The Role of Smoke Detectors and Carbon Monoxide Detectors in the Fire Safety of Residential Buildings

• Autorzy: Garlińska Urszula , Iwańska Marta , Śliwiński Robert , Florek Paweł

Identyfikatory

DOI

10.12845/sft.57.1.2021.8

Warianty tytułu

PL

Rola czujek dymu i czujek tlenku węgla w bezpieczeństwie pożarowym obiektów mieszkalnych

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

Purpose: The aim of this publication is to present the most important aspects of using smoke and carbon monoxide detectors intended for households or similar residential facilities as well as to indicate the advantages and disadvantages of the adopted system solutions that affect the number of detectors installed in this kind of buildings. The article aims to present the issues related to the Integrated Qualifications System (ZSK), i.e. newly developed market qualification, dedicated to installers and maintenance technicians of smoke and carbon monoxide detectors. Introduction: Smoke and carbon monoxide detectors for early detection of existing threats such as fires or escaping carbon monoxide are an important element of fire protection, dedicated primarily to owners of residential buildings. In many countries in the EU it is obligatory to install detectors in homes, whereas at the moment in Poland the only aspect regulated legally is the obligation of the manufacturer of these products to obtain a certificate. Since 2016, the ZSK has been operating in Poland, in which in 2019 the qualifications of installers/maintenance technicians of smoke and carbon monoxide detectors were distinguished. As a result, a person with a market qualification certificate is prepared for independent installation and maintenance of fire safety monitoring devices Methodology: As part of the research process, theoretical research was used, such as: analysis of literature and legal documents, synthesis, generalization, inference, comparison and analogy. As part of the research, documents from such countries as Poland, Great Britain (mainly England), Germany and France were analysed. The selection of individual countries was guided by the level of development of these systems in a given country and the availability of source documents Conclusions: The presented analysis of the requirements for the installation of the smoke and carbon monoxide detectors shows how different the approach is regarding the use of this type of devices. Depending on experiences and the administrative structure of a given country, a variety of regulations, whether legal or normative, can be discerned in the use of smoke and carbon monoxide detectors. ZSK is a well-described system of formal organization and classification of competences and offers the public services at the highest possible quality level. It is also a partial solution to the problem of installing detectors. However, it is necessary to regulate this issue from the legal level, as it was the case in other EU countries, where the installation of detectors in homes is obligatory. Such action will contribute to reducing the victims of fires or inhalation of toxic gases (carbon monoxide).

PL

Cel: Celem niniejszej publikacji jest przedstawienie najważniejszych aspektów stosowania czujek dymu i czujek tlenku węgla w prywatnych obiektach mieszkalnych, a także wskazanie zalet oraz wad przyjętych rozwiązań systemowych, które mają wpływ na liczbę detektorów montowanych w tego typu obiektach. Artykuł przedstawia również zagadnienia związane z Zintegrowanym Systemem Kwalifikacji (ZSK), tj. opracowanej kwalifikacji rynkowej, dedykowanej monterom i konserwatorom czujek dymu i czujek tlenku węgla. Wprowadzenie: Czujki dymu i czujki tlenku węgla to ważny element zabezpieczeń obiektów mieszkalnych. Dedykowane są one wszystkim właścicielom tych obiektów. W wielu krajach UE obligatoryjne jest montowanie czujek w domach, natomiast obecnie w Polsce wymagane jest jedynie ich certyfikowanie przez producenta. Od 2016 roku w Polsce funkcjonuje ZSK, w którym w roku 2019 wyodrębniono kwalifikacje dla monterów/konserwatorów czujek dymu i czujek tlenku węgla. Dzięki temu osoba posiadająca certyfikat kwalifikacji rynkowej jest przygotowana do samodzielnego montażu i konserwacji urządzeń monitorujących bezpieczeństwo pożarowe. Metodologia: W ramach procesu badawczego wykorzystano badania teoretyczne, takie jak: analiza literatury i dokumentów prawnych, synteza, uogólnianie, wnioskowanie, porównanie oraz analogia. Podczas badań dokonano analizy dokumentów z Polski, Wielkiej Brytanii (głównie Anglii), Niemiec i Francji. Przy ich doborze kierowano się poziomem rozwoju tych systemów w danym kraju oraz dostępnością dokumentów źródłowych. Wnioski: Przedstawiona analiza wymagań w zakresie obowiązku instalacji czujek dymu i czujek tlenku węgla pokazuje, jak różne jest podejście do ich stosowania w Polsce i w wybranych państwach europejskich. W zależności od doświadczeń oraz struktury administracyjnej danego kraju można dostrzec różnorodność przepisów prawnych czy normatywnych. ZSK jest opisanym systemem formalnego uporządkowania i klasyfikacji kompetencji i oferuje społeczeństwu usługi na możliwie najwyższym poziomie jakościowym. Niezbędne jest prawne uregulowanie tej kwestii, tak jak zostało to zrobione w innych krajach UE, gdzie instalacja czujek w domach jest obowiązkowa. Takie działanie przyczyni się do zredukowania ofiar pożarów lub zaczadzeń.

