Zastosowanie montmorylonitu jako dodatku modyfikującego właściwości tribologiczne smaru plastycznego wytworzonego na bazie roślinnej

• Autorzy: Kozdrach R.

Identyfikatory

DOI

10.18668/NG2015.12.12

Warianty tytułu

EN

The application of montmorillonite as a modified additive of tribological properties of lubricating grease produced from vegetable base of oil

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W publikacji przedstawiono wyniki badań wpływu różnej ilości dodatku modyfikującego na właściwości tribologiczne wybranych kompozycji smarowych. Do modyfikacji smaru plastycznego wytworzonego na bazie roślinnej i zagęszczonego 12-hydroksystearynianem litu zastosowano montmorylonit – jako przedstawiciel krzemianów warstwowych. Wykonano testy tribologiczne za pomocą aparatu czterokulowego dla smaru bazowego, tzn. niezawierającego dodatku modyfikującego, i porównano je z wynikami uzyskanymi dla smarów plastycznych zmodyfikowanych różną ilością krzemianu warstwowego. Do oceny właściwości tribologicznych wykorzystano wyniki badań granicznego obciążenia zużycia, obciążenia zespawania, obciążenia zacierającego, granicznego obciążenia zatarcia oraz granicznego nacisku zatarcia. Na podstawie wyników badań tribologicznych wybranych kompozycji smarowych stwierdzono, że dodatek 3% montmorylonitu spowodował znaczne podwyższenie, w porównaniu z kompozycją smarową niezawierającą dodatku modyfikującego, wartości poszczególnych parametrów określających poziom właściwości smarnych badanych kompozycji smarowych.

EN

The paper presented the results of research of the influence of varying amounts of a modified additive on the tribological properties of selected lubricating compositions. For the study greases based on rapeseed oil were used. Lithium stearate was applied as a thickener of lubricating greases. The lubricating compositions produced in this way were modified by laminated silicates in the form of montmorillonite. To the structure of each grease this additive in the amounts of 1%, 3% and 5% m/m was introduced. Tribological tests were carried out using a four-ball of lubricating grease not containing the modified additive and then were compared with the results obtained for lubricating greases modified with a different amount of laminated silicates. The tribological properties of the tested compositions were determined by measuring the limiting load of wear (Goz/40), welding load (Pz), scuffing load (Pt), limiting load of scuffing (Poz) and the limiting pressure of seizure (poz). On the basis of the tribological research results of selected lubricating compositions it was affirmed, that the addition of 3% montmorillonite resulted in a significant increase in the values of individual parameters determining the level of tribological properties of researched lubricating compositions in comparison with lubricating composition not containing the modified additive.

Słowa kluczowe

PL

smar plastyczny; dodatek modyfikujący; montmorylonit; właściwości przeciwzużyciowe; właściwości przeciwzatarciowe; aparat czterokulowy

EN

lubricating grease; modified additives; montmorillonite; antiwear properties; antiscuffing properties; four-ball machine

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2015
• Tom: R. 71, nr 12
• Strony: 1029--1036
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Kozdrach R.

• Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Pułaskiego 6/10, 26-600 Radom

