Ryzyko wykorzystania modeli numerycznych do identyfikacji zasobów wodnych w Beskidzie Wyspowym (Karpaty Zewnętrzne)

• Autorzy: Bar-Michalczyk D. , Michalczyk T. , Juśko K. , Dendys M.

Warianty tytułu

EN

Problem with the use of computer models in water management In the outher Carpatians (Flysh) – an example of the Kłodne village

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania terenowe przeprowadzono w okresie niskich stanów wód w zlewni częściowej potoku Smolnik, obejmującej zlewnie potoków Kłodnianka i Bukowiec. Skonstruowano jednowarstwowy model filtracji ustalonej lokalnego pola filtracji wód podziemnych metodą różnic skończonych w programie Visual MODFLOW. Wykorzystanie modelowania matematycznego do oceny możliwości zwiększenia eksploatacji zasobów wodnych przysporzyło wielu problemów. Obszar badań cechuje się trudną do odwzorowania, złożoną budową geologiczną. Duża jego część jest aktywnym osuwiskiem. Niewielkie rozpoznanie budowy geologicznej obszaru przekłada się na jakość odwzorowania warunków krążenia wód podziemnych. Problemem wymagającym rozwiązania jest brak wiedzy o wielkości rzeczywistego poboru wód podziemnych z prywatnych studni przyzagrodowych. Celem prac było wyznaczenie obszarów perspektywicznych dla poboru wody pitnej w obszarze działania wodociągu wiejskiego w miejscowości Kłodne.

EN

Numerical modelling is a frequently used tool in the assessment of both available groundwater resources and for optimization of water management in shortage areas. Field studies in the Kłodne and Męcina area were carried out in December 2012, in the period of low water level after a long term drought. Archive and collected data on groundwater levels and flows in streams were the base for creation a one-layer steady state hydrodynamic model of the local area. Possibilities of increasing aquifer exploitation in the study area were evaluated with the finite difference method in Visual MODFLOW V.4.2 package. Modelling the Carpathians gives rise to many problems. First problem with model construction was the description of geological structure, which resulted in low fidelity model. Study area has a complicated geological structure with large part of the active landslide. Flysch Carpathians are characterised by a lack of continuity of aquifer structures but the software allows to characterise only continuous layers in the model. Furthermore, real groundwater intake was burdened by high uncertainty. Specific water use is registered. Problematic was to estimate unregistered exploitation by private farmstead wells fairly widespread in the study area.

Słowa kluczowe

PL

gospodarka wodna; Karpaty fliszowe; modelowanie matematyczne

EN

flysch Carpathians; numerical modelling; water management

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2015
• Tom: T. 15, z. 3
• Strony: 5--14
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys.

Twórcy

autor

Bar-Michalczyk D.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Katedra Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Michalczyk T.

• AGH – Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Katedra Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej

autor

Juśko K.

• AGH – Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Katedra Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej

autor

Dendys M.

• AGH – Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Katedra Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej

