Rozpoznanie stref zagrożenia gazogeodynamicznego metodą tomografii sejsmicznej na przykładzie pola XXVIII/1 w ZG Rudna

• Autorzy: Pilecki Z. , Laskowski M. , Porębski K. , Pilecka E. , Jach D. , Czarny R. , Wróbel J. , Piasecki P. , Krawiec K. , Koziarz E. , Harba P.

Warianty tytułu

EN

Recognition of gaso-geodynamic threat zones using seismic tomography in XXVIII/1 field in Rudna copper mine

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania miały na celu rozpoznanie właściwości górotworu w aspekcie występowania anomalii sejsmicznych, mających związek ze zjawiskami gazogeodynamicznymi w rejonie pola XXVIII/1 w ZG „Rudna”. Badania były ukierunkowane na rozpoznanie właściwości warstwy dolomitu w stropie wyrobisk górniczych. Zostały one przeprowadzone w rejonach o kilkusetmetrowych wymiarach, z wykorzystaniem 96 czujników, specjalnie rozmieszczonych i zainstalowanych oraz kilkudziesięciu otworów strzałowych, w których odpalano 100-300 g ładunek MW. W wyniku badań obliczono i opracowano mapy izolinii zmian parametrów sejsmicznych. Posłużyły one do sformułowania wniosków odnośnie do zmian właściwości górotworu oraz do zaprojektowania i wykonania otworów kontrolnych. Wyniki badań można również wykorzystać przy prowadzeniu robót przygotowawczych i eksploatacyj-nych w polu XXVIII/1.

EN

The study aimed to identify the properties of the rock mass in terms of seismic anomalies relevant to the recognition of gaso-geodynamic threat zones in the area of XXVIII/1 field in the Rudna copper ore mine. The research was carried out in dolomite layer in the roof of the mine workings. This was done in areas with several hundreds meters dimension, using 96 geophones, especially arranged and installed, and several tens of blast holes, which were fired 100-300 grams of explosives. In the result, maps of seismic parameters' changes were calculated and performed. These were used to formulate conclusions about changes in the properties of the rock mass and for the design and construction of control boreholes. The test results can also be used to carry out preparatory and exploitation works in the XVIII/1 field in Rudna copper ore mine.

Słowa kluczowe

PL

górnictwo rud miedzi; wyrzut gazów i skał; tomografia sejsmiczna; otworowa metoda georadarowa

EN

copper ore mining; gases and rocks outburst; seismic tomography; borehole ground penetrating radar (BGPR)

• Wydawca: KGHM CUPRUM Spółka z o.o. Centrum Badawczo-Rozwojowe
• Czasopismo: Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 4
• Strony: 109--120
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., rys., wykr., tab.

Twórcy

autor

Pilecki Z.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

autor

Laskowski M.

• KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG Rudna, Polkowice

autor

Porębski K.

• KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG Rudna, Polkowice

autor

Pilecka E.

• Politechnika Krakowska, Kraków

autor

Jach D.

• KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG Rudna, Polkowice

autor

Czarny R.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

autor

Wróbel J.

• KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG Rudna, Polkowice

autor

Piasecki P.

• KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG Rudna, Polkowice

autor

Krawiec K.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

autor

Koziarz E.

• KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG Rudna, Polkowice

autor

Harba P.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

Bibliografia

• [1] Błaszczyk J.K., 1981, Wpływ paleomorfologii stropu białego spągowca na zmienność facjalną serii złożowej w zagłębiu lubińskim, Geol. Sudetica XVI/1, s. 195-217.
• [2] Bohlen T., 2002, Parallel 3-D Viscoelastic Finite-Difference Seismic Modelling, Computers & Geosciences, 28(8), s. 887-899.
• [3] Dec, J., Pietsch, K., Marzec, P., 2011, Application of seismic methods to identify potential gas concentration zones at the Zechstein limestone level in the Rudna mining area, Annales Societatis Geologorum Poloniae, 81, s. 63-78.
• [4] Informacja Wyższego Urzędu Górniczego, nr 70/2009/EW, wrzesień 2009.
• [5] Jerzykiewicz T., Kijewski P., Mroczkowski J., Teisseyre A.K., 1976, Geneza osadów białego spągowca monokliny przedsudeckiej, Geologia Sudetica, vol. XI, s. 57-89.
• [6] Kaczmarek W., 2006, Zróżnicowanie mineralizacji miedziowej a wykształcenie litologiczne białego spągowca w kopalniach LGOM, Niepublikowana praca doktorska. Arch. Bibl. ING UWr.
• [7] Kotarba M., 2010, Badania geochemiczne i interpretacja genetyczna gazu ziemnego z otworu badawczego JM-20-H-5, Dokumentacja Towarzystwa Badania Przemian Środowiska „Geosfera”, Kraków.
• [8] Łątka T., Czarny R., Krawiec K., Kudyk M., Pilecki Z., 2010, Eksperymentalne badania położenia nieciągłości, pustek i stref rozluźnień w górotworze za pomocą georadaru otworowego, Zeszyty Naukowe IGSMiE PAN, 77, s. 67-75.
• [9] Materiały dokumentacyjne KGHM „Polska Miedź” S.A., 2012-2014.
• [10] Pilecki Z., Laskowski M., Hryciuk A., Pilecka E., Czarny R., Wróbel J., Koziarz E., Krawiec K., 2013, Identification of gaso-geodynamic zones in the structure of copper ore deposits using geophysical methods, Canadian Institute of Mining Journal, vol. 5, no. 3, s. 194-202.
• [11] Pilecki Z., Laskowski M., Czarny R., Wróbel J., Hryciuk A., Koziarz E., Krawiec K., Pilecka E., 2012, Możliwości identyfikacji stref osłabienia w strukturze złoża rud miedzi metodą prześwietlania sejsmicznego, II Międzynarodowy Kongres Górnictwa Rud Miedzi, Lubin 16-18 lipca 2012, s. 1-13 [materiały elektroniczne http://www.sitglubin-kongres.pl/].
• [12] Suchan J., Rożek R., Hryciuk A., 2013, Warunki sedymentacji i zróżnicowanie facjalne wapienia cechsztyńskiego a zagrożenie gazowe i gazogeodynamiczne w O/ZG „Rudna”, KGHM „Polska Miedź” S.A., V Polska Konferencja Sedymentologiczna POKOS 5’2013, 16-19 maja 2013, Ży-wiec, s. 1-8.