Endangered Ostericum palustre - ecological spectrum in the Natura 2000 Bagno Bubnów site and protection methods

• Autorzy: Sienkiewicz-Paderewska Dorota , Paderewski Jakub

Identyfikatory

DOI

10.24425/jwld.2024.151805

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

PLB 060001 Bagno Bubnów is situated within the boundaries of the Polesie National Park, Poland, representing one of the most significant wetland areas in Europe. It is home to protected phytocenoses and associated flora, including Ostericum palustre (ANKPA), a species covered by the Habitats Directive, the Bern Convention, and strict species protection in Poland. ANKPA is a species of Community importance, requiring the designation of an area within the Natura 2000 network. In Poland, it is classified as a vulnerable species. The current global trend of its population remains uncertain. The IUCN emphasises that there is insufficient data to determine its status. This paper presents geobotanical findings from Bagno Bubnów (2021-2022). Based on these findings, the conditions of ANKPA’s occurrence were determined. These include the physicochemical properties of soils and the syntaxonomic structure of phytocoenoses it inhabits. In the study area, ANKPA grew mainly in phytocoenoses of the Molinion alliance. The analysis indicates that ANKPA exhibits a broad ecological spectrum with respect to numerous habitat parameters. ANKPA was most frequently observed in eutrophic habitats. These habitats had an average organic matter content of 14.73% and an average organic carbon content of 6.7%. The pH of these habitats was neutral, averaging 7.14. They were also saturated with basic cations, with calcium being predominant (average saturation 95.8%). Findings demonstrate that PLB 060001 Bagno Bubnów is a significant location for the conservation of ANKPA. Furthermore, the environmental conditions at this site are conducive to the survival of this species.

Słowa kluczowe

EN

alkaline fen; Angelica palustris; Bagno Staw; biodiversity of wetlands; distribution of Ostericum palustre; marsh angelica; restoration of semi-natural ecosystem; threatened plant species

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Journal of Water and Land Development
• Rocznik: 2024
• Tom: no. 63
• Strony: 191--199
• Opis fizyczny: Bibliogr. 46 poz., fot., mapy, tab., wykr.

Twórcy

autor

Sienkiewicz-Paderewska Dorota

• Warsaw University of Life Sciences – SGGW, Institute of Agriculture, Nowoursynowska 159, 02-776 Warsaw, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-4255-8390

autor

Paderewski Jakub

• Warsaw University of Life Sciences – SGGW, Institute of Agriculture, Nowoursynowska 159, 02-776 Warsaw, Poland