Słowa kluczowe

EN

Integrated Qualifications System; smoke; alarm; detector; electrical apparatus; detection; carbon monoxide; residential buildings

PL

Zintegrowany System Kwalifikacji; ZSK; czujka; dym; tlenek węgla; czad; obiekt mieszkalny

• Wydawca: Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Safety & Fire Technology
• Rocznik: 2021
• Tom: Vol. 57, iss. 1
• Strony: 114--133
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., rys.

Twórcy

autor

Garlińska Urszula

• Scientific and Research Centre for Fire Protection – National Research Institute / Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego – Państwowy Instytut Badawczy

• https://orcid.org/0000-0002-7119-4071

autor

Iwańska Marta

• Scientific and Research Centre for Fire Protection – National Research Institute / Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego – Państwowy Instytut Badawczy

• https://orcid.org/+0000-0003-4815-7296

autor

Śliwiński Robert

• Scientific and Research Centre for Fire Protection – National Research Institute / Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego – Państwowy Instytut Badawczy

• https://orcid.org/0000-0002-7309-1332

autor

Florek Paweł

• Scientific and Research Centre for Fire Protection – National Research Institute / Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego – Państwowy Instytut Badawczy

• https://orcid.org/+0000-0002-9690-3989

Bibliografia

• [1] Norma PN-EN 14604:2006 Autonomiczne czujki dymu.
• [2] Norma PN-EN 54-3+A1:2019-06 Systemy sygnalizacji pożarowej – Część 3: Pożarowe urządzenia alarmowe – Sygnalizatory akustyczne.
• [3] PKN-CEN/TS 54-14:2020-09 Systemy sygnalizacji pożarowej – Część 14: Wytyczne planowania, projektowania, instalowania, odbioru, eksploatacji i konserwacji.
• [4] Norma PN-EN 50291-1:2018 Wykrywacze gazu – Urządzenia elektryczne do wykrywania tlenku węgla w pomieszczeniach domowych – Część 1: Metody badań i wymagania eksploatacyjne.
• [5] Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1372; zm.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1518).
• [6] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę Rady 89/106/EWG (Dz. U. L 88/5 z 4.4.2011).
• [7] Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. nr 92 poz. 881 z późn. zm.).
• [8] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 17 listopada 2016 r. w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. z 2016 r. poz. 1966 z późn. zm.).
• [9] Czujniki dymu są obowiązkowe – kampania Ei Electronics, https://www.eielectronics.de/rauchmelder-sind-pflicht [dostęp: 8.06.2021].
• [10] Obwieszczenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 maja 2019 r. w sprawie włączenia kwalifikacji rynkowych dotyczących projektowania, montażu i konserwacji zabezpieczeń przeciwpożarowych oraz montażu i konserwacji autonomicznych czujek: tlenku węgla, dymu, ciepła i gazu do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji (Monitor Polski z dnia 21 maja 2019 r. poz. 446).
• [11] Decyzja Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 9 lipca 2019 r. w sprawie nadania Centrum Naukowo-Badawczemu Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego – Państwowemu Instytutowi Badawczemu uprawnienia do certyfikowania kwalifikacji rynkowych (Monitor Polski z dnia 21 maja 2019 r. poz. 446).
• [12] Ipsos, Badania dot. zagrożenia pożarowego oraz zatruć tlenkiem węgla i dymem, https://slideplayer.pl/slide/11730879/ [dostęp: 8.06.2021].
• [13] Garlińska U., Iwańska M., Śliwiński R., Najnowsze prawodawstwo krajów europejskich i jego porównanie ze stanem obowiązującym w Polsce w zakresie autonomicznych czujek dymu, „Ochrona Mienia i Informacji” 2016, 4, 42–45.
• [14] Garlińska U., Iwańska M., Śliwiński R., Autonomiczna czujka dymu – opis działania i funkcjonalność wyrobu, „Ochrona Mienia i Informacji” 2016, 5, 44–46.
• [15] Ustawa z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz. U. z 2018 poz. 2153 z późn. zm.).
• [16] Zboina J., Gancarczyk P. (red.), Certyfikacja usług w ochronie przeciwpożarowej w ujęciu praktycznym i teoretycznym, Wydawnictwo CNBOP-PIB, Józefów 2016, https://doi.org/10/17381/2016.1.
• [17] Sławiński S., Mała encyklopedia Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji, Wydawnictwo Instytutu Badań Edukacyjnych, Warszawa 2018.
• [18] Sławiński S., Słownik Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji, Wydawnictwo Instytutu Badań Edukacyjnych, Warszawa 2018.
• [19] Sławiński S., Królik K., Stęchły W., Włączanie kwalifikacji do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji, Wydawnictwo Instytutu Badań Edukacyjnych, Warszawa 2018.
• [20] Gmaj I., Grzeszczak J., Leyk A. i in., Walidacja – nowe możliwości zdobywania kwalifikacji, Wydawnictwo Instytutu Badań Edukacyjnych, Warszawa 2018.
• [21] The Smoke and Carbon Monoxide Alarm (England) Regulations 2015, https://www.legislation.gov.uk/uksi/2015/1693/contents/made [dostęp: 8.06.2021].
• [22] Median annual earnings for full-time employees in the United Kingdom from 1999 to 2020 (in GBP), https://www.statista.com/statistics/1002964/average-full-time-annual-earnings-in-the-uk [dostęp: 8.06.2021].