Dominujące formy pokrycia terenu w odniesieniu do podziału fizycznogeograficznego Polski

• Autorzy: Pieńkowski P. , Podlasiński M.

Warianty tytułu

EN

Dominating forms of land coveras regards to physical geographical division regions of Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono kartograficzną prezentację dominujących form pokrycia terenu mezoregionów fizycznogeograficznych Polski, określając ją jako „mapy tła krajobrazowego” i prześledzono zgodność przebiegu wyodrębnionych obszarów dominacji tła z granicami mezoregionów. Wytypowanie obszarów odmiennych pod względem pokrycia terenu w odniesieniu do dominującego pokrycia w obrębie danego mezoregionu skłoniło do wysnucia wniosku iż współczesne tło krajobrazowe Polski może być elementem pomocnym przy wyznaczeniu jednostek krajobrazowych niższej rangi (krajobrazów lokalnych), a jednocześnie może wskazywać na skalę dostosowania (zharmonizowania) form pokrycia i użytkowania terenu do naturalnych uwarunkowań fizycznogeograficznych.

EN

The paper presents a cartographic presentation of the dominant forms of land cover for physical and geographical mesoregions of Poland, describing it as "landscape background maps". The compatibility of the course of separate areas of background dominance with the boundaries of mesoregions was analyzed. The selection of areas different in terms of land cover with respect to the dominant coverage within a given mesoregion led to the conclusion that the contemporary landscape of Poland can be a helpful element in the designation of landscape units of lower rank (local landscapes). At the same time, it may indicate the scale of adjusting (harmonizing) the forms of coverage and land use to the natural physico-geographical conditions.

Słowa kluczowe

PL

formy pokrycia terenu; tło krajobrazowe; podział fizycznogeograficzny; Pomorze

EN

land use forms; landscape matrix; physiographic division; Pomeranian region

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2017
• Tom: nr 37
• Strony: 105--116
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., ryc., tab.

Twórcy

autor

Pieńkowski P.

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa, Szczecin, Polska

autor

Podlasiński M.

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa, Szczecin, Polska

Bibliografia

• Bogdanowski J., 1976: Kompozycja i planowanie w architekturze krajobrazu. Zakład Narodowy im. Ossolińskich; Wydawnictwo PAN; Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk: 1-271.
• Chmielewski T. J., 2012: Systemy krajobrazowe: struktura, funkcjonowanie, planowanie. Wydawnictwo Naukowe PWN; Warszawa: 1-408.
• Chmielewski T. J., Kułak A., 2016: Ekotony w krajobrazie i krajobraz ekotonów: nowe wyzwania dla uznanej koncepcji. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, Sosnowiec, 31: 25-42.
• Chmielewski T. J., Myga-Piątek U., Solon J., 2015: Typologia aktualnych krajobrazów Polski. Przegląd Geograficzny, 87, 3: 377-408.
• Chmielewski T. J., Solon J., 1996: Podstawowe przyrodnicze jednostki przestrzenne Kampinoskiego Parku Narodowego: zasady wyróżniania i kierunki ochrony [w:] Badania ekologiczno – krajobrazowe na obszarach chronionych (red.): M. Kistowski, Problemy Ekologii Krajobrazu Tom II; Uniwersytet Gdański, Polska Asocjacja Ekologii Krajobrazu, Gdańsk: 130-142.
• Degórski M., Ostaszewska K., Richling A., Solon J., 2014: Współczesne kierunki badań krajobrazowych w kontekście wdrażania Europejskiej Konwencji Krajobrazowej. Przegląd Geograficzny, 86, 3: 295-316.
• Forman R.T.T., Gordon M., 1981: Patches as structural components for a landscape ecology. Bioscense, 31: 733-740.
• Forman R.T.T., Gordon M., 1984: Landscape ecology principles and landscape function [w:] Proceedings of the first international seminar on methodology in landscape ecological research and planning. (red.) Brandt J., Agger B., IALE, Roskilde University Centre, Denmark, 5: 4-16.
• Kaplan J. O., Krumhardt K.M., Zimmermann M., 2009: The prehistoric and preindustrial deforestation of Europe. Quaternary Science Reviews 28: 3016-3034.
• Karczewski A., 1968: Wpływ recesji lobu Odry na powstanie i rozwój sieci dolinnej Pojezierza Myśliborskiego i Niziny Szczecińskiej. Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Prace Komisji Geograficzno-Geologicznej 8(3): 105.
• Kondracki J., 1968: Fizycznogeograficzna regionalizacja Polski i krajów sąsiednich w systemie dziesiętnym. [w:] Problemy regionalizacji fizycznogeograficznej, Prace Geograficzne Instytutu Geografii PAN, 69: 13-42.
• Kondracki J., 1976: Podstawy regionalizacji fizycznogeograficznej. PWN, Warszawa: 154.
• Kondracki J., 2002: Geografia regionalna Polski. PWN, Warszawa: 440.
• Nita J., Myga-Piątek U., Pukowiec-Kurda K., 2017: Wprowadzenie w tematykę konferencji. Nowe wyzwania wobec regionalizacji Polski. 11-13 maja 2017 r., Sosnowiec: 5-6.
• Plit J., 2016: Krajobrazy kulturowe Polski i ich przemiany. IGiPZ PAN, Warszawa: 302.
• Pieńkowski P., Podlasiński M., 2017: Propozycja metody wyznaczania tła krajobrazowego w oparciu o wskaźnik dominacji form pokrycia terenu. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego nr 35: 9-18.
• Ramankutty, N., J.A. Foley, 1999: Estimating historical changes in global land cover: Croplands from 1700 to 1992. Global Biogeochem. Cycles, 13(4): 997-1027.
• Rase W-D., 2016: Kartographische Oberflächen: Interpolation, Analyse, Visualisierung. Bo-D – Books on Demand, Norderstedt: 329.
• Solon J., Plit J., Kistowski M., Milewski P., 2014: Przygotowanie opracowania pt. „Identyfikacja i ocena krajobrazów – metodyka oraz główne założenia”. Opracowanie dla GDOŚ, Warszawa: 1-3.
• Solon J., Chmielewski T.J., Myga-Piątek U., Kistowski M., 2015: Identyfikacja i ocena krajobrazów Polski – etapy i metody postępowania w toku audytu krajobrazowego w województwach. Problemy Ekologii Krajobrazu, XL: 55-76.
• Sowińska B., Chmielewski T. J., 2012: Krajobrazy lokalne: delimitacja, diagnozowanie, wytyczne projektowe. Problemy Ekologii Krajobrazu; XXXIII: 277-290.
• Zalewski W., 2006: Z problematyki prezentacji granic na mapach. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG: 72-83.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).