Laboratoryjne badania anizotropii sprężystych właściwości skał

• Autorzy: Zalewska J. , Sikora G. , Gąsior I.

Warianty tytułu

EN

Laboratory studies of anisotropy elastic properties of rocks

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono wyniki laboratoryjnych pomiarów anizotropii prędkości propagacji fal ultradźwiękowych w skałach, w zależności od kierunku pomiaru. Badania anizotropii przeprowadzono zgodnie z metodyką zaproponowaną przez Vernika, która przewiduje pomiary właściwości skał na trzech rdzeniach: jednym wyciętym równolegle (Y), drugim – prostopadle (X), a trzecim – pod kątem 45˚ (Z) do osi symetrii próbki. Badania wykonano na 119 rdzeniach wiertniczych, pochodzących z siedmiu otworów wiertniczych, reprezentujących utwory czerwonego spągowca dwóch rejonów poszukiwawczych. Określono współczynniki anizotropii poprzecznej i azymutalnej skał, wyznaczono stałe sprężyste oraz określono parametry Thomsena.

EN

This work shows results of the laboratory reasearches into anisotropic rock velocities of ultrasonic wave propagation in relation with direction of the measurement. The investigation of the anisotropy was carry in accordance with method proposed by Vernik, which provide measurement of the rock properties on three cores: one cut parallel (Y), second – perpendicularly (X), and third – at an angle of 45˚ (Z) to axis of probe symmetry. The measurements carried on 119 rock cores, derived from seven well logs, which represent rotliegend formations of two explorative region. The transverse and azymutal coefficient of anisotropy elastic modulus and Thomsen parameters was determined.

Słowa kluczowe

PL

anizotropia skał; współczynnik anizotropii poprzecznej; współczynnik anizotropii azymutalnej; stała sprężysta; parametr Thomsena; propagacja fal ultradźwiękowych; metoda NMR; badania laboratoryjne

EN

anisotropy of rocks; transverse anisotropy coefficient; azymutal anisotropy coefficient; Thomsen parameter; elastic modulus; ultrasonic waves propagation; NMR method; laboratory tests

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2009
• Tom: R. 65, nr 9
• Strony: 669--677
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Zalewska J.

• Instytut Nafty i Gazu, Kraków

autor

Sikora G.

• Instytut Nafty i Gazu, Kraków

autor

Gąsior I.

• Instytut Nafty i Gazu, Kraków

Bibliografia

• [1]. Banik N.C.: Velocity anisotropy of shales and depht estimation in the North Sea basen. Geophysics, vol. 49, 1984.
• [2]. Banik N.C.: An effective anisotropy parameter in transversely isotropic media, Geophysics, vol. 52, 1987.
• [3]. Cerveny V.: Ray tracing in factorized anisotropic inhomogeneous media. Geoph. J. Inter. 99, s. 91-100, 1989.
• [4]. Ciechanowska M., Zalewska J.: Anizotropia sprężystych właściwości skał. Materiały z konferencji Geopetrol 2006, s. 587-600.
• [5]. Jech I., Psenicik I.: First order perturbation method for anisotropic media. Geoph. J. Inter. 99, s. 100-112, 1989.
• [6]. Jędrzejowska-Tyczkowska H., Bartoń R., Żukowska K.: Meta-atrybuty sejsmiczne – koncepcja i zastosowania praktyczne. Nafta-Gaz nr 10, 2006.
• [7]. Kendall R., i in.: Anisotropic prestack migration for multicomponent data – methodology and examples. Extended Abstracts 63th EAGE Conference, 2001.
• [8]. Kostecki A., Półchłopek A.: Studium odwzorowania strukturalnego w ośrodku anizotropowym VTI. Materiały z konferencji Geopetrol 2006.
• [9]. Kostecki A., Półchłopek A.: Studium odwzorowania strukturalnego w ośrodku anizotropowym VTI. Nafta-Gaz nr 10, 2006.
• [10]. Petrashen G.: Wale propagation in anisotropic elastic media. Nauka, Leningrad 1980.
• [11]. Sayers C.M.: Seismic anisotropy of shales. Geophysical Prospecting, 53, s. 676-776, 2005.
• [12]. Shearer P., Chapman C.: Ray tracing in anisotropic media with linear gradient. Geoph. J. Inter. 94, 575-580, 1988.
• [13]. Thomsen L.: Weak elastic anisotropy. Geophysics nr 10, vol. 51, s. 1954-1966, 1986.
• [14]. Thomsen L.: Seismic anisotropy. Geophysics nr 1, vol. 66, s. 40-41, 2001.
• [15]. Vernik L., Nur A.: Ultrasonic velocity and anisotropy of hydrocarbon source-rocks: Geophysics, 57, s. 727-735, 1992.
• [16]. Wang Z.: Seismic anisotropy in sedimentary rocks. Part 1: A single-plug laboratory method. Geophysics nr 5, vol. 67, s. 1415-1422, 2002; Part 2: Laboratory data. Geophysics nr 5, vol. 67, s. 1423-1440, 2002.
• [17]. Winterstein D.F.: Velocity anisotropy terminology for geophysicists. Geophysics, 55, s. 1070-1088, 1990.
• [18]. Zalewska J., Sikora G., Gąsior I.: Laboratoryjne badania anizotropii sprężystych właściwości skał. I Polski Kongres Geologiczny, Kraków 26-28 czerwca 2008.