Analysis of mining accident levels against the background of changes in productivity and employment in the hard coal mining industry

• Autorzy: Wyganowska Małgorzata , Tobór-Osadnik Katarzyna

Identyfikatory

DOI

10.29227/IM-2022-01-14

Warianty tytułu

PL

Analiza poziomu wypadkowości w górnictwie na tle zmian wydajności i zatrudnienia w górnictwie węgla kamiennego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Occupational safety is an extremely important area of concern in every company. In mining companies, it occupies a particularly high position in the hierarchy of tasks and objectives. An accident at work is defined as a sudden event, caused by an external cause, resulting in injury or death of a worker and which occurred in connection with work. An accidental event consists of a number of interrelated adverse technical, organisational, environmental and human events. However, it is recognised that human error (interference) is usually the initiating factor of an accident at work. Among the causes of errors can be distinguished primarily: human failure, characteristics of the tasks performed, the conditions of the physical environment and the impact of the social environment, technical conditions. Therefore, within the framework of accident prevention, apart from the technical sphere, attention is also paid to the sphere of management – motivation, proper training, information flow, as well as assessment of psychophysical features of employees and their adaptation to the workplace. It is even more justified in the situation, where as it results from many years' data of the Central Statistical Office (GUS), the so-called human factor is responsible for about 60% of accidents at work in Poland. €e level of accidents can be analysed from several angles. Interesting is correlation of level of accidents from factors, which have influence on management. €en it is possible by controlling these elements to influence the number of accidents at work. It is especially important in such branch as mining, in which according to GUS data the highest number of accidents was registered in Poland. Intuitively, most causes of accidents, according to the literature, are caused by human factors. A fall in the accident rate should be a natural consequence of a reduction in the workforce. However, a reduction in employment must not result in a decrease in labour productivity. In this article, the authors present the results of a study of correlation between these three indicators: employment level, productivity and accident rate, in Polish coal mines over the period 2003–2020.

PL

Bezpieczeństwo pracy jest niezwykle istotnym obszarem troski w każdym przedsiębiorstwie. W przedsiębiorstwach wydobywczych zajmuje wyjątkowo wysoka pozycję w hierarchii zadań i celów. Wypadek przy pracy definiuje się jako zdarzenie nagłe, wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć pracownika, a które nastąpiło w związku z pracą. Na zdarzenie wypadkowe składa się wiele powiązanych ze sobą niekorzystnych zdarzeń technicznych, organizacyjnych, środowiskowych i ludzkich. Uznaje się jednak, że zazwyczaj czynnikiem inicjującym wypadek przy pracy jest błąd (zakłócenie) człowieka. Pośród przyczyn popełniania błędów można wyróżnić przede wszystkim: niesprawność człowieka, cechy realizowanych zadań, warunki fizycznego środowiska oraz wpływ środowiska społecznego, uwarunkowania techniczne. Dlatego w ramach profilaktyki wypadkowości oprócz sfery technicznej zwraca się uwagę również na sferę zarządzania – motywację, prawidłowe szkolenie, przepływ informacji, a także ocena cech psychofizycznych pracowników i ich dopasowania do stanowiska pracy. Jest to tym bardziej uzasadnione w sytuacji, gdzie jak wynika z wieloletnich danych GUS, za około 60% wypadków przy pracy w Polsce odpowiedzialny jest tzw. czynnik ludzki. Poziom wypadkowości można rozpatrywać w kilku ujęciach. Interesująca jest korelacja poziomu wypadkowości od czynników, na które ma wpływ kierownictwo. Wtedy można sterując tymi elementami wpływać na liczbę wypadków przy pracy. Jest to szczególnie ważne w takiej branży jak górnictwo, w którym według danych GUS odnotowano ich najwięcej w Polsce. Intuicyjnie naturalnym następstwem zmniejszenia zatrudnienia powinien być spadek poziomu wypadkowości. Jednakże zmniejszenie stanu zatrudnienia nie może powodować spadku wydajności pracy. W artykule autorki zaprezentowały wyniki badania korelacji między tymi trzema wskaźnikamiwskaźnikami: poziomem zatrudnienia,wydajnością i wypadkowością, w polskich kopalniach węgla kamiennego na przestrzeni lat 2003–2020.

Słowa kluczowe

EN

accidents; mining companies; productivity; employees

PL

wypadki; kopalnie; wydajność; pracownicy

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
• Czasopismo: Inżynieria Mineralna
• Rocznik: 2022
• Tom: no. 1
• Strony: 117--121
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., wykr., tab.

Twórcy

autor

Wyganowska Małgorzata

• Silesian University of Technology, Gliwice, Poland

autor

Tobór-Osadnik Katarzyna

• Silesian University of Technology, Gliwice, Poland

Bibliografia

• 1. Art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1773, z późn. zm.)
• 2. Konopka M., 2021, Problematyka wypadków przy pracy w aspekcie zarządzania przedsiębiorstwami w Polsce, Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej, Zarządzanie, Nr 41, s. 66–74
• 3. Pietrzak L., 2003, Modele wypadków przy pracy, Bezpieczeństwo pracy, Nr 10, 2003, s. 23-26
• 4. Studenski R., 1996, Organizacja bezpiecznej pracy w przedsiębiorstwie, Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice
• 5. Tobor-Osadnik K., Wyganowska M., 2020, Czynnik ludzki w efektywnej i bezpiecznej pracy w przedsiębiorstwie górniczym, Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice
• 6. Flin R, Mearns K, O’Connor P, Bryden R., 2000, Measuring safety climate: identifying the common features. Safety Science, 34, 177–192
• 7. Caruth D.L., Caruth G.D., Pane S.S., 2009, Staffing the Contemporary Organization, Greenwood Publishing Group, Westport, USA
• 8. Wyganowska M., Tobor-Osadnik K., 2014, Motywowanie pracowników kopalń węgla kamiennego do przestrzegania przepisów bhp. Wiadomości Górnicze, 11, 591 – 600.
• 9. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/warunki-pracy-wypadki-przy-pracy/wypadki-przy-pracy-wokresie- styczenwrzesien-2020-r-dane-wstepne,3,41.html (23.07.2021).
• 10. Studenski R., 1999, Zarządzanie bezpieczeństwem. Prawne, techniczne i psychologiczne zasady organizacji bezpiecznej pracy w małej i średniej firmie, Główny Instytut Górnictwa, Katowice
• 11. Pietrzak L., 2007, Analiza wypadków przy pracy dla potrzeb prewencji, Wyd. PIP i Główny Inspektorat Pracy, Warszawa
• 12. Donovan H., Gene P., Tyson W., Hugenholtz F., Beiko R. G., 2014, STAMP: statistical analysis of taxonomic and functional profiles, Oxford Journals, Science & Mathematics, Bioinformatics, 30 (21), 3123-3124.
• 13. Śleszyński Z., 2020, Wyznaczanie współczynników korelacji liniowej – podstawy. Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician, 65 (6), 69–87
• 14. Hyk W., Stojek Z., 2019, Analiza statystyczna w laboratorium badawczym, PWN, Warszawa
• 15. Statistical data WUG (Wyższy Urząd Górniczy).
• 16. Statistical data ARP (Agencja Rozwoju Przemysłu).

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023)