Bibliografia

• 1. BAŚCIK M., CHEŁMICKI W. 2004. Komentarz do Mapy hydrograficznej Polski w skali 1:50 000. Arkusz Łososina Dolna. Kraków. UJ. ISBN 83-239-75191.
• 2. BUCZYŃSKI S., OLICHWER T., TARKA R., STAŚKO S. 2007. Zawodnienie formacji fliszowej Karpat w oparciu o wyniki badań źródeł Beskidu Krynickiego w rejonie Tylicza. Współczesne Problemy Hydrogeologii. T. 13. Cz. 2 s. 403–412.
• 3. CHOWANIEC J. (red.) 1997. Objaśnienia do Mapy hydrogeologicznej Polski 1:50 000. Arkusz Męcina. Warszawa. PIG ss. 19.
• 4. CHOWANIEC J. 2009. Studium hydrogeologii zachodniej części Karpat Polskich. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego. Nr 434. Hydrogeologia. Z. 8. ISSN 0867-6143 ss. 98.
• 5. CHOWANIEC J., WÓJCIK A., MROZEK T., RĄCZKOWSKI W., NESCIERUK P., PERSKI Z., WOJCIECHOWSKI T., MARCINIEC P., ZIMNAL Z., GRANOSZEWSKI W. 2012. Osuwiska w województwie małopolskim. Atlas – Przewodnik. Kraków. Wydaw. Kartograf. Compass. ISBN 978-83-7605-362-2 ss. 143.
• 6. DOHERTY J., SIMMONS C.T. 2013. Groundwater modelling in decision support: reflections on a unified conceptual framework. Hydrogeology Journal. Vol. 21. Iss. 7 s. 1531–1537.
• 7. DUDA J. 2004. Dokumentacja hydrogeologiczna ustalająca zasoby eksploatacyjne otworu studziennego K-1 ujmującego warstwę wodonośną w obrębie utworów trzeciorzędowych w miejscowości Kłodne. Hydrogeol Zakład Wiertniczo-Geologiczny S.C. Maszynopis.
• 8. HAŁADUS A., KULMA R. 2012. Dynamika wód podziemnych. Kraków. Wydaw. AGH. ISBN 978-83-7464-472-3 ss. 267.
• 9. KONDRACKI J. 2011. Geografia regionalna Polski. Warszawa. Wydaw. Nauk. PWN. ISBN 978-83-01-160227 ss. 440.
• 10. KZGW 2010a. Diagnoza aktualnego stanu gospodarki wodnej. Załącznik 1 do projektu polityki wodnej państwa 2030 (z uwzględnieniem etapu 2016) [online]. [Dostęp 30.04.2014]. Dostępny w Internecie: http://kzgw.gov.pl/files/file/Programy/PPWP2030/Zalaczniki_do_projektu_Politykiwodnej_ panstwa_do_roku_2030.pdf
• 11. KZGW 2010b. Mapa podziału hydrograficznego Polski [online]. [Dostęp 30.04.2014]. Dostępny w Internecie: http://geoportal.kzgw.gov.pl/imap/
• 12. MIODUSZEWSKI W., SZYMCZAK T., KOWALEWSKI Z. 2011. Gospodarka wodna jako dyscyplina naukowa w służbie rolnictwa. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 11. Z. 1(33) s. 179–202.
• 13. PACZYŃSKI A., SADURSKI A. (red.) 2007. Hydrogeologia regionalna Polski. T. 1. Wody słodkie. Warszawa. PIG. ISBN 978-83-7538-168-9 ss. 542.
• 14. PAULO A., GAŁAŚ A., KRZAK M., STRZELECKA-SMAKOWSKA B. 2000. Objaśnienia do mapy geologiczno-gospodarczej Polski 1: 50 000. Arkusz Męcina. Warszawa. PIG ss. 35.
• 15. WCISŁO M., STAŚKO S., BUCZYŃSKI S. 2010. Czy modelować małe zlewnie w terenach górskich? Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego. Nr 442 s. 159–166.
• 16. WITCZAK S., DUŃCZYK L., MOTYKA J., OSZCZYPKO N. 2002. Regionalny wielowarstwowy model pola hydrodynamicznego w utworach fliszu karpackiego na przykładzie zlewni Kryniczanki (Płaszczowina Magurska). Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego. Nr 404. Hydrogeologia. Z. 4. s. 263–290.
• 17. WOLF J., BARTEL R., BRAUN J. 2008. Modeling ground water flow in alluvial mountainous catchments on a watershed scale. Groundwater [online]. Vol. 46 s. 695–705. [Dostęp 30.04.2014]. Dostępny w Internecie: http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.17456584.2008.00456.x/ctedby
• 18. SZCZEPAŃSKI A. 2013. Postulaty i wnioski środowiska hydrogeologów z obrad i dyskusji uczestników XVI Sympozjum [online]. Współczesne Problemy Hydrogeologii. Jachranka, 16–18.10.2013. [Dostęp 30.04.2014]. Dostępny w Internecie: http://www.wph2013.uw.edu.pl/?page_id=2197