Analiza wpływu rzeźby terenu na kształtowanie krajobrazu przyrodniczego i jego zagospodarowanie

• Autorzy: Oberski T , Zarnowski A

Warianty tytułu

EN

Analysis of the influence of landforms on landscape molding and land management

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ukształtowanie rzeźby terenu ma podstawowy wpływ na zjawiska przyrodnicze zachodzące na powierzchni Ziemi. Dyrektywa 2000/60/WE (Ramowa Dyrektywa Wodna) Parlamentu Europejskiego i Rady Europy (23.10.2000) nakazuje wprowadzenie obowiązku zrównoważonego gospodarowania zasobami wody, między innymi poprzez ochronę przed pogarszaniem się stanu wód, ekosystemów wodnych oraz ekosystemów lądowych i terenów podmokłych zależnych od wody. Geneza powstania terenów podmokłych oraz zbiorników naturalnych wody związana ze strukturą i typem gleb, ukształtowaniem terenu, ze spływem powierzchniowym wód w cyklu hydrologicznym oraz z wodami podziemnymi, które przy pochyłej warstwie nieprzepuszczalnej występują w postaci strumienia płynącej wody, znajdującej ujście w postaci źródeł lub sap. Ukształtowanie terenu jest funkcją grawitacyjnego zniesienia stokowego gleby będącego gęsto-plastycznym biegiem złoża powierzchownego po powierzchni nachylonej opisywanym równaniem Szwedowa-Binghama. Ruch gleby na skosach ustaje po osiągnięciu nachylenia końcowego. Stanem końcowym będzie profil H = H0, na którym krusz już jest w warunkach stabilności. W miarę upływu czasu kształt profilu dowolnego zbocza stanie się regularny niezależne od jego stanu pierwotnego, przy czym w jego dolnej części uformuje się strefa akumulacji kruszy, która przy określonych warunkach hydrologicznych i glebowych stanowić będzie naturalną zaporę wód powierzchniowych i zaskórnych. Celem prowadzenia badań było opracowanie metod oceny stabilności ukształtowania terenu z wykorzystaniem nowoczesnych metod fotogrametrycznych i geoinformacyjnych oraz pozyskiwania obszarów zagrożonych podtopieniem i zanieczyszczeniami związanymi z powierzchniowymi oraz gruntowymi spływami wód.

EN

Landscaping has a major impact on the natural phenomena that occur on the surface of the Earth. Directive 2000/60/EC of the European Parliament and of the Council of Europe (23/10/2000) prescribes an obligation of sustainable management of water resources, including by protecting them against deterioration of water, aquatic and terrestrial ecosystems and wetlands dependent on water. Origins of wetlands and natural water reservoirs associated with the structure and the type of soil, topography, the surface flow of water in the hydrological cycle and the groundwater that emanates as a stream water under sloping impermeable layer. The Szwedow-Birghman equation describes the function of gravity relating flow of terrain which is density-plastic soil on slope surface. The movement of soil on sloping angle stops after reaching the final state. The final state will profile H = H0 that shows the terrain in stability condition. Over time, the shape of any profile will become regular independent of its original condition, and in its lower part forms a zone of accumulation, which under certain conditions, hydrological and soil will be a natural barrier for surface and underground water. The aim of this study was to develop methods to assess the stability of the terrain using modern methods of photogrammetry and geospatial and gain areas at risk of flooding acquisition and pollution associated with the flow of surface water and groundwater.

Słowa kluczowe

PL

ochrona środowiska; zanieczyszczenia wód; zanieczyszczenia gleb; zagospodarowanie terenu; GIS; NMRT; metody fotogrametryczne

EN

environmental protection; water pollution; soil pollution; land use; GIS; DTM; photogrammetric methods

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2013
• Tom: Nr 33
• Strony: 86--95
• Opis fizyczny: Bibliogr. 6 poz., rys.

Twórcy

autor

Oberski T

• Politechnika Koszalińska, Wydział Inżynierii Lądowej, Środowiska i Geodezji, Katedra Geoinformatyki, ul. Śniadeckich 2, 75-453 Koszalin

autor

Zarnowski A

• Politechnika Koszalińska, Wydział Inżynierii Lądowej, Środowiska i Geodezji, Katedra Geoinformatyki, ul. Śniadeckich 2, 75-453 Koszalin

Bibliografia

• 1.Dewdariani A.C. Itogi nauki. Seria geograficzeskaia. Geomorfołogia. Izd. Winiti AH CCCP, Moskwa 1966.
• 2. Hiscock K. Hydrogeology, Principles and Practice. Blackwell Publishing, Malden, USA, Oxford, UK 2005, s. 389.
• 3. Kozioł K. Zastosowanie wybranych atrybutów NMT w przybliżonym określeniu granic wysokościowych pięter roślinnych na przykładzie nadleśnictwa Piwniczna. Archiwum Fotogrametrii Kartografii i Teledetekcji, Vol. 20, Warszawa 2009, s. 215-226.
• 4. Li Z., Zhu Q., Gold C. Digital Terrain Modeling. Principles and Methodology. CRC Press. London, UK 2005.
• 5. Mioduszewski W. Ochrona i kształtowanie zasobów wodnych krajobrazie rolniczym. Wyd. IMUZ, Falenty1999.
• 6. Oberski T., Zarnowski A. Pozyskiwanie naturalnych zbiorników wodnych na podstawie numerycznego modelu rzeźby terenu i narzędzi GIS. Infrastruktura i ekologia obszarów wiejskich, Kraków 2012, s. 151-164.