Jakość wody w płytkich studniach kopanych – problem lokalny i globalny

• Autorzy: Ciślak Marianna , Michałkiewicz Michał

Warianty tytułu

EN

Water quality in shallow dug wells – local and global problem

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule omówiono jakość wód podziemnych w województwie wielkopolskim na podstawie analiz fizyko-chemicznych i mikrobiologicznych wody z 11 płytkich studni kopanych. Z przeprowadzonych badań wynika, że woda na omawianym terenie jest zanieczyszczona. Głównymi parametrami niespełniającymi wymagań stawianych wodzie pitnej są: twardość, właściwości organoleptyczne, skład mikrobiologiczny, zawartość metali ciężkich oraz stężenia azotynów. Przyczyną skażenia wody są najprawdopodobniej spływy powierzchniowz pól, nieszczelne szamba i oddziaływanie złej jakości wód powierzchniowych. Przedstawiona problematyka dotyczy nie tylko omawianego terenu, ale wszystkich małych miejscowości w Polsce o podobnym charakterze. W celu poprawy jakości wód podziemnych w Polsce konieczny jest wzrost świadomości społecznej na temat zasobów wody oraz realnego wpływu każdego człowieka na jakość tego ważnego surowca.

EN

The article presents groundwater quality studies in wielkopolska province based on physico-chemical and microbiological analyses of water from 11 shallow dug wells. Studies have shown that the water in the area is contaminated. The main parameters that do not meet the requirements of drinking water are hardness, organoleptic properties, microbiological composition, heavy metal content and nitrite concentrations. Water contamination is most likely caused by surface run-off from fields, leaky septic tanks and poor surface water quality. The presented issue concerns not only the area in question, but all small towns in Poland of a similar nature. In order to improve groundwater quality in Poland, it is necessary to increase public awareness of water resources and the real impact of each person on the quality of this important raw material.

Słowa kluczowe

PL

zaopatrzenie w wodę; jakość wody; studnie kopane; wody podziemne

EN

water supply; water quality; dug wells; groundwater

• Wydawca: Wydawnictwo 2K TECHNOLOGIE s.c.
• Czasopismo: Technologia Wody
• Rocznik: 2021
• Tom: Nr 3 (77)
• Strony: 12--16
• Opis fizyczny: Bibliogr 34 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Ciślak Marianna

