Wybrane problemy zapobiegania zaburzeniom stresu pourazowego u funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej

• Autorzy: Netczuk-Gwoździewicz M. , Jędrzejko M.

Warianty tytułu

EN

Selected problems In preventing post-traumatic stress disorders of National Fire Brigades

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Pracownicy PSP są permanentnie narażeni na stres wiążący się z ciążącą na nich ogromną odpowiedzialnością za życie ludzi, którym niosą pomoc. Kumulacja napięcia i urazy jakich doświadczają pełniąc służbę, mogą destrukcyjnie wpływać na ich życie. Funkcjonariusze służb ratowniczych cechują się większą odpornością na stres, większą chęcią poszukiwania wyzwań, mają zdolność samokontroli, przede wszystkim cechuje ich ogromna chęć pomocy i zaangażowania w działania ratownicze. Sami swoją pracę oceniają jako satysfakcjonującą. Nierzadko stawiają sobie znacznie większe wymagania niż jest to potrzebne, dlatego w wyniku porażki wewnętrzne cierpienie jest znacznie większe niż u innych osób. Nastawieni są na działanie i szybkie osiągnięcie celu, cechują się szybkim podejmowaniem decyzji i często ryzyka, narażając się na okaleczenia, choroby i śmierć, aby ratować ludzkie życie. Dla funkcjonariuszy straży dodatkowym problemem jest radzenie sobie z emocjami ofiar wypadków i katastrof. Ogromnie ważne jest właściwe postępowanie z osobami, które doświadczyły urazu. Wymaga to podstawowych umiejętności umożliwiających rozproszenie emocji uratowanych na tyle, by mogli poradzić sobie z sytuacją jaka zaistniała. Trening wsparcia psychologicznego to sztuka, jaką powinien posiąść każdy z funkcjonariuszy PSP. Jest ona niezmiernie ważna przede wszystkim w nawiązywaniu interakcji z tłumem. Daje ratownikowi poczucie spełnienia oraz łagodzi stres związany z wykonywanym zadaniem. Natomiast ofiarom pozwala docenić otrzymaną pomoc.

EN

Employees of SFS are constantly exposed to stress related to their great responsibility for the life of the people they are helping. Accumulation of tension and trauma experienced while serving may be destructive to their life. This profession, although it is a source of stress, attracts people with a different type of personality than people choosing professions much less risky and less stressful. Officers of SFS are more resistant to stress, they have a greater willingness to seek challenges, the ability to self-control, and above all they are characterized by their great desire to help and by the involvement in the rescue operations. Quite often they demand from themselves much more than it is needed, therefore, in case of failure, the inner suffering is much bigger than in case of other people. For officers, additional problem is dealing with emotions of victims of accidents and catastrophes. Extremely important is the appropriate treatment of people who have experienced trauma. This requires basic skills to disperse emotions of the saved ones enough to be able to cope with the situation that occurred. Failure to use them makes the work of SFS rescuers more difficult. Psychological support should be provided only in emergency situations on many ways. The training of psychological support is an art that each of an SFS officers should acquire. It is extremely important firstly in establishing interaction with the crowd. It gives the rescuer a sense of accomplishment and relieves the stress associated with the task being performed. In contrast, victims can appreciate the assistance received.

Słowa kluczowe

PL

stres pourazowy; służby mundurowe; urazy somatyczne; stres traumatyczny; deprecjacje sytuacyjne; służby ratownicze; strażak

EN

post-traumatic stress; uniformed services; somatic injuries; traumatic stress; depreciations situational; emergency services; firefighter

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Logistyka
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 5
• Strony: 1154--1164
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., schem.

Twórcy

autor

Netczuk-Gwoździewicz M.

• Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych we Wrocławiu, Wydział Nauk o Bezpieczeństwie, 51-150 Wrocław, ul. Piotra Czajkowskiego 109

autor

Jędrzejko M.

• Centrum Profilaktyki Społecznej www.cps.edu.pl, 05-822 Milanówek ul. Staszica 21B

Bibliografia

• 1. Beck U., Giddens A., Lash S., Modernizacja refleksyjna. Polityka, tradycja i estetyka w porządku społecznym nowoczesności. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
• 2. Beck U., Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności. Wydawnictwo Scholar, Warszawa 2002.
• 3. Borys B., Sytuacje ekstremalne i ich wpływ na stan psychiczny człowieka. Psychiatria, 2004,tom 1, nr 2. 4. Cassano G.B., Rossi N.B., Pini S., Psychopharmacology of anxiety disorders. Dialogues Clin Neurosci. 2002.
• 5. Cooper C. L., Payne R., Stres w pracy. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1987.
• 6. Dudek B., Zaburzenie po stresie traumatycznym. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2003.
• 7. Dudek B., Zapobieganie negatywnym skutkom stresu traumatycznego w miejscu pracy, Medycyna Pracy, 1999; 50(6).
• 8. Figley Ch. R., Nash W. P., Stres bojowy. Teorie, badania, profilaktyka i terapia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.
• 9. Green B.L. Psychosocial research in traumatic stress: an update. J. Traumatic Stress, 7(3), 1994, s. 341-362.
• 10. Heszen I., Psychologia stresu. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 2013.
• 11. Hetherington A., Wsparcie psychologiczne w służbach ratowniczych. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2004.
• 12. Jones H., Nie mam czasu na stres. Wydawnictwo Amber, Warszawa 1998.
• 13. Koniarek J., Dudek B., Ocena zagrożeń zdrowotnych i opracowanie wytycznych dla profilaktyki zdrowia w Państwowej Straży Pożarnej. Raport końcowy z projektu badawczego PBZ 010-11, Instytut Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera, Łódź 2000.
• 14. Koniarek J., Dudek B., Zespół zaburzeń po stresie urazowym a stosunek do pracy strażaków. Medycyna Pracy, 2001; 52; 3.
• 15. Łosiak W., Psychologia stresu, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne. Warszawa 2008.
• 16. Mockałło Z., Stres pourazowy w zawodzie strażaka – przegląd badań. Bezpieczeństwo Pracy, 6(453)2009.
• 17. Mockałło Z., Stres przewlekły w zawodzie strażaka – przegląd badań. Bezpieczeństwo Pracy, 9(456)2009.
• 18. Ogińska-Bulik N., Langer I., Osobowość typu D i strategie radzenia sobie ze stresem a nasilenie objawów PTSD w grupie strażaków. Medycyna Pracy, 2007; 58(4).
• 19. Ogińska-Bulik N., Osobowość typu D. Teoria i Badania, Wydawnictwo WSH-E, Łódź 2009.
• 20. Ogińska-Bulik N., Stres zawodowy w zawodach usług społecznych, Źródła – Konsekwencje – Zapobieganie, DIFIN, Warszawa 2006.
• 21. Okun B, Skuteczna pomoc psychologiczna. Instytut Psychologii Zdrowia, Warszawa 2002.
• 22. Plantz S. H., Adler J. N., Medycyna ratunkowa. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2000.
• 23. Szubert Z., Sobola W., Zdrowotne przyczyny odejścia ze służby strażaków jednostek ratowniczo-gaśniczych, Medycyna Pracy, 53(4)2002.
• 24. Walocha J., Iskra T., Gorczyca J., Zawiliński J., Skrzat J., Ośrodkowy układ nerwowy. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006.