Przegląd wybranych podejść w zakresie prognozowania rozwoju obszarów miast

• Autorzy: Radło-Kulisiewicz M.

Identyfikatory

DOI

10.14681/afkit.2015.008

Warianty tytułu

EN

The review of some chosen approaches to foresee the development of urban areas

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Praktyczne znaczenie Systemów Informacji Przestrzennej SIP w planowaniu i zarządzaniu dla obszarów miast jest coraz bardziej widoczne. W zarządzaniu niewielkich miast zwykle wystarczą proste analizy przestrzenne w ramach SIP, by wspierać decyzje planistów, bowiem zmieniające się otoczenie jest uwarunkowane raczej małą liczbą czynników. Natomiast dla dużych miast i obszarów z większą dynamiką miejską, proste analizy nie wystarczą, by uwzględnić splot parametrów o różnym nasileniu i znaczeniu. Stąd często potrzeba tworzenia bardziej wyrafinowanych rozwiązań. Część z nich jest modelowaniem opartym bezpośrednio o funkcjonalność i możliwości SIP pozwalającym na analizę i przewidywanie skutków różnych wariantów, scenariuszy projektowanych rozwiązań. Inne rozwiązania odnoszą się do kompleksowych, dedykowanych (niezależnych lub zintegrowanych z SIP) modeli stosowanych także w prognozowaniu rozwoju obszarów miast. Celem artykułu jest przedstawienie popularnych technik z zakresu modelowania miast oraz podkreślenie znaczenia SIP jako środowiska do tworzenia prostych modeli ułatwiających podejmowanie decyzji w kształtowaniu wizji rozwoju miasta i jako środowiska do integracji zaawansowanych modeli prognostycznych. Artykuł dotyka następujących kwestii związanych z planowaniem i zarządzaniem przestrzenią miejską; od obowiązujących standardów dotyczących materiałów planistycznych w Polsce, przez możliwości, które udostępniają rozwiązania sieciowe przydatne na poziomie gminnym i krajowym, po istniejące techniki w modelowaniu miast na świecie. Tłem dla omawianych kwestii są Systemy Informacji Przestrzennej (ich rola w tym zakresie), które w naturalny sposób wpisują się w tę tematykę. Możliwość analizowania wieloźródłowych danych na różnych poziomach szczegółowości, w różnych wariantach i zakresach predestynują SIP na środowisko zarządzania przestrzenią miejską. Zaś uwzględnienie również czynników ekonomiczno społecznych w zintegrowanych z SIPem określonych technikach prognostycznego modelowania miast, pozwala zrozumieć zależności sterujące złożonymi zjawiskami miejskimi. Zarządzanie miastem w zintegrowany i przemyślany sposób z pewnością obniży koszty związane z rozbudową tkanki miejskiej i pozwoli uniknąć bezładu zabudowy miejskiej.

EN

The practical importance of Geographical Information Systems in urban planning and managing of urban areas is becoming much more explicit. Managing small cities usually needs simple GIS spatial analysis tools to support planners' decisions. Otherwise, the urban dynamic is bigger and factors affecting changes in city are combined. These analyses are not sufficient and then a need for more advanced and sophisticated solutions can appear. The aim of this article is to introduce popular techniques for urban modelling and underlying importance of GIS as an environment for creating simple models, which let t easy decisions in creating vision of a city be taken. The Article touches on the following issues related to the planning and management of urban space; from the applicable standards concerning materials planning in Poland, through the possibilities that give us network solutions useful at the municipal and country level, to existing techniques in modelling cities in the world. The background for these questions are the Geographical Information Systems (their role in this respect), that naturally fit into this theme. The ability to analyze multi-source data at different levels of detail, in different variants and ranges, predispose the GIS to environmental urban management. While also taking into account social - economic factors, integrated with GIS predictive modeling techniques, allows us to understand dependencies that navigate complex urban phenomena. City management in an integrated and thoughtful manner and will reduce the costs associated with the expansion of the urban fabric and avoid the chaos of urban development.

Słowa kluczowe

PL

SIP; urbanizacja; modele prognostyczne

EN

GIS; urbanization; prediction models

• Wydawca: Zarząd Główny Stowarzyszenia Geodetów Polskich
• Czasopismo: Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji
• Rocznik: 2015
• Tom: Vol. 27
• Strony: 109--122
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz.

Twórcy

autor

Radło-Kulisiewicz M.

• Politechnika Warszawska, Wydział Geodezji i Kartografii, Zakład Fotogrametrii Teledetekcji i Systemów Informacji Przestrzennej

Bibliografia

• Barredo J., Kasanko M., McCormick N., Lavalle C., 2003. Modelling dynamic spatial processes: simulation of urban future scenarios through cellular automata., Landscape and urban planning, 64(3), s. 145-160.
• Drzewiecki W., 2008. Monitoring zmian pokrycia i użytkowania terenu na podstawie wieloczasowych obrazów teledetekcyjnych, Roczniki Geomatyki, Tom VI, Zeszyt 3.
• Dz.U. 2004 nr 118 poz. 1233; Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.
• Grochowski M., 2011. Metropolizacja a kształtowanie ładu przestrzennego układów zurbanizowanych, MAZOWSZE Studia Regionalne, 6, s. 167-172.
• Haase D., Hasse A., Kabisch N., Kabisch S., Rink D., 2012. Actors and factors in land-use simulation: The challenge of urban shrinkage, Environmental Modelling & Software, 35, s. 92-103.
• Li X., Yeh A. G., 2002. Neural-Network-Based Cellular Automata for Simulating Multiple Land Use Changes Using GIS. International Journal of Geographical Information Science, 16 (4), s. 323-343.
• Liu J., Taylor W., 2002. Integrating Landscape Ecology into Natural Resource Management. Cambridge University Press, Cambridge, str. 480.
• Mahajan Y., Venkatachalam P., 2009.Neural Network Based Cellular Automata Model for Dynamic Spatial Modeling in GIS, w: Gervasi O., Taniar D., Murgante B.,Lagana A. and Mun Y., Eds., Computational Science and Its Applications-ICCSA 2009, Springer, Berlin, Heidel- berg, str. 341-352.
• Miazga M., Społeczne problemy kształtowania przestrzeni, Warszawa 2001, s. 48.
• Słownik Pojęć Geografii Społeczno- Ekonomicznej z encyklopedii internetowej www.edupedia.pl
• Triantakonstantis D, Mountrakis G., 2012. Urban Growth Prediction: A Review of Computational Models and Human Perceptions. Journal of Geographic Information System.
• WielkaEncyklopedia PWN, Warszawa 2005