Analiza statystyczna parametrów zbiornikowych utworów jury górnej-kredy dolnej zapadliska przedkarpackiego uzyskanych z testów RPZ i pomiarów geofizycznych

• Autorzy: Dubiel S. , Uliasz-Misiak B.

Warianty tytułu

EN

Statistical analysis of reservoir parameters of the Upper Jurassic-Lower Cretaceous formation in the Carpathian Foredeep obtained from DST tests and geophysical surveys

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W publikacji przedstawiono wybrane wyniki analizy statystycznej właściwości zbiornikowych i parametrów złożowych utworów jury górnej-kredy dolnej określone na podstawie wyników testów rurowymi próbnikami złoża (RPZ) oraz badaniami geofizycznymi, przydatne przy opracowywaniu charakterystyki geologicznej złóż węglowodorów w utworach górnej jury-dolnej kredy. Właściwości zbiornikowe (porowatość ogólna, miąższość efektywna) oraz parametry złożowe (przepuszczalność, gradient ciśnienia złożowego i wskaźnik wydobycia wody złożowej) jury górnej-kredy dolnej, usystematyzowano w postaci histogramów, w celu scharakteryzowania ich rozkładu i wyznaczenia wartości średnich. Wyznaczone średnie wartości mogą być wykorzystane przy projektowaniu procesów dowiercania, opróbowania i eksploatacji złóż węglowodorów w utworach górnej jury-dolnej kredy. Wartość ciśnienia złożowego określona na podstawie wyników testów złożowych RPZ stanowi podstawę symulacji złożowych, a także projektowania konstrukcji otworów wiertniczych, technologii dowiercania oraz eksploatacji złoża. Metodami analizy statystycznej wyznaczono równanie regresji liniowej zmian ciśnienia złożowego w funkcji głębokości zalegania skał węglanowych jury górnej-kredy dolnej. Równanie to może być wykorzystywane do prognozowania wartości ciśnienia w danym rejonie wierceń. Cechy produkcyjne badanych poziomów perspektywicznych jury górnej-kredy dolnej oceniono na podstawie zmian wskaźnika wydobycia wody złożowej (wydatek przypadający na jednostkę depresji ciśnienia) w funkcji miąższości efektywnej. Uzyskana korelacja pozwala na prognozowanie wskaźnika wydobycia wody złożowej na podstawie miąższości efektywnej w badanych utworach. Cechą skał zbiornikowych, od której w znacznym stopniu zależy wielkość wskaźnika wydobycia tak wody złożowej, jak też i węglowodorów, jest ich przepuszczalność. Zróżnicowane zależności pomiędzy porowatością i przepuszczalnością występujące w skałach węglanowych są często przyczyną trudności i niejednoznaczności w interpretacji wyników testów złożowych. Metodami analizy statystycznej stwierdzono – dla wybranego obszaru poszukiwań naftowych – zadawalającą korelację między przepuszczalnością efektywną dla wody określoną testami RPZ, a porowatością oszacowaną na podstawie pomiarów geofizyki wiertniczej, nadającą się do prognozowania wartości przepuszczalności skał jury górnej-kredy dolnej.

EN

This article presents selected results of statistical analysis of reservoir properties and reservoir parameters of the Upper Jurassic-Lower Cretaceous formation in the Carpathian Foredeep. Reservoir properties and parameters were based on the results of drillstem tests (DST) and geophysical surveys. These results allowed for geological characterization of hydrocarbon deposits in the Upper Jurassic-Lower Cretaceous formations. Reservoir properties (total porosity, effective thickness) and reservoir parameters (permeability, reservoir pressure gradient, and water production coefficients) of the Upper Jurassic-Lower Cretaceous formation have been arranged in the form of histograms in order to define the distribution of average values. Average values can be used in drill up operations, well tests, and exploitation of hydrocarbon deposits in the Upper Jurassic-Lower Cretaceous formation. Methods of statistical analysis determined the linear regression equation of reservoir pressure changes as a function of Upper Jurassic-Lower Cretaceous carbonate formation depth. This equation can be used to estimate the reservoir pressure in the drilling area. Production parameters of the geological formation have been examined based on changes in the water production coefficient (flow rate per unit pressure depression), which can be predicted as a function of the effective thickness of the tested formation. Water production coefficient as well as hydrocarbons production coefficient depends largely on reservoir rocks permeability. The relationship between porosity and permeability in carbonate rocks often causes difficulties and ambiguities in the interpretation of reservoir test results. This analysis, however, found a satisfactory correlation between the effective water permeability from DST tests and porosity estimated from well logs in the selected area of petroleum exploration. This correlation will be suitable for predicting the permeability of the Upper Jurassic-Lower Cretaceous formation.

