Analiza morfometryczna planów miejscowych w Polsce

• Autorzy: Izdebski W. , Śleszyński P. , Malinowski Z. , Kursa M.

Identyfikatory

DOI

10.14597/INFRAECO.2018.2.1.022

Warianty tytułu

EN

The morphometric analysis of local spatial development plans in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest przedstawienie prawidłowości dotyczących wielkości, kształtu oraz cech topologicznych, obowiązujących (uchwalonych) w gminach, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Materiał źródłowy do badań stanowiły dokumenty planistyczne, które zostały zinformatyzowane przez firmę Geo-System Sp. z o. o. i udostępnione poprzez usługi sieciowe WMS/WFS. Dzięki temu moż- liwe było pozyskanie informacji o przebiegu granic w terenie, a tym samym analiza prawidłowości, cech struktury, itp. w zakresie powierzchni, kształtu i relacji topologicznych. Analizowano w sumie 15 390 planów miejscowych, czyli 31,2% ich całkowitej liczby w Polsce. Artykuł jest pierwszą w Polsce analizą struktury (powierzchni, granic, kształtu itd.) opartą na tak dużej, wielotysięcznej próbie planów miejscowych. Wnioski z badań dowodzą, że sposób wyboru obszarów do pokrycia planami i określenie ich granic w terenie nie przyczyniają się do poprawy ładu przestrzennego oraz że zasięg przestrzenny oddziaływania tych dokumentów w dużej części nie jest większy, niż w przypadku decyzji lokalizacyjnych (decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu).

EN

The aim of the article is to present regularities regarding the size, shape and topological characteristics of existing (passed) local spatial development plans in Poland (Polish communes). The source material for the research was planning documents, drawings of which were authorized by Geo-System and made available through WMS/WFS network services. As a result, it was possible to obtain information on the course of boundaries in the field, and thus the analysis of regularity, structure characteristics, etc. in terms of surface, shape and topological relations. Total of 15,390 local plans were analyzed, i.e. 31.2% of their total number in Poland. The article is the first in Poland analysis of the structure (area, boundaries, shape, etc.) based on a large, many thousandth attempt of local documents. The conclusions from the research show that the method of selecting areas to cover plans and defining their boundaries on the ground do not contribute to the improvement of spatial order and that the spatial extent of impact of these documents is not much larger than in the case of location decisions (decision on building conditions and land development).

Słowa kluczowe

PL

miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego; analiza morfometryczna; chaos przestrzenny; usługi sieciowe; WFS; WMS

EN

local spatial development plan; morphometric analysis; spatial chaos; network services; WFS; WMS

• Wydawca: Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2018
• Tom: nr II/1
• Strony: 331--347
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Izdebski W.

• Politechnika Warszawska, Wydział Geodezji i Kartografii, Plac Politechniki 1 00-661 Warszawa Tel: [phone]

autor

Śleszyński P.

• Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, ul. Twarda 51/55 00-818 Warszawa Tel: [phone]

autor

Malinowski Z.

• Geo-System Sp. z o.o. ul. Kubickiego 9/5 02-954 Warszawa Tel: [phone]

autor

Kursa M.

• Geo-System Sp. z o.o. ul. Kubickiego 9/5 02-954 Warszawa Tel: [phone]

