Quo vadis „Cracovia”

• Autorzy: Gyurkovich J.

Identyfikatory

DOI

10.17425/WK48CRACOVIA

Warianty tytułu

EN

Quo vadis „Cracovia”

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

W artykule autor podejmuje próbę zwrócenia uwagi na znaczenie ciągłości kulturowej w historycznym rozwoju miasta, dla zachowania współcześnie i w przyszłości tożsamości miejskiej struktury przestrzennej. Stwierdza, że cechą szczególną miast europejskich jest bogactwo form architektury, nawarstwiającej się, powstałej w różnych epokach i okresach stylistycznych, współtworzących tradycję i tożsamość „miejsc”, zapadających głęboko w pamięć, utrwalonych w podświadomości mieszkańców miasta i wędrowców, przybywających często z odległych krain. Obiekty lub zespoły architektury o znaczących walorach architektonicznych i przestrzennych, nawet te, które powstały w nieodległej przeszłości – w powojennym okresie historii Polski, są świadkami kultury społeczności i twórców kreujących fizyczną formę miasta. Są rozpoznawalnymi znakami, ułatwiającymi identyfikację różnorodnych sekwencji miasta. Mamy obowiązek zachować je dla przyszłych pokoleń, gdyż są „korzeniami kultury”. W Krakowie należy do nich wiele obiektów i zespołów urbanistycznych powojennej architektury, reprezentujących zmieniające się stylistyki i kierunki twórcze, w tym bez wątpienia większość obiektów powojennego modernizmu lat 60., takich jak np. hotel Cracovia i kino Kijów.

EN

In this paper the Author makes an attempt at focusing on the meaning of the cultural continuity in the historical development of the city for the preservation of the identity of the urban spatial structure today and in the future. The Author states that a characteristic feature of European cities is the abundance of forms of architecture, which accumulate as they come into being in different epochs and stylistic periods, creating the tradition and identity of ‘places’ that haunt our memory, perpetuated in the subconscious of city dwellers and wanderers, who arrive often from distant lands. Buildings of complexes of architecture exhibiting significant architectural and spatial values, even those which were erected not long ago – in the postwar period of the history of Poland, are witnesses to the culture of communities and authors creating the physical side of the city. They are recognisable symbols which facilitate the identification of diversified sequences of the city. We have an obligation to preserve them for the future generations, as they are ‘the roots of culture’. In Cracow there are many buildings and urban complexes that belong to this group – examples of postwar architecture, representing the changing stylistics and creative trends, most certainly comprising most buildings from the postwar modernism of the 1960s, such as e.g. the Cracovia Hotel or the Kijów Cinema.

Słowa kluczowe

PL

miejska tradycja; dziedzictwo historyczne; kształtowanie i rewitalizacja miejskiej; tkanki

EN

urban tradition; historical heritage; forming and revitalising of the urban tissue

• Wydawca: Zarząd Główny Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków
• Czasopismo: Wiadomości Konserwatorskie
• Rocznik: 2016
• Tom: Nr 48
• Strony: 18--24
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., fot.

Twórcy

autor

Gyurkovich J.

• Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej, Instytut Projektowania Urbanistycznego

Bibliografia

• [1] Borusiewicz-Lisowska M. W setną rocznicę urodzin Adolfa Szyszko-Bohusza – tendencje modernistyczne w twórczości. Teka Komisji Urbanistyki i Architektury 1985;XIX:199–206.
• [2] Böhm A., Pawłowska K. Aleje Trzech Wieszczów w Krakowie. Teka Komisji Urbanistyki i Architektury 1989–90; XXIII: 39–48.
• [3] Cęckiewicz W. Witold Cęckiewicz – twórczość. Gyurkovich J. (red.), Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków, 2016.
• [4] Fabiański M., Purchla J. Historia architektury Krakowa w zarysie. Wydawnictwo Literackie, Kraków, 2001.
• [5] Witold Cęckiewicz. Tom II. Socrealizm, socmodernizm, postmodernizm. Eseje. Karpińska M., Leśniak-Rychlak D., Wiśniewski M. (red.), Instytut Architektury, Kraków, 2015.
• [6] Witold Cęckiewicz. Tom I. Rozmowy o architekturze. Projekty. Karpińska M., Leśniak-Rychlak D., Wiśniewski M. (red.), Instytut Architektury, Kraków, 2015.
• [7] Olszewski A.K. Nowa forma w architekturze polskiej 1900–1925. Teoria i praktyka. Wrocław–Warszawa– Kraków, 1967.
• [8] Purchla J. Urbanistyka, architektura i budownictwo. W: Biednarzówna J., Małecki J.M. (red.) Dzieje Krakowa. Kraków w latach 1918–1939. Kraków, 1997, 149–180.
• [9] Zbroja B. Architektura międzywojennego Krakowa 1918–1939. Budynki – Ludzie – Historie. Wysoki Zamek, Kraków, 2013.