Słowa kluczowe

PL

analiza statystyczna; skała węglanowa; jura górna; kreda dolna; zapadlisko przedkarpackie; parametry złożowe; właściwości zbiornikowe

EN

statistical analysis; carbonate rock; Upper Jurassic; Lower Cretaceous; reservoir parameters; Carpathian Foredeep; DST tests; reservoir properties

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN ; Komitet Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi PAN
• Czasopismo: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 29, z. 2
• Strony: 119--134
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Dubiel S.

• Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu, Katedra Inżynierii Naftowej

autor

Uliasz-Misiak B.

• Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu, Katedra Inżynierii Naftowej

Bibliografia

• [1] Dubiel S., Rzyczniak M. i in., 1993–1998 – Analiza i interpretacja wyników badań rurowymi próbnikami złoża warstw perspektywicznych w rejonie Przedgórza Karpat, w celu oceny właściwości zbiornikowych skał i parametrów złożowych poszczególnych poziomów. Praca naukowo-badawcza. Archiwum WWNiG-AGH Kraków.
• [2] Dubiel i in. 2003 – Dubiel S., Chrząszcz W., Rzyczniak M,. 2003 – Problemy opróbowania warstw perspektywicznych rurowymi próbnikami złoża. Uczelniane Wydawnictwo Naukowo-Dydaktyczne AGH Kraków.
• [3] Dubiel S., Falkowicz S., 2001 – The effect of saline muds and brines on the permeability of gas bearing sandstones – a laboratory report. Archiwum Górnictwa, Vol. 46, nr 3, s. 357–373.
• [4] Dubiel S., Uliasz-Misiak B., 2010 – Przegląd wyników badań rurowymi próbnikami złoża mezozoicznych poziomów wodonośnych Niżu Polskiego. Gospodarka Surowcami Mineralnymi i Energią t. 26, z. 3, s. 67–84.
• [5] Gutowski i in. 2007 – Gutowski J., Urbaniec A., Złonkiewicz Z., Bobrek L., Świetlik B., Gliniak P., 2007 – Stratygrafia górnej jury i dolnej kredy środkowej części przedpola polskich Karpat. Biuletyn PIG 426, s.1–26.
• [6] Kossakowski i in. 2012 – Kossakowski P.,Więcław D., Kotarba M.J., Kowalski A., 2012 – Habitat and hydrocarbon potential of the Mesozoic strata in the Kraków–Rzeszów area (SE Poland). Geological Quarterly, 56 (1), s. 139–152.
• [7] Kuśmierek J., 2004 – Systemy naftowe: pierwotny potencjał węglowodorowy a zasoby prognostyczne ropy naftowej i gazu ziemnego. Gospodarka Surowcami Mineralnymi t. 20, z. 3, s. 27–54.
• [8] Krajewski i in. 2011 – Krajewski M., Matyszkiewicz J., Król K., 2011 – Facies of the Upper Jurassic – Lower Cretaceous deposits from the southern part of the Carpathian Foredeep basement in the Kraków–Rzeszów area (southern Poland). Annales Soc. Geol. Pol. vol. 81, nr 3, s. 269–290.
• [9] Maksym i in. 2001 – Maksym A., Baszkiewicz A., Gregosiewicz Z., Liszka B., Zdanowski P., 2001 – Środowiska sedymentacji i właściwości zbiornikowe utworów najwyższej jury i kredy dolnej rejonu Brzezówka–Zagorzyce na tle budowy geologicznej S części zapadliska przedkarpackiego. Przegląd Geologiczny vol. 49, nr 5, s. 401–407.
• [10] Moryc E., Moryc W., 2011 – Górnojurajski-dolnokredowy kompleksy węglanowe w rejonie Dąbrowy Tarnowskiej-Szczucina (Przedgórza Karpat). Biuletyn PIG, 447, s. 25–48.
• [11] Mucha J., 1994 – Metody geostatystyczne w dokumentowaniu złóż. Skrypt, Wyd. AGH Kraków, s. 155.
• [12] Zieliński R., 1972 – Tablice statystyczne. Wyd. PWN, Warszawa.