Bibliografia

• Batty, M. (2008). The size, scale, and shape of cities. Science, 319 (5864): 769-771, doi: 10.1126/science.1151419.
• Fogel, P. (2012). Wskaźniki oceny polityki i gospodarki przestrzennej w gminach. Biuletyn KPZK PAN, 250, Warszawa.
• Golachowski, S., Kustrubiec, B., Zagożdżon, A. (1974). Metody badań geograficznoosadniczych. Warszawa: PWN.
• Gutry-Korycka, M. (red.) (2005). Urban sprawl. Warsaw agglomeration, case study. Warsaw: Warsaw University Press.
• Hełdak, M., Szczepański, J., Stacherzak, A. (2011). Prognozowanie skutków finansowych uchwalenia planu miejscowego w zakresie realizacji infrastruktury technicznej. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 1: 139-149.
• Hołuj, A., Lityński, P. (2016). Następstwa ekonomiczne efektu urban sprawl. [w:] A. Noworól, A. Hołuj (red.), Społeczno-ekonomiczne przemiany w strefie podmiejskiej miast: studium przypadku Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego, Warszawa, CeDeWu.pl: 133-146.
• Izdebski, W. (2016). Dobre Praktyki udziału gmin i powiatów w tworzeniu infrastruktury danych przestrzennych w Polsce. Wyd. II rozszerzone, Warszawa: Geo-System Sp. z o.o.
• Izdebski, W. (2017a). Analysis of the cadastral data published in the Polish Spatial Data Infrastructure. Geodesy and Cartography, 66(2): s.227-240, doi: 10.1515/geocart-2017-0015.
• Izdebski, W. (2017b). Analiza możliwości zwiększenia dostępności usług sieciowych WMS dotyczących danych ewidencji gruntów i budynków. Roczniki Geomatyki, 15, 4(79): 365-374.
• Izdebski, W., Malinowski, Z. (2014). Podstawowe problemy związane z informatyzacją planów zagospodarowania przestrzennego, [w:] A. Maciejewska (red.), Współczesne uwarunkowania gospodarowania przestrzenią - szanse i zagrożenia dla zrównoważonego rozwoju. Organizacja gospodarowania przestrzenią. Monografie, 5, Warszawa: Wydział Geodezji i Kartografii PW, 199-212.
• Izdebski, W., Malinowski, Z. (2017). Co daje integracja usług? Geodeta. Magazyn Geoinformacyjny, 11: 18-23.
• Kistowski, M. (2007). Kolizje i konflikty środowiskowe w planowaniu przestrzennym na obszarach cennych przyrodniczo. Czasopismo Techniczne, 7A: 249-255.
• Kowalewski, A., Markowski, T., Śleszyński, P. (red.), 2018, Studia nad chaosem przestrzennym. T. 1-3, Studia KPZK PAN, 181-183, Warszawa.
• Kowalewski, A., Mordasewicz, J., Osiatyński, J., Regulski, J., Stępień, J., Śleszyński, P. (2014). Ekonomiczne straty i społeczne koszty niekontrolowanej urbanizacji w Polsce - wybrane fragmenty raportu. Samorząd Terytorialny, 25, 4(280): 5-21.
• Kozłowski, S. (red.) (2006). Żywiołowe rozprzestrzenianie się miast. Narastający problem aglomeracji miejskich w Polsce. Studia nad Zrównoważonym Rozwojem, 2, Lublin: Katedra Ochrony Środowiska KUL, Komitet „Człowiek i Środowisko” PAN.
• Ławniczak, R. (2003). Próba zastosowania kartograficznej metody badań do określania morfometrycznych cech rzeźby terenu. Polski Przegląd Kartograficzny, 35(3): 191-198.
• Pike, R.J., Evans, R.S., Hengl, T. (2009). Geomorphometry: A brief guide. Developments in Soil Science, 33: 3-30.
• Różycka, M. (2015). Wskaźniki morfometryczne w geomorfologii tektonicznej. Landform Analysis, 30: 3-20.
• Stelmach-Fita, B. (2017). Europejskie źródła danych w zakresie zagospodarowania przestrzennego: potrzeby i ograniczenia. Prace Komisji Geografii Przemysłu PTG, 3(31): 185-203.
• Sudra, P. (2016). Zastosowanie wskaźników koncentracji przestrzennej w badaniu procesów urban sprawl. Przegląd Geograficzny, 88(2): 247-272, DOI: 10.7163/PrzG.2016.2.6.
• Szmytkie, R. (2014). Metody analizy morfologii i fizjonomii jednostek osadniczych. Wrocław: Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Śleszyński, P. (red.) (2013). Wskaźniki zagospodarowania i ładu przestrzennego w gminach. Biuletyn KPZK PAN, Warszawa, 252.
• Śleszyński, P. (2015a). Błędy polskiej polityki przestrzennej i krajobrazowej oraz propozycje ich naprawy. Problemy Ekologii Krajobrazu, 40: 27-44.
• Śleszyński, P. (2015b). Metodyczne problemy wyznaczania obszarów urbanizacji, Przegląd Urbanistyczny, 9: 60-61.
• Śleszyński, P., Bański, J., Degórski, M., Komornicki, T., Więckowski, M. (2007). Stan zaawansowania planowania przestrzennego w gminach. Prace Geograficzne, Warszawa: IGiPZ PAN, 211.
• Śleszyński, P., Deręgowska, A., Mazurek, D., Stępniak, M., Sudra, P., Zielińska, B. (2017). Analiza stanu i uwarunkowań prac planistycznych w gminach w 2015 roku, Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN na zlecenie Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa, maszynopis.
• Śleszyński, P., Komornicki, T., Solon, J., Więckowski, M. (2012). Planowanie przestrzenne w gminach. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Sedno, IGiPZ PAN.
• Śleszyński, P., Sudra, P. (2016). Skutki finansowe uchwalenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla gmin według danych na koniec 2014 roku. Człowiek i Środowisko, 40(1): 29-52.
• Wdowicka, M., Mierzejewska, L. (2012). Chaos w zagospodarowaniu przestrzennym stref podmiejskich jako efekt braku zintegrowanego systemu planowania (na przykładzie strefy podmiejskiej Poznania). Problemy Rozwoju Miast, 1: 40-52.
• Źróbek-Różańska, A., Zysk, E. (2015). Real estate as a subject of spatial conflict among central and local authorities. Real Estate Management and Valuation, 23(2): 88-98, doi: 10.1515/remav-2015-0018.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).