Małe gospodarstwa rolne w Polsce a paradygmat rozwoju zrównoważonego

• Autorzy: Gruchelski M. , Niemczyk J.

Warianty tytułu

EN

Small farms in Poland and the paradigm of sustainable development

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Paradygmat rozwoju zrównoważonego jest widoczny w polskich dokumentach odnoszących się do wsi, rolnictwa i ich otoczenia ekologicznego. W obszarze problematyki rozwoju małych gospodarstw rolnych, jak również w odniesieniu do całego rolnictwa, nadal widoczna jest tendencja do preferowania industrialnego (a nie zrównoważonego) modelu rozwoju rolnictwa. W praktyce oznacza to, iż popierany jest rozwój gospodarstw poprzez wzrost jego skali produkcji i jej koncentrację. Taki model, pomimo obowiązujących standardów proekologicznych, nie zawsze jest korzystny dla środowiska naturalnego. Tymczasem, to małe gospodarstwa rolne są, ze swej natury, proekologiczne i jednocześnie ważne ze względów społecznych, zatem ich rewitalizacja, poprzez aktywizację produkcyjną, byłaby korzystna z punktu widzenia rozwoju zrównoważonego. Gospodarstwa te są również istotne z racji zapewnienia krajowego bezpieczeństwa żywnościowego, zwłaszcza na wypadek głębokich kryzysów gospodarczych, politycznych i militarnych. Rewitalizacja małych gospodarstw wymaga jednakże działań o charakterze kompleksowym. Obok wsparcia budżetowego (inwestycyjno- modernizacyjnego), niezbędne jest ożywienie (lub odbudowanie) instytucji spółdzielczego rynku, przede wszystkim w zakresie zbytu i sprzedaży bezpośredniej produktów rolnych z gospodarstw oraz zliberalizowanie uciążliwych, zwłaszcza dla małych gospodarstw rolnych, przepisów i procedur administracyjno-weterynaryjnych, w stopniu i zakresie większym niż jest to obecnie zawarte w obowiązującym od 2015 roku Systemie dla małych gospodarstw.

EN

The paradigm of sustainable development is visible in the Polish documents related to rural areas, agriculture and their ecological environment. In the area of development issues of small farms, as well as whole agriculture, there is a visible preference towards industrial (not sustainable) development model of agriculture. In practice, this means that the development of farms is supported by the increase in the scale of production and its concentration. This model, despite the current ecological standards, is not always beneficial to the environment. Meanwhile, small farms are, by their nature, ecological and at the same time important for social reasons, so their revitalization through activation of production, would be beneficial from the point of view of sustainable development. These farms are also important to ensure national food security, especially in the case of deep economic crises, political and military. Revitalization of small farms, however, requires complex measures. In addition to budget support (investment and modernization), it is necessary to revive (or rebuild) the institution of cooperative market, primarily in the field of outlet and direct sales of agricultural products from farms and liberalization of burdensome, particularly for small farms, regulations and procedures of administrative and veterinary sciences, and to the extent greater than it is currently contained in applicable in 2015 System for small farms.

Słowa kluczowe

PL

rozwój zrównoważony; drobne gospodarstwa rolne; otoczenie ekologiczne

• Wydawca: Wyższa Szkoła Menadżerska
• Czasopismo: Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego
• Rocznik: 2016
• Tom: Nr 2
• Strony: 134--140
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz.

Twórcy

autor

Gruchelski M.

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie ; Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie

autor

Niemczyk J.

• Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur w Warszawie

Bibliografia

• [1] AGENCJA RESTRUKTURYZACJI i MODERNIZACJI ROLNICTWA. 2016. System dla małych gospodarstw. (wersja internetowa, wrzesień 2016 r.).
• [2] GRUCHELSKI M., J. NIEMCZYK. 2014. „Potrzeby i niezbędne działania w zakresie aktywizacji gospodarczo- społecznej i ekologicznej małych gospodarstw rolnych”. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego 2/2014: 146-150.
• [3] GRUCHELSKI M., J. NIEMCZYK. 2011. „Znaczenie drobnotowarowych gospodarstw rolnych; jak je skutecznie wspierać”. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego 1/2011: 112-116.
• [4] IRWIR PAN, ECORYS POLSKA SP. Z O. O. IUNG PIB. 2016. Ocena ex-ante Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020. (wersja internetowa, wrzesień 2016 r.).
• [5] MICHNA W. 2010. Aktualizacja prognoz w zakresie struktury i liczby gospodarstw rolnych oraz pogłowia zwierząt gospodarskich w Polsce w perspektywie 2020 r., w świetle wstępnych wyników Spisu Rolnego 2010 r. Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB.
• [6] MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI. 2016. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020. (wersja internetowa, wrzesień 2016 r.).
• [7] MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI. 2015. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 października 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Restrukturyzacja małych gospodarstw” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz rozwoju małych gospodarstw” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020 (Dz. U. z dnia 6 listopada 2015 r., poz. 1813). (wersja internetowa, wrzesień 2016 r.).
• [8] MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI. 2016. Strategia zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa na lata 2012 – 2020. (wersja internetowa, wrzesień 2016 r.).
• [9] PARLAMENT EUROPEJSKI. 2013. Projekt Rezolucji Parlamentu Europejskiego w sprawie małych gospodarstw rolnych (2013/2096(INI). (wersja internetowa, wrzesień 2016 r.).
• [10] SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. 2012. Projekt ustawy o spółdzielniach rolników. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej – VII kadencja. Druk nr 612. (wersja internetowa – wrzesień 2016 r.).
• [11] PARLAMENT EUROPEJSKI. 2013. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE): Nr 1306/2013. (wersja internetowa z 2013 roku).
• [12] PARLAMENT EUROPEJSKI. 2013. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE): Nr 1307/2013. (wersja internetowa z 2013 roku).
• [13] SZAFRAŃSKA M., J. ŻMIJA. 2015. Społeczne i ekonomiczne aspekty funkcjonowania drobnych gospodarstw rolnych w Polsce. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa. Wieś i Rolnictwo 1/2015.
• [14] TOMCZAK F. 2003. Rolnictwo industrialne u progu XXI wieku. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej. Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.
• [15] WOŚ A., J. ZEGAR. 2002. Rolnictwo społecznie zrównoważone. Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.
• [16] ZEGAR J. 2012. Gospodarstwa rodzinne wobec wyzwań wyżywienia i ochrony środowiska. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa. Wieś i Rolnictwo 4/2012.