Zawartość związków zakwaszających i metali ciężkich w korze martwicowej sosny pospolitej (Pinus sylvestris L) oraz w glebie małych lasów w Skawinie i Krakowie

• Autorzy: Marko-Worłowska M. , Wątor G. , Kozik R. , Łaciak T.

Warianty tytułu

EN

Acidifying components and heavy metal concentrations in pine bark (Pinus sylvestris L) and topsoil in small forest ecosystem in Skawina anf Kraków

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Do oceny zanieczyszczenia środowiska związkami zakwaszającymi oraz metalami Pb, Zn i Ni zbadano korę martwicową Pinus sylvestris L, oraz glebę, na której te sosny rosły. Badania prowadzono w strefie ekotonowej małych lasów leżących w odległości ