Pomiar poziomu kultury bezpieczeństwa w przedsiębiorstwie kolejowym

• Autorzy: Rydzewska J. , Sitarz M.

Warianty tytułu

EN

Measuring a level of safety culture in a railway undertaking

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Literatura dotycząca kultury bezpieczeństwa w transporcie szynowym jest głównie obcojęzyczna i nie ma wielu polskich pozycji kompleksowo opisujących te zagadnienia, szczególnie stricte w przedsiębiorstwie kolejowym. Dlatego w publikacji przedstawiono przegląd literatury dotyczącej tego zagadnienia, a następnie omówiono metody jej diagnozowania zarówno pośrednio, jak i bezpośrednio. Pośrednia diagnoza dotyczy skutków kultury bezpieczeństwa natomiast bezpośrednia jest oceną jej elementów składowych. Poziom kultury bezpieczeństwa może być określony na podstawie jej zdolności do generowania decyzji, zachowań, osiągnięć technicznych, organizacyjnych, motywacyjnych i szkoleniowych, przybliżających przedsiębiorstwo do uzyskania kryterium bezwzględnego bezpieczeństwa. Na podstawie analizy literatury i własnych doświadczeń zaproponowano trzy etapy ułatwiające pozyskiwanie wyników pomiarów o kluczowych aspektach kultury bezpieczeństwa tj. wspomaganie analizy kluczowych aspektów bezpieczeństwa, interpretacja otrzymanych pomiarów oraz wizualizacja wyników.

EN

Literature regarding the safety culture in rail transport is mainly foreign language and there are not many Polish literature items comprehensively describing these issues, especially in a railway enterprise. Therefore, the publication provides an overview of the literature on this issue and then discusses the methods of its diagnosis indirectly as well as directly. An indirect diagnosis concerns the effects of a safety culture, while a direct diagnosis is an assessment of its constituent elements. The level of safety culture can be determined on the basis of its ability to generate decisions, behaviors, technical, organizational, incentive and training achievements, bringing the enterprise closer to the absolute safety criterion. On the basis of literature analysis and own experience, three stages were proposed to facilitate acquisition of measurement results on key aspects of safety culture, ie: supporting analysis of key security aspects, interpretation of received measurements and visualization of results.

Słowa kluczowe

PL

kultura bezpieczeństwa; bezpieczeństwo; przedsiębiorstwo kolejowe

EN

security culture; security; railway undertaking

• Wydawca: Instytut Naukowo-Wydawniczy "TTS" Sp. z o.o
• Czasopismo: TTS Technika Transportu Szynowego
• Rocznik: 2018
• Tom: R. 25, nr 3
• Strony: 18--26
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Rydzewska J.

• Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej

autor

Sitarz M.

• Katedra Transportu Szynowego, Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej

Bibliografia

• 1. Krąpiec M. A., O filozofię kultury, w: Odzyskać świat realny, RW KUL, Lublin 1999.
• 2. Milczarek M., Kultura bezpieczeństwa pracy, CIOP, Warszawa 2002.
• 3. Stankiewicz M., Sznajder M., Kultura bezpieczeństwa i higieny pracy w organizacji. Badanie poziomu bezpieczeństwa pracy w przedsiębiorstwie, w: Kształtowanie kultury bezpieczeństwa i higieny pracy w organizacji, Ejdys J. (red.), Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej, Białystok 2010.
• 4. Szubielska J., Kultura organizacyjna i kultura bezpieczeństwa, w: Kultura bezpieczeństwa w przedsiębiorstwie. Modele, diagnoza i kształtowanie, Rakowskiej A. (red.), CeDeWu. pl, Warszawa 2013.
• 5. Konosala R. (red.), Innowacje w zarządzaniu i inżynierii produkcji. T. 2, Oficyna Wydawnicza Polskiego Towarzystwa Zarządzania Produkcją, Opole 2015.
• 6. ERA, Application guide for the design and implementation of a Railway Safety Management System. Developing and improving safety culture in the organisation, ERA 2013, s. 26, wersja elektroniczna: http://www.era.europa.eu/Document- -Register/Documents/Developing%20and%20Improving%20 Safety% 20Culture.pdf (dostęp 10.05.2017 r.).
• 7. UIC, Work on Safety Culture Human Factors Working Group Task Force Safety Culture & Safety Management, November 2016, wersja elektroniczna: http://www.era.europa.eu/ Document-Register/Documents/Item%2010-EUAR%20 Brussels% 20UIC%20safety%20culture%20Neveu%2011%20 Nov%202016.pdf (dostęp 05.05.2017 r.).
• 8. PN-N 18004:2001: Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy – Wytyczne.
• 9. http://safetyculturetoolkit.rssb.co.uk/home.aspx (dostęp 11.05.2017 r.).
• 10. Studencki R., Kultura bezpieczeństwa pracy w przedsiębiorstwie, "Bezpieczeństwo Pracy” 2000, nr 9, s. 1–4.
• 11. Sitarz M., Bezpieczeństwo i Technika w Transporcie Kolejowym, Politechnika Śląska, Katedra Transportu Szynowego, Katowice 2012.
• 12. http://sjp.pwn.pl (dostęp 04.05.2017 r.).

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).