Rola ubezpieczeń gospodarczych w indemnifikacji pierwotnych szkód środowiskowych

• Autorzy: Lemkowska M..

Warianty tytułu

EN

The role of insurance in indemnification against primary environmental damage

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem poniższego opracowania jest odpowiedź na pytanie: jaką rolę w makrosystemie zarządzania ryzykiem środowiskowym odgrywa system (mezosystem) ubezpieczeń gospodarczych? Indemnifikacja realizowana przez mechanizm ubezpieczenia rozumiana jest szeroko jako obietnica kompensacji szkody (funkcja ochrony ubezpieczeniowej) i faktyczna jej kompensacja (funkcja kompensacyjna ubezpieczeń gospodarczych). W celu zidentyfikowania i opisania szczegółowej roli ubezpieczeń gospodarczych wyodrębniono cztery obszary jej potencjalnej realizacji: 1) organizowanie systemu zarządzania ryzykiem środowiskowym; 2) finansowanie systemu; 3) pierwotne przejęcie finansowych skutków realizacji ryzyka środowiskowego; 4) wtórne przejęcie finansowych skutków realizacji ryzyka środowiskowego, z założeniem nadrzędnego znaczenia obszaru pierwszego, jako determinującego atrybuty kolejnych. Dla rozwiązania problemu badawczego będą wykorzystane dwa rodzaje czynności badawczych, czyli opis i wyjaśnianie, oparte na dedukcji jako metodzie wnioskowania logicznego.

EN

Insurance no doubt are one of the most (or even the most) effective mean of indemnification against environmental damage. The role of insurance sector is not restricted only to financing environmental risks, but it appears at all stages to build and introduce the environmental management macro system. Moreover, the indemnification through insurance should be subordinated to the main purpose of the system, i.e. environmental damage prevention. Proper preparation of insurance contracts could enhance positive attitude towards environmental risk. Voluntary commercial environmental insurance which are offered on the competitive market, do not give the insurer the opportunity to use the quasi – regulatory instruments, for example to impose an obligation of conforming environmental standards by the insurance company, as a contract precondition. The preventive function of insurers’ actions could be better knowledge of the non-competitive market. Compulsory insurance could improve the quasi-regulatory role of insurance, but only in case when the insurer could deny to conclude a contract if any environmental standards are not met. The indemnification from environmental losses connected strictly with environmental prevention could work if the principle of mutuality would be applied, for example by mutual insurers, or by group of individuals’ insurance, and also funds realizing a concept of takaful (islamic insurance).

Słowa kluczowe

PL

ubezpieczenie ochrony środowiska; szkody dla środowiska; indemnifikacja szkód środowiskowych

EN

environmental insurance; environmental damage; environmental damage indemnification

• Wydawca: Polskie Stowarzyszenie Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
• Czasopismo: Ekonomia i Środowisko
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 2
• Strony: 59--73
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz.

Twórcy

autor

Lemkowska M..

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu Katedra Ubezpieczeń al. Niepodległości 10, 61-875 Poznań

Bibliografia

• Benett P., Anti-Trust? European Competition Law and Mutual Environmental Insurance, “Economic Geography” 2000 t. 1, nr 76
• Benett P., Governing environmental risk: regulation, insurance and moral economy, “Progress in Human Geography” 1999 t. 2, nr 23
• CEA Comments on the BioIS Study on The Implementation of The Environmental Liability Directive and Related Financial Security Issues, CEA NLI-ENV-10-015, 2010
• Dercon S., Hill R.V., D. Clarke, I. Outes-Leon, A.S. Taffesse, Offering rainfall insurance to informal insurance groups: Evidence from a field experiment in Ethiopia, “Journal of Development Economics” 2014 nr 106
• Dyrektywa 2004/35/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie odpowiedzialności za środowisko w odniesieniu do zapobiegania i zaradzania szkodom wyrządzonym środowisku naturalnemu (Dz. U. WE L 143/56 z 30.04.2004)
• Gorynia M., Teoria i polityka regulacji mezosystemów a transformacja postsocjalistycznej gospodarki polskiej, „Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu” 1995 seria II, nr 141
• Hellberg N., 2nd ELD Stakeholder Conference, Group A – Financial Security, German Insurance Association – GDV, Brussels, 11 June 2013, www.europa.eu
• Hellberg N., ELD Stakeholder Workshop, Financial Security, Mandatory vs. Voluntary Insurance Solution, Brussels, 8. November 2011, www.europa.eu [31.01.2014]
• Bio Intelligence Service, European Commission, Study on the Implementation effectiveness of the Environmental Liability Directive (ELD) and Related Financial Security Issues, Final Report, November 2009
• Kawiński M., Ubezpieczenia w rozwoju społeczno-gospodarczym Polski, „Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2013, numer specjalny 2
• Kowalewski E. (red.), Stan prawny ubezpieczeń obowiązkowych w Polsce, Toruń 2013
• Kurek R., Muzułmańskie ubezpieczenia na życie, „Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2010 nr 2
• Lemkowska M., System zarządzania środowiskowego ISO 14001:2004 a ubezpieczenia ryzyka środowiskowego – próba oceny relacji, w: J. Łańcucki (red.), Rola znormalizowanych systemów zarządzania w zrównoważonym rozwoju, Poznań 2011
• Łańcucki J., Trzy filary zrównoważonego rozwoju. Metrologia, ocena zgodności, normalizacja, w: J. Łańcucki (red.), Znormalizowane systemy zarządzania, Poznań 2010
• Minoli D.M., Bell J.N.B., Insurer perception of environmental management systems regarding insurance for pollution, “Journal of Environmental Assessment Policy and Management” 2002 nr 4, t. 3
• Porrini D., Law and Economics of Environmental Insurance (editorial), “The Geneva Papers” 2008 nr 33
• Rakoczy B., Odpowiedzialność za szkodę w środowisku. Dyrektywa 2004/35/WE Parlamentu Europejskiego i Rady. Komentarz, Toruń 2010
• Report from the Commission to the Council, the European Parliament, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions, under Article 14(2) of Directive 2004/35/CE on the environmental liability with regard to the prevention and remedying of environmental damage, COM(2010)581 final, Brussels 2010
• United Nations General Assembly Report of the World Commission on Environment and Development (Brundtland Report), A/RES/42/187, 11 December 1987, www.un.org (21.01.2014)
• Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. nr 124, poz. 1151)
• Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 sierpnia 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. 2013, poz. 1232)
• Żuchowski J., Jakość jako główna determinanta osiągania celów zrównoważonego rozwoju, w: J. Łańcucki (red.), Rola znormalizowanych systemów zarządzania w zrównoważonym rozwoju, Poznań 2011