Arktyczne wspólnoty wyspy Magerøya jako przykład rekonstrukcji wcześniejszych struktur przestrzennych i reaktywacji lokalnych społeczności

• Autorzy: Cisek E

Identyfikatory

DOI

10.5277/arc150107

Warianty tytułu

EN

Arctic communities of Magerøya island as an example of reconstruction of early spatial structures and reactivation of local communities

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Artykuł poświęcony jest zrekonstruowanej i innowacyjnej architekturze najbardziej na północ wysuniętego rejonu Norwegii – Finnmarku, którego struktura osadnicza została doszczętnie zniszczona przez niemieckich okupantów zimą 1944/1945. W latach 1947–1960 przeprowadzono działania mające na celu rekonstrukcję i odbudowę spalonych arktycznych osad. Doskonałym przykładem odtworzenia i rozbudowy wcześniejszych struktur są leżące na wyspie Magerøya Honningsvåg, Gjesvær, Kamøyvær i Skarsvåg. Architekci zrekonstruowali ich klastrową organizację zabudowy, skupiającą się wokół funkcji porządkujących: kościoła/kaplicy i portu, wzbogacając dodatkowo założenia o nowe elementy. Miejscowości uzyskały w dalszym etapie rozwoju miano wiosek tematycznych: kulturowych i ekomuzeów, prezentujących historię, kulturę oraz faunę i florę regionu.

EN

The article regards the reconstructed and innovative architecture of the northernmost region of Norway – Finnmark whose settlement structure was completely destroyed by German occupiers in the winter of 1944/1945. In the years 1947–1960 activities were started with a view to reconstruct and rebuild former arctic settlements which had previously been burned down. Perfect examples illustrating the reconstruction and development of the early structures are places situated in Magerøya island: Honningsvåg, Gjesvær, Kamøyvær i Skarsvåg. The architects reconstructed their cluster development organisation which focused around an ordering function, i.e. church/chapel and port and additionally enriching the layouts by new elements. These places at further stages of their development were given the name of thematic villages – cultural objects, eco-museums and those presenting history, culture, fauna and flora of a given region.

Słowa kluczowe

PL

architektura norweska; rekonstrukcja; wioski tematyczne

EN

Norwegian architecture; reconstruction; thematic villages

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2015
• Tom: Nr 1(41)
• Strony: 87--96
• Opis fizyczny: 87--96 Bibliogr. 9 poz., rys.

Twórcy

autor

Cisek E

• Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej/Faculty of Architecture, Wrocław University of Technology.

Bibliografia

• [1] Seip E., Architektura w Norwegii, http://www.reisenet.no/norway/facts/culture_science/architecture_in_norway.html [accessed:14.09.2014].
• [2] Sætherø I., Vandringer i gjenreist landskap. Honningsvåg. Fotefar mot nord, Vadsø 1996.
• [3] Hage I., Gjenreisingsarkitektur og autentisitet, „Årbok for foreningen til norske Fortidsminnesmerkers Bevaring” 2002, Nr 2, 65–74.
• [4] Richter H.E., Honningsvåg kirke 100 år: 1885–1995, Nordkapplitteratur, Honningsvåg 1985.
• [5] Kjartan B., Honningsvåg kirke, Nordkapplitteratur, Honningsvåg 1999.
• [6] Viksjø E., Fiskarfagskolen i Honningsvåg, „Byggekunst” 1950, Nr 2, 35–40.
• [7] http://www.ub.uit.no/baser/arkinord/details.php?image_id=855& sessionid=8728981bbbf0a60e6c8d86878433bce2 [accessed: 17.09.2014].
• [8] Idziak W., O odnowie wsi, FWW, Warszawa 2004.
• [9] Andersen D., 100 års målene – rapport fra et samfunnseksperiment, Flux forlag, Oslo 2009.