• Politechnika Poznańska Instytut Inżynierii Środowiska i Instalacji Budowlanych

autor

Michałkiewicz Michał

• Politechnika Poznańska Instytut Inżynierii Środowiska i Instalacji Budowlanych

Bibliografia

• [1] Boyd C.E., Tucker C.S., Somridhivej B. 2016. Alkalinity and Hardness: Critical but Elusive Concepts in Aquaculture. Journal of the World Aquaculture Society, 47, 1, 6-41.
• [2] Chełmicka A., Kiedryńska L. 2005. Ocena związku między wybranymi jednostkami mętności. Przegląd Naukowy. Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, 31(1), 195-200.
• [3] Chełmicki W. 2001. Woda, zasoby, degradacja, ochrona. PWN Warszawa.
• [4] Dz. U. 2017, poz. 2294 Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.
• [5] Dz. U. 2019, poz. 1065. Obwieszczenie Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 8 kwietnia 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
• [6] Fernandez-Real J.M., Manco M. 2014. Effects of iron overload on chronic metabolic dise-ases. The Lancet Diabetes & Endocrinology, 2, 513–526.
• [7] GIS Główny Inspektorat Sanitarny. 2018. Bakterie grupy coli w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Znaczenie i zagrożenia dla bezpieczeństwa zdrowotnego. Postępowanie w przypadku podwyższonych wartości stężeń. Ogólna liczba mikroorganizmów w 22˚ C w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Znaczenie i zagrożenia dla bezpieczeństwa zdrowotnego. Postępowanie w przypadku podwyższonych wartości stężeń.
• [8] Gupta S.K., Gupta R.C., Chhabra S.K., Eskiocak S., Gupta A.B., Gupta R. 2008. Health issues related to N pollution in water and air. Current Science, 94, 11, 1469–1476.
• [9] GUS, 2019. Ludność korzystająca z sieci wodociągowej w miastach.
• [10] He T., Ohgami N., Li X., Yajima I., Negishi-Oshino R., Kato Y., Ohgami K., Xu H., Ahsan N., Akhand A.A., Kato M. 2019. Hearing loss in humans drinking tube well water with high levels of iron in arsenic–polluted area. Scientific Reports, 9, 1: 9028.
• [11] Hermanowicz W. 1976. Fizyczno-chemiczne badanie wody i ścieków. Warszawa, Wydawnictwo Arkady.
• [12] Hofer T., Perry G. 2016. Nucleic acid oxidative damage in Alzheimer’s disease-explained by the hepcidin-ferroportin neuronal iron overload hypothesis? Journal of Trace Elements in Medicine and Biology, 38, 1–9.
• [13] https://www.wody.gov.pl/
• [14] Jóźwiakowski K., Steszuk A., Pieńko A., Marzec M., Pytka A., Gizińska M., Sosnowska B., Ozonek J. 2014. Ocena wpływu przydomowych oczyszczalni ścieków z drenażem rozsączającym na jakość wód podziemnych w studniach kopanych i głębinowych. Inżynieria Ekologiczna, 39, 74–84.
• [15] Kiedryńska L., Papciak D., Granops M. 2006. Chemia sanitarna. Warszawa, SGGW.
• [16] Kukuła S. 2005. Rola IUNG w tworzeniu i krzewieniu postępu w rolnictwie polskim. Wieś Jutra, 1(78), 24-26.
• [17] Małecka I., Staszewski Z. 2015. Woda czynnikiem życia każdego organizmu. Zeszyty Naukowe Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska, 13, 101-107.
• [18] Marcinkowski J.T. 1997. Podstawy higieny.Wrocław, Wydawnictwo Volumed.
• [19] Michałkiewicz M., Mądrecka B. 2014. Studnie indywidualne jako źródło wody do picia. Zaopatrzenie w wodę, jakość i ochrona wód. Poznań, 339-347.
• [20] Nowak A., Libudzisz Z. 2008. Karcynogeny w przewodzie pokarmowym człowieka. Żywność, Nauka, Technologia, Jakość, 4, 59, 9-25.
• [21] Pańczakowa J., Labijak H. 1985. Analiza i ocena stanu techniczno-sanitarnego studni pu- blicznych dla potrzeb rolnictwa województwa poznańskiego. Instytut Inżynierii Środowiska Politechniki Poznańskiej, Poznań.
• [22] Pawęska K., Bawiec A., Malczewska B., Bauerek A. 2017. Chemizm płytko zalegających wód gruntowych na przykładzie wybranych miejscowości w gminie Gorzyce. Inżynieria Ekologiczna, 18, 1, 216-226.
• [23] Pawęska K., Malczewska B., Zyglińska B. 2012.Charakterystyka wód ze studni ze szczególnym uwzględnieniem związków azotu na przykładzie wsi Przeździedza. Proceedings of EC Opole, 6, 1, 253-260.
• [24] Perchuć M., Boryń A. 2007. Badania wybranych rozwiązań przydomowego zaopatrzenia w wodę. Gaz, Woda i Technika Sanitarna, 81, (6), 27-33.
• [25] Puszkarewicz A. 2007. Wybrane uwarunkowania prawne związane z gospodarką wodno-ściekową. Zeszyty Naukowe PTIE i PTG Oddz. w Rzeszowie, 9, 79-84.
• [26] Raczuk J., Sarnowska K. 2002. Jakość wód studni wiejskich w wybranych gminach województwa lubelskiego. Archiwum Ochrony Środowiska, 28, 3, 63–75.
• [27] Sapek A. 2008. Chlorki w wodzie na obszarach wiejskich. Woda – Środowisko – Obszary Wiejskie, 8, 1, 263–281.
• [28] Stan sanitarny kraju za 2019 rok. GIS Główny Inspektorat Sanitarny.
• [29] Standard Methods. Standard Methods of Examination of Water and Wastewater. Washington: APHA, 2017.
• [30] Stojek N.M. 2007. Bakterie z rodziny Enterobacteriaceae oraz inne potencjalnie chorobotwórcze w pitnej wodzie studziennej. Medycyna Ogólna, 13 (XLII), 4, 27-37.
• [31] Szostak-Kotowa J. 2000. Wybrane zagadnienia z mikrobiologii ogólnej i przemysłowej. Wyd. Akademii Ekonomicznej Kraków.
• [32] Tomaszewski W., Wichrowska B., Mulik B., A. Stankiewicz A. 2016. Woda a zdrowie.
• [33] Wójcik-Jackowski S., Bilek M. 2015. Woda z „prywatnych” ujęć wody pitnej jako czynnik ryzyka zdrowia człowieka, w świetle badań jej jakości na tle obowiązujących uregulowań prawnych. Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, XLVIII, 2, 216-222.
• [34] Żurek N., Bilek M., Wójcik-Jackowski S. 2017. Konieczność zachowania i ochrony studni kopanych jako rezerwuaru wody pitnej. Polish Journal for Sustainable Development, 32, 1, 81-86.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).