistically significant changes. There has been a statistically significant increase in the prevalence of drivers fatigue after work in each domain of fatigue. The majority of employees complained about symptoms of fatigue from the "drowsiness and dullness" than the "projection of physical impairment" and the "difficulty of concentration". Such drivers are categorized as the general fatigue type. This study provides information about the development of fatigue which can be used to help prevent drivers fatigue.

Słowa kluczowe

PL

kierowcy; zmęczenie; firma kurierska

EN

drivers; fatigue; courier company

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Logistyka
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 4
• Strony: 4422--4428, CD2
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., tab.

Twórcy

autor

Lasota A. M.

• Uniwersytet Zielonogórski, Instytut Inżynierii Bezpieczeństwa i Nauk o Pracy, prof. Z. Szafrana 4, 65-516 Zielona Góra

autor

Hankiewicz K.

• Politechnika Poznańska, Wydział Inżynierii Zarządzania, Strzelecka 11, 61-845 Poznań

Bibliografia

• 1. Ahsberg E., Dimensions of fatigue in different working populations. Scandinavian Journal of Psychology 2000, 41, 231-241.
• 2. Ahsberg E., Gamberale F., Perceived fatigue during physical work: an experimental evaluation of a fatigue inventory. International Journal of Industrial Ergonomics 1998, 21, 117-131.
• 3. Åkerstedt T., Kecklund G., Age, gender and early morning highway accidents. Journal of Sleep Research 2001, 10(2), 105-110.
• 4. Beurskens A.J.H.M., Bultmann U., Kant I., Vercoulen J.H.M.M., Bleijenberg G., Swaen G.M.H., Fatigue among working people: validity of a questionnaire measure. Occup. Environ. Med. 2000, 57, 353-357.
• 5. Brown I. D., Tickner A. H., Simmonds D.C.V., Effect of prolonged driving on overtaking criteria. Ergonomics 1970, 13(2), 239-242.
• 6. Fell D. L., Black B., Driver fatigue in the city. Accident Analysis & Prevention 1997, 29(4), 463-469.
• 7. Finkelman J., A large database study of the factors associated with work-related fatigue. Human Factors 1994, 36, 232-243.
• 8. Häkkänen H., Summala H., Fatal traffic accidents among trailer truck drivers and accident causes as viewed by other truck drivers. Accident Analysis & Prevention 2001, 33(2), 187-196.
• 9. Häkkänen H., Summala H., Sleepiness at work among commercial truck drivers. Sleep 2000, 23(1), 49-57.
• 10. Hsu D.J., Sun Y.M., Chuang K.H., Juang Y.J., Chang F.L., Effect of elevation change on work fatigue and physiological symptoms for high-rise building construction workers. Safety Science 2008, 46(5), 833-843.
• 11. Huibers M.J.H., Kant I.J., Swaen G.M.H., Kasl S.V., Prevalence of chronic fatigue syndrome - like caseness in the working population: results from the Maastricht cohort study. Occupational and Environmental Medicine 2004, 61, 464-466.
• 12. Iwasaki K., Sasaki T., Oka T., Hisanaga N., Effects of working hours on biological functions related to cardiovascular system among salesmen in a machinery manufacturing company. Ind. Health 1998, 36, 361-367.
• 13. Lasota A., Assessment of fatigue in dispatchers in: Contemporary problems of the work safety and ergonomics. Education and research: proceedings of the XXIII international seminar of ergonomics teachers. Krynica-Zdrój, Poznań 2007, 102-105.
• 14. Lasota A., Ocena zmęczenia operatorów stanowisk dyspozytorskich, w: Aktualne problemy bezpieczeństwa pracy i ergonomii: edukacja i badania, ed. J.S. Marcinkowski, W.M. Horst, Poznań 2007, Wydaw. Instytutu Inżynierii Zarządzania Politechniki Poznańskiej, s. 200-206.
• 15. Lasota A., Self-reported fatigue in sewing operators, in Creation of social capital, ed. J. Przybysz, Poznan University of Technology, Poznań 2009, 53-59.
• 16. Lasota A., Ścigaj M., Zmęczenie aptekarzy. Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej, seria Organizacja i Zarządzanie, 2009, 54, 49-57.
• 17. Leung A., Chan C., He J., Structural stability and reliability of the Swedish occupational fatigue inventory among Chinese VDT workers. Applied Ergonomics 2004, 35, 233-241.
• 18. Lewis G., Wessely S., The epidemiology of fatigue: more questions than answers. Journal of Epidemiology and Community Health 1992, 46, 92-97.
• 19. Oberg T., Sandsjo L., Kadefors R., Subjective and objective evaluation of shoulder muscle fatigue. International Journal of Industrial Ergonomics 1994, 26, 457-465.
• 20. Okogbaa O., Shell R., Filipusic D., On the investigation of the neurophysiological correlates of knowledge worker mental fatigue using the EEG signal. Applied Ergonomics 1994, 25( 6), 355-365.
• 21. Paluch R., Ocena zmęczenia na podstawie subiektywnego odczucia – kwestionariusz japoński. Bezpieczeństwo pracy 1985, 7-8, 3-6.
• 22. Sagberg F., Road accidents caused by drivers falling asleep. Accident Analysis & Prevention 1999, 31(6), 639-649.
• 23. Spurgeon A., Harrington J., Work performance and health of junior hospital doctors: a review of the literature. Work & Stress 1989, 3, 117-128.
• 24. Thiffault P., Bergeron J., Monotony of road environment and driver fatigue: a simulator study. Accident Analysis & Prevention 2003, 35(3), 381-391.
• 25. van Dijk F.J.H., Swaen G.M.H, Fatigue at work. Occupational and Environmental Medicine 2003, 60 (Supplement 1), i1-i2.
• 26. Yoshitake H., Three characteristic patterns of subjective fatigue symptoms. Ergonomics 1978, 21, 231-233.