Wpływ dodatków CHO na zmianę składu warstwy wierzchniej śladu tarcia

• Autorzy: Pawelec E. , Siwiec E.

Warianty tytułu

EN

The influence of CHO additives on the surface layer

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono wyniki badania wpływu dodatków CHO, rozpuszczonych w oleju PAO4 i oleju Priolube, na zmianę składu warstwy wierzchniej śladu zużycia po testach tribologicznych w warunkach stałego obciążenia węzła tarcia. W tym celu wykonano analizy z zastosowaniem skaningowej mikroskopii elektronowej sprzężonej z mikroanalizą rentgenowską (SEM/EDS), spektroskopii FTIR i Ramana. W śladach tarcia stwierdzono większą niż to wynika ze składu stali zawartość węgla i tlenu, co może świadczyć o powstawaniu podczas tarcia związków organicznych zabezpieczających węzeł tarcia przed zużyciem.

EN

The paper presents results of investigations of CHO additives, dissolved in the synthetic oils (PAO4 and Priolube), on the change of composition of the surface layer of the wear scar after the tribological tests under constant load. The analyses were performed using SEM/EDS technique, FTIR and Raman spectroscopy. The content of carbon and oxygen in the wear contact region has been higher than outside this region. It can be evidence of the formation of organic compounds during the friction protecting the tribosystem against wear.

Słowa kluczowe

PL

dodatki CHO; kompozycje olejowe; właściwości przeciwzużyciowe; warstwa wierzchnia; widmo IR

EN

CHO additives; oil compositions; antiwear properties; surface layer; IR spectrum

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
• Czasopismo: Tribologia
• Rocznik: 2013
• Tom: nr 5
• Strony: 77--86
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys.

Twórcy

autor

Pawelec E.

• Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, ul. K. Pułaskiego 6/10, 26-600 Radom

autor

Siwiec E.

• Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, ul. K. Pułaskiego 6/10, 26-600 Radom

Bibliografia

• 1. Bartz W.J.: Ecotribology: Environmentally acceptable tribological practices. Trib. Int., 2006, 39, 728-733.
• 2. Beran E.: Biodegradowalność jako nowe kryterium w ocenie jakości olejów smarowych. Przemysł Chemiczny, 2005, 5(84), 320-328.
• 3. Battersby N.: Base fluids for environmentally acceptable lubricants - What does biodegradable really mean? 14th Int. Coll. Tribology, Esslingen (Germany), 2004, 735-742.
• 4. Kajdas Cz.: Ekologiczne problemy smarowania. Tribologia, 2000, 3, 981-999.
• 5. Frydrych J., Kajdas Cz., Kołodziejczyk K.: Badanie ekologicznych dodatków przeciwzużyciowych typu CHO i CHO/CHNO w modelowych olejach podstawowych. Problemy Eksploatacji, 2004, 1, 173-183.
• 6. E. Siwiec: Badanie mechanizmów tworzenia smarowych warstw granicznych przez biododatki z oleju rzepakowego. Sprawozdanie z granta, 2013.
• 7. Martin J.M., Grossiord C., Le Mogne T., Igarashi J.: Transfer films and friction under boundary lubrication. Wear, 2000, 245, 107-115.
• 8. E. Pawelec: Wpływ wymuszeń mechanicznych na kształtowanie trwałości warstw wierzchnich z zastosowaniem dodatków AW/EP. Tribologia, 2009, 2, 151-160.
• 9. Donten M.L., Donten M.: Skaningowy mikroskop elektronowy. Analityka, 2001, 4, 48.
• 10. Sarbak Z.: Metody badania powierzchni. Laboratoria Aparatura Badania, 2003, 4, 20-24.
• 11. Handke M. (red.), Paluszkiewicz C. (red.): Metoda i techniki pomiarowe w spektroskopii oscylacyjnej. Wyd. Akapit, Kraków 1998.
• 12. Siwiec E., Pawelec E.: Skuteczność przeciwzużyciowa kompozycji smarowych zawierających dodatki typu CHO. Tribologia 4/2013, s. 105-113.
• 13. Kajdas C.: Importance of the triboemission process for tribochemical reaction. Trib. Intern., 2005, 38, 337-353.
• 14. Barańska H., Łabudzińska A., Terpiński J.: Laserowa spektrometria ramanowska, zastosowania analityczne, PWN, Warszawa 1981.
• 15. Pigoń K., Ruziewicz Z.: Chemia fizyczna. T. 2. Fizykochemia molekularna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011.