Bibliografia

• [1] Czarny R.: Smary plastyczne. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne. Warszawa 2004, s. 32–52.
• [2] Giannelis E. P., Krishnamoor R., Manias E.: Polymer silica nanocomposites: model systems for confined polymers and polymers brushes. Advance Polymer Science 1999, vol. 118, s. 108–122.
• [3] Gorska K.: Wlasciwosci smarne i przeciwzuzyciowe. Czesc 3 – Maszyny do badania zjawisk w strefie tarcia. Paliwa, Oleje i Smary w Eksploatacji 1996, nr 27, s. 22–26.
• [4] Gorska K.: Wlasciwosci smarne. Czesc 2 – Maszyna czterokulowa. Paliwa, Oleje i Smary w Eksploatacji 1995, nr 19, s. 19–24.
• [5] Janecki J., Drabik J., Pawelec E., Bajer J.: Badanie wplywu nietoksycznych dodatkow na charakterystyki tribologiczne smarow plastycznych. Problemy Eksploatacji 1998, nr 4, s. 159–171.
• [6] Kacperski M.: Nanokompozyty polimerowe. Cz. II. Nanokompozyty na podstawie polimerow termoplastycznych i krzemianow warstwowych. Polimery 2003, nr 2, s. 83–90.
• [7] Kobylarz J.: Oleje smarowe i hydrauliczne uzyskane na bazie oleju rzepakowego. Przegląd Techniki Rolniczej i Leśnej 1997, nr 3, s. 10–16.
• [8] Korff J., Fessenbecker A.: Additives for biodegradable lubricants. NLGI Spokesman 1993, 7, s. 19–24.
• [9] Kozdrach R.: Wplyw synergizmu dodatkow zawierajacych krzem na zmiany charakterystyk tribologicznych smaru plastycznego. Nafta-Gaz 2015, nr 2, s. 110–118.
• [10] Kozdrach R.: Wplyw wymuszen mechanicznych na zmiane wlasciwosci smarnych biodegradowalnego smaru plastycznego wytworzonego na bazie roslinnej. Nafta-Gaz 2012, nr 11, s. 868–876.
• [11] Krawiec S.: Wplyw rodzaju napelniacza w smarze plastycznym na efektywnosc smarowania w stalowych skojarzeniach slizgowych. Tribologia 2009, vol. 224, nr 2, s. 53–61.
• [12] Krol M.: Wlasciwosci trybologiczne modyfikowanego smaru litowego. Trybologia 1989, nr 3, s. 15–19.
• [13] Krolikowski W., Roslaniec Z.: Nanokompozyty polimerowe. Kompozyty 2004, nr 4, s. 3–16.
• [14] Maskaev A., Mankovskaya N., Lendel I., Fedorovskii T., Simurova E., Terenteva V.: Preparation of 12-hydroxystearic acid, the raw material for plastic greases. Chemistry and Technology of Fuels and Oils 1971, New York: Springer.
• [15] Mencel K., Kelar K., Jurkowski B.: Technologia otrzymywania nanokopozytow poliamidowo-montmorilonitowych. Czasopismo Techniczne 2009, nr 3, s. 229–235.
• [16] Mucha J., Stankowski L.: Smary plastyczne. Cz. 1. Paliwa, Oleje i Smary w Eksploatacji 1993, nr 4, s. 25–26.
• [17] Mucha J., Stankowski L.: Smary plastyczne. Cz. 2. Paliwa, Oleje i Smary w Eksploatacji 1993, nr 5, s. 22–23.
• [18] Nanonauka i nanotechnologia. Narodowa strategia dla Polski. Raport Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Warszawa 2006.
• [19] Nora A., Szczepanek A., Koenen G.: Metallic Soaps. Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry 2005, Wiley-VCH, Weinheim.
• [20] Olejnik M.: Nanokompozyty polimerowe – rola nanododatkow. Techniczne Wyroby Włókiennicze 2008, nr 5, s. 25–31.
• [21] Pagacz J., Pielichowski K.: Modyfikacja krzemianow warstwowych do zastosowan w nanotechnologii. Czasopismo Techniczne 2007, nr 1, s. 133–147.
• [22] Piecyk L.: Nanokompozyty termoplastyczne. Tworzywa Sztuczne i Chemia 2006, nr 2, s. 20–25.
• [23] Sinha Ray S., Okamoto M.: Polymer layered silicaten a nocomposites are view from preparation to processing. Progress Polymer Science 2003, vol. 28, s. 1539–1549.
• [24] Smary plastyczne: Wiadomosci ogolne (cz. I). Paliwa, Oleje i Smary w Eksploatacji 1996, nr 30, s. 10–14.
• [25] Srodki smarowe dla przemyslu spozywczego. Paliwa, Oleje i Smary w Eksploatacji 1997, nr 37, s. 10–12.
• [26] Szczerek M., Tuszynski W.: Badania tribologiczne. Zacieranie. Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji, Radom 2000.
• [27] Torrace A. A., Morgan J. E., Wang T. Y.: An additives influence on the pitting and wear of ball bearing sted. Wear 1996, vol. 192, s. 117–123.
• [28] Wietelmann U., Bauer R. J.: Lithium and Lithium Compounds. Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry 2000, Wiley-VCH.
• Akty prawne i normatywne
• [29] Norma PN-76/C-04147 Przetwory naftowe. Badanie własności smarnych olejów i smarów.
• [30] Norma WTWT-94/MPS-025 Wojskowe Tymczasowe Wymagania Techniczne. Badanie właściwości przeciwzużyciowych materiałów pędnych i smarowych.