Architektura jako scenariusz

• Autorzy: Bielecki C.

Warianty tytułu

EN

Architecture as a screenplay

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Istnieje szereg podobieństw między procesem powstawania projektu architektonicznego a scenariusza filmowego. W przypadku obu wytworów sztuki twórca musi pokonać wieloetapową drogę od pomysłu wyjściowego do materializacji dzieła. W architekturze, podobnie jak w filmie, obowiązuje hierarchia: relacje panujące między architektem, wykonawcą a klientem są porównywalne z układem sił między scenarzystą, reżyserem a producentem. Tak jak film powstaje, by wywołać u widza określone wrażenie i zdobyć publiczność, tak celem sztuki budowania jest racjonalna odpowiedź na kulturowe potrzeby klienta. Zarówno scenariusz, jak i projekt posiadają skodyfikowany sposób zapisu, umożliwiający definiowanie kolejnych faz powstawania filmu i budynku. Wreszcie, obie dziedziny sztuki odwołują się do pewnych powtarzających się wzorów kulturowych, m.in. w zakresie przestrzeni, koloru i materii, które pozwalają szerokiej publiczności odczytywać i przeżywać dzieło filmowe oraz budowle czy miasta. Autor artykułu analizuje równoległość między scenariuszem a jego realizacją w świecie architektury na przykładach projektów Domu nad Wodospadem Franka Lloyda Wrighta, Krzywej Wieży w Pizie, kościoła Sagrada Familia w Barcelonie, Bliźniaczych Wież World Trade Center w Nowym Yorku i Tjuvholmen Museum w Oslo.

EN

There is a whole sequence of similarities between the process of developing an architectural design development and a film script. In both cases the author must cover a multistage road from the initial idea to the work’s materialization. In architecture, just like in film, hierarchy is obligatory: the relations between the client, the architect and the developer may be compared with the power set up between the producer, the script writer and the director. Just as a film is created in order to evoke a specific impression in the spectator, thus winning the public, so the aim of the art of building is a rational response to the client’s cultural needs. Both the script and the project have a codified way of notation, allowing to define the subsequent phases of the film’s and the building’s coming to life. Finally, both art domains refer to certain repeating cultural patterns in the realm of space, colour and master, allowing the public at large to decode and experience a film work, as well as buildings and cities. The author of the article analyzes parallels between the script and its realizations in the world of architecture on the examples of Frank Lloyd Wright’s Fallingwater, the Leaning Tower of Pisa, the Sagrada Familia church in Barcelona, the WTC Twin Towers in NYC and the Tjuvholmen Museum in Oslo, Norway.

Słowa kluczowe

PL

architektura; film; scenariusz; paradygmat

EN

architecture; film; script; paradigm

• Wydawca: Komitet Architektury i Urbanistyki PAN ; Politechnika Warszawska, Wydział Architektury
• Czasopismo: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 58, z. 2
• Strony: 67--95
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., fot., rys.

Twórcy

autor

Bielecki C.

Bibliografia

• L.B. Alberti, Ten Books of Architecture, wyd. J. Rykwert, Alec Tiranti, Londyn 1965.
• Ch. Alexander, S. Ishikawa, M. Silverstein, A Pattern Language. Towns, Buildings, Constructions, Oxford University Press, New York 1977.
• M. Arenas, X. Basiana, M. Gausa, M. Ruano, Barcelona Transfer. Sant Andreu. La Sagrera. Urban development, Actar, Barcelona 1995.
• P. Bellantoni, Jeśli to fiolet, ktoś umrze. Teoria koloru w filmie (If it’s Purple, Someone’s Gonna Die: The Power of Color in Visual Storytelling), Wydawnictwo Wojciech Marzec, Warszawa 2010.
• Cz. Bielecki, Gra w miasto, DiM 1984-2009, Warszawa 1996.
• Caldelli, V., Meucci, G., The Leaning Tower. The restoration of the century, Pacini Editore SpA, Pisa 2005.
• Le Corbusier, W stronę architektury (Towards an Architecture), Centrum Architektury, Warszawa 2012.
• Z. Herbert, Znaki na papierze (Signs on paper). Wydawnictwo BOSZ, Olszanica 2008.
• T. Mann,. Józef i jego bracia (Joseph and His Brothers), Czytelnik, Warszawa 1961.
• Montagu, With Eisenstein in Hollywood, Seven Seas Publishers, Berlin 1974.
• H. Rauterberg, Talking Architecture. Interviews with architects, Prestel Verlag, Munich, London, New York 2012.
• W.J. Robinson, The Form and Structure of Architectural Knowledge: From Practice to Discipline, w: A. Piotrowski, W.J. Robinson, The Discipline of Architecture, University of Minnesota Press, Minneapolis 2001.
• R.U. Russin, W.M. Downs, Jak napisać scenariusz filmowy (Screenplay, writing the picture). Wydawnictwo Wojciech Marzec, Warszawa 2005.
• W. Tatarkiewicz, Dzieje sześciu pojęć: sztuka, piękno, forma, twórczość, odtwórczość, przeżycie estetyczne (A History of Six Ideas), PWN, Warszawa 1976.
• J. Wójcik, Labirynt światła (The Labirynt of Light), opracowanie Seweryn Kuśmierczyk, Wydawnictwo CANONIA, Warszawa 2006