The Anthropocentric Sozology of Julian Aleksandrowicz

• Autorzy: Gawor L.

Warianty tytułu

PL

Juliana Aleksandrowicza antropocentryczna sozologia

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The article presents original concepts of ecological conscience and prevention for human health by protection of the natural and social environment by Polish physician and scientist Julian Aleksandrowicz (1908-1988). Both of them in general contain threads of environmentalism, sozology, axiology with highlighted value of health and proposed medicine of tomorrow. In detailed considerations Polish researcher concentrates on issues of ecological conscience, diseases of civilization and social deformations – partly resulting from the degradation of nature, pacifism and standards for the physician of the future. In the article this matters are presented in three points: 1 Envi-ronmentalism; 2 Ecological Conscience; 3 Deformation of social and human health. Medicine of tomorrow. The text emphasizes the anthropocentrism in sozological aspect of Aleksandrowicz views. A proposal to recognize them in perspective sozophilosophy is also presented.

PL

Artykuł przedstawia oryginalne koncepcje polskiego lekarza i uczonego, Juliana Aleksandrowicza (1908-1988): sumienia ekologicznego oraz profilaktyki zdrowia człowieka poprzez ochronę środowiska naturalnego i społecz-nego. Są zawarte w nich na płaszczyźnie ogólnej wątki ekologizmu, sozologii, aksjologii z wyróżnioną wartością zdrowia i projektowanej medycyny jutra. Na obszarze konkretnym rozważania polskiego badacza dotyczą kwestii sumienia ekologicznego, chorób cywilizacyjnych, deformacji społecznych, po części będących skutkiem degradacji przyrody, pacyfizmu i wzorca lekarza przyszłości. Problematyka ta jest zawarta w trzech punktach: 1. Ekologizm; 2. Sumienie ekologiczne; 3. Deformacje społeczne a ludzkie zdrowie. Medycyna jutra. W tekście uwypuklony jest antropocentryzm sozologicznego aspektu poglądów Aleksandrowicza. Wyłożona jest też propozycja ujęcia ich w perspektywie sozofilozofii.

Słowa kluczowe

EN

ecology; medicine of tomorrow; nature protection; sozology; sozophilosophy; ecological conscience; health

PL

ekologia; medycyna jutra; ochrona przyrody; sozologia; sozofilozofia; sumienie ekologiczne; zdrowie

• Wydawca: Lublin University of Technology
• Czasopismo: Problemy Ekorozwoju
• Rocznik: 2016
• Tom: Vol. 11, nr 1
• Strony: 49--57
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz.

Twórcy

autor

Gawor L.

• Uniwersytet Rzeszowski, Instytut Filozofii, Zakład Filozofii Społecznej i Filozofii Kultury, al. Rejtana 16c, 35-959 Rzeszów

Bibliografia

• 1. ALDO L., 1949, The Ecological Conscience, in: A Sand County Almanac, Oxford University Press, Oxford.
• 2. ALEKSANDROWICZ J., 1975, Wiedza stwarza nadzieję, Wiedza Powszechna, Warsaw.
• 3. ALEKSANDROWICZ J., 1979, Sumienie ekologiczne, Wiedza Powszechna, Warsaw.
• 4. ALEKSANDROWICZ J., 1982, Kuchnia i medycyna (wraz z I. Gumowską), Vatra, Warsaw.
• 5. ALEKSANDROWICZ J., 1987, Nie ma nieuleczalnie chorych, Wyd. Łódzkie, Łódź.
• 6. ALEKSANDROWICZ J., DUDA H., 1988, U progu medycyny jutra, PZWL, Warsaw.
• 7. ALEKSANDROWICZ J., 1992, Tyle wart czło-wiek... (wspomnienia zredagowane przez E. Stawowy), Wyd. Lubelskie, Lublin.
• 8. BULICZ E., MURAWOW I., 1997, Wychowanie zdrowotne, cz. I., Teoretyczne podstawy waleologii, Wyd. Politechniki Radomskiej, Ra-dom.
• 9. CAO Y., PIECUCH I., 2012, The Role of State in Achieving Sustainable Development in Hu-man Capital, Technology and Environmental Protection, in: Rocznik Ochrona Środowiska/ Annual Set The Environment Protection, vol. 15, 314-328.
• 10. DOŁĘGA J.M., 2006, Sozologia systemowa – dyscyplina naukowa XXI wieku, in: Problemy Ekorozwoju/Problems of Sustainable Development, vol. 1, No 2, p. 11-23.
• 11. FIUT S.I., 2013, Julian Aleksandrowicz i jego etyka ‘sumienia ekologicznego’, in: Zielona Kultura, Wrocław.
• 12. JAGIEŁŁOWICZ A.B., 2011, Juliana Aleksandrowicza ‘poszukiwania filozofii ochrony zdrowia’, Wrocław.
• 13. JAROŃ J., 1998, Środowiskowe aspekty waleologii, w: Etyka środowiskowa. Teoretyczne i praktyczne implikacje, ed. Tyburski W., Wyd. Top Kurier, Toruń.
• 14. PAPUZIŃSKI A., A., 1997, Polityka a perspek-tywa sumienia ekologicznego, in: Ziemia domem człowieka, ed. Krakowiak I., Warsaw.
• 15. ROŻNOWSKA K., 2012, Uleczyć świat. O Julianie Aleksandrowiczu, Kraków.
• 16. SZTUMSKI W., 2012, Człowiek wobec środowiska. Propedeutyka sozofilozofii, Wyższa Szkoła Lingwistyczna, Częstochowa.
• 17. WOJTASZEK T. (ed.), 2008, Myśl i dzieło profesora Juliana Aleksandrowicza jako znaczący wkład w rozwój nauki służącej zdrowiu społecznemu, Cracow, p. 38.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.