• https://orcid.org/0000-0003-3957-7467

Bibliografia

• Bilz, M. (2011) Angelica palustris (Europe assessment). The IUCN Red List of Threatened Species 2011:e.T162030A5535896. Available at: https://www.iucnredlist.org/species/162030/5535896 (Accessed: August 12, 2024).
• Braun-Blanquet, J. (1964) Pflanzensoziologie. Grundzüge der Vegetationskunde [Plant sociology. Basics of vegetation science]. Wien–New York: Springer Verlag.
• Bróż, E. and Podórska, M. (2006) “Starodub łąkowy Ostericum palustre Besser na Wyżynie Małopolskiej [Ostericum palustre Besser in the Małopolska Upland],” Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 62(3), pp. 3–12.
• Chusova, O.O. et al. (2022) “Protected species in grassland habitats of Ukraine,” Ukrainian Botanical Journal, 79(5). Available at: https://doi.org/10.15407/ukrbotj79.05.290.
• Ćušterevska, R. and Stojchevska, C. (2024) “General guidelines for Angelica palustris conservation,” in H. Pánková (ed.) Guidelines for species conservation. Průhonice: Institute of Botany, Czech Academy of Sciences, pp. 4–30.
• Czarna, A. et al. (2014) “Ostericum palustre starodub łąkowy [Ostericum palustre marsh angelica],” in R. Kaźmierczakowa, K. Zarzycki and Z. Mirek (eds.) Polska czerwona księga roślin [Polish red data book of plants]. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, pp. 365–368.
• Convention (1979) “Convention on the conservation of European wildlife and natural habitats,” European Treaty Series, 104. Available at: https://rm.coe.int/1680078aff (Accessed: August 12, 2024).
• Council Directive (1992) “Council Directive 92/43/EEC of 21 May 1992 on the conservation of natural habitats and of wild fauna and flora,” Official Journal, L 206, Consolidated version 1.1.2007.
• Dittbrenner, A., Partzsch, M. and Hensen, I. (2005) “Beiträge zur Populationsbiologie und Vergesellschaftung von Angelica palustris (Besser) Hoffm.) [Contributions to the population biology and association of Angelica palustris (Besser) Hoffm.],” Hercynia N.F., 38, pp. 59–87. Available at: http://dx.doi.org/10.25673/93320.
• Dobrowolski, R. and Pietruczuk, J. (2020) “Budowa geologiczna i rzeźba terenu [Geological structure and topography],” in T.J. Chmielewski, J. Szymański and A. Weigle (eds.) Poleski Park Narodowy. Dziedzictwo i przyszłość [Polesie National Park. Heritage and Future]. Lublin: Wyd. UMSC, pp. 55–84.
• Dobrowolski, R. et al. (2021) “Polesie Zachodnie 845.1. [West Polesie 845.1.],” in A. Richling et al. (eds.) Regionalna geografia fizyczna Polski [Regional physical geography of Poland]. Poznań: Bogucki Wyd. Naukowe, pp. 577–584.
• EEA (2024) Angelica palustris (Besser) Hoffm. – Synonym of Ostericum palustre. European Environment Agency. Available at: https://eunis.eea.europa.eu/species/151518 (Available at: August 12, 2024).
• Ellenberg, H. et al. (1991) “Zeigerwerte von Pflanzen in Mitteleuropa [Indicator values of plants in Central Europe],” Scripta Geobotanica, 18.
• EPPO Global Database (no date) Angelica palustris (ANKPA). EPPO Global Database. Available at: https://gd.eppo.int/taxon/ANKPA (Accessed: October 24, 2024).
• Fijałkowski, D. (1994) Flora roślin naczyniowych Lubelszczyzny [The vascular plants in the Lublin District]. Vol. 1. Lublin: Lubelskie Towarzystwo Naukowe.
• GDOŚ (no date) Geoserwis mapy [Geoservis maps]. Warszawa: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. Available at: https://geoserwis.gdos.gov.pl/mapy/?showExternalObject=50EE7EB8130C2C92FD74E7818DB899E2 (Accessed: August 12, 2024).
• Grynia, M. (1962) “Łąki trzęślicowe Wielkopolski [Molinia caerulea meadow types in Great Poland Region],” Prace Komisji Nauk Rolniczych i Komisji Nauk Leśnych PTPN, 13(2), pp. 145–269.
• Kaźmierczakowa, R. et al. (2016) Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych [Polish red list of pteridophytes and flowering plants]. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk.
• Kępczyński, K. and Załuski, T. (1991) “Zróżnicowanie roślinności łąk trzęślicowych w dolnym odcinku doliny Rakutówki [Diversity of vegetation of Molinia meadows in the lower section of the Rakutówka valley],” Acta Universitatis Nicolai Copernici, Biologia, 36, pp. 41–55.
• Kostrakiewicz-Gierałt, K., Stachurska-Swakoń, A. and Towpasz, K. (2018) “Variability of morphological traits of the rare plant species Angelica palustris (Apiaceae) in managed and abandoned meadows: Effect of mowing,” Polish Journal of Ecology, 66, pp. 36–47. Available at: https://doi.org/10.3161/15052249PJE2018.66.1.004.
• Krasicka-Korczyńska, E., Stosik, T. and Korczyński, M. (2014) “Habitat and phytocenosis conditions of the occurrence of Ostericum palustre in the Natura 2000 “Lisi Kąt” site”, Steciana, 18, pp. 3–11. Available at: https://doi.org/10.12657/steciana.018.001.
• Matuszkiewicz, W. (2008) Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski [Polish plant communities’ guidebook]. Warszawa: Wydaw. Nauk. PWN.
• Michalska-Hejduk, D. and Kopeć, D. (2010) “Ecological and sociological spectrum of Ostericum palustre at new localities in central Poland,” Biodiversity Research Conservation, 17, pp. 63–71. Available at: http://dx.doi.org/10.2478/v10119-010-0008-0.
• Mirek, Z. et al. (2002) Vascular plants of Poland. A checklist. Available at: http://bomax.botany.pl/ib-db/check/ (Accessed: August 12, 2024).
• Mirek, Z. et al. (eds.) (2006) Red list of plants and fungi in Poland. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk.
• Nobis, M. (2012) “1617: “Ostericum palustre Besser – starodub łąkowy [Ostericum plaustre Besser – marsh angelica],” in J. Perzanowska (ed.) Monitoring gatunków roślin: przewodnik metodyczny: opracowanie zbiorowe. Biblioteka Monitoringu Środowiska [A methodological guide to the monitoring of plant species: A collective work]. Warszawa: GIOŚ. Available at: https://siedliska.gios.gov.pl/images/pliki_pdf/wyniki/2009-2011/dla_roslin/Starodub-kowy-Ostericum-palustre.pdf (Accessed: August 12, 2024).
• Nobis, M., Nobis, A. and Kozak, M. (2008) “Występowanie Ostericum palustre (Apiaceae) w południowej Polsce [Occurrence of Ostericum palustre (Apiaceae) in southern Poland],” Fragmenta Floristica et Geobotanica Polonica, 15(1), pp. 3–9. Available at: http://bomax.botany.pl/pubs/#article-2183 (Accessed: August 12, 2024).
• Nobis, M. and Piwowarczyk, R. (2008) “The distribution, habitat preferences and size of population of Ostericum palustre Besser on the south-western limit of its occurrence in Poland,” Nature Conservation, 65, pp. 43–49. Available at: https://panel.iop.krakow.pl/uploads/wydawnictwa_artykuly/482414799da80-cec783366cd18690fe3000e3e18.pdf (Accessed: August 12, 2024).
• Programme of the European Union, Copernicus, EESA (no date) Sentinel-2. Available at: https://dataspace.copernicus.eu/explore-data/data-collections/sentinel-data/sentinel-2 (Accessed: August 12, 2024).
• PTG (2019) Systematyka gleb Polski [Systematics of Polish soils]. Wrocław–Warszawa: Polskie Towarzystwo Gleboznawcze, Komisja Genezy Klasyfikacji i Kartografii Gleb. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Polskie Towarzystwo Gleboznawcze.
• Reeuwijk van, L.P. (ed.) (2002) “Procedures for soil analysis,” Technical Paper, 9. 6th edn. Wageningen: ISRIC. Available at: https://www.isric.org/sites/default/files/ISRIC_TechPap09.pdf (Accessed: August 12, 2024).
• Rozporządzenie (2001) “Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 września 2001 r. w sprawie listy gatunków roślin rodzimych dziko występujących objętych ochroną gatunkową ścisłą częściową oraz zakazów właściwych dla tych gatunków i odstępstw od tych zakazów [Regulation of the Minister of Environment of the 11 September 2001on the list of species of native wild plants under strict and partial protection, prohibitions applicable to these species and exceptions to these prohibitions. Dz.U., 2001, nr 106, poz. 1167.
• Rozporządzenie (2014a) “Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin [Regulation of the Minister of Environment of 9 October 2014 on conservation of plant species],” Dz.U., 2014, nr 106, poz. 1409.
• Rozporządzenie (2014b) “Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 grudnia 2014 r. w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000 [Regulation of the Minister of Environment of 4 December 2014 on natural habitats, species of Community interest and selection criteria for areas qualifying for being classified or designated as Natura 2000 areas],” Dz.U., 2014, poz. 1713.
• Sienkiewicz-Paderewska, D. et al. (2019) “Effect of different land-use on occurrence and morphological traits of Carex buxbaumii (study from Biebrza National Park, Poland),” Global Ecology and Conservation, 20, pp. 1–11. Available at: https://doi.org/10.1016/j.gecco.2019.e00802.
• Szafer, W., Kulczyński, S. and Pawłowski, B. (1953) Rośliny polskie [Polish plants]. Warszawa: PWN.
• Towpasz, K., Stachurska-Swakoń, A. and Kostrakiewicz, K. (2011) “Ostericum palustre (Apiaceae) – a new species in the Proszowice Plateau (S Poland),” Fragmenta Floristica et Geobotanica Polonica, 18, pp. 169–171.
• Urban, D. et al. (2020) “Torfowiska [Peatlands],” in T.J. Chmielewski, J. Szymański and A. Weigle (eds.) Poleski Park Narodowy. Dziedzictwo i przyszłość [Polesie National Park. Heritage and Future]. Lublin: Wyd. UMSC, pp. 157–186.
• Ustawa (2004) “Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody [Act on nature conservation of 16 April 2004],” Dz.U., 2004, nr 92, poz. 880.
• Wołkowycki, D. (2012) “Materiały do flory Wzgórz Sokólskich [Data on the flora of the Sokólskie Hills],” Fragmenta Floristica et Geobotanica Polonica, 19(2), pp. 379–688.
• Wójcik, T. et al. (2021) “Nowe stanowiska roślin naczyniowych Polski, 2 [New localities of vascular plants occurring in Poland, 2],” Wiadomości Botaniczne, 65, pp. 1–20. Available at: https://doi.org/10.5586/wb.656.
• Załuski, T. (2004) “Ostericum palustre Besser,” in B. Sudnik-Wójcikowska and H. Werblan-Jakubiec (eds.) Poradnik ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. T. 9. Gatunki roślin [Natura 2000 habitat and species protection guide – methodological manual. Vol. 9. Plant species]. Warszawa: Ministerstwo Środowiska, pp. 160–165.
• Zarzycki, K. (2002) “Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski [Indicator values of vascular plants of Poland],” Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN.
• Zarzycki, K. and Kaźmierczakowa, R. (eds.) (2001) Polska czerwona księga roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe [Polish Red Data Book of Plants. Ferns and flowering plants]. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN.
• Zarzycki, K., Kaźmierczakowa, R. and Mirek, Z. (2014) Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe [Polish Red Data Book of Plants. Ferns and flowering plants]. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN.
• Zych, M., Michalska, B. and Krasicka-Korczyńska, E. (2014) “Myophily in a critically endangered umbelliferous plant Ostericum palustre Besser (Apiaceae),” Plant Systematics and Evolution, 300, pp. 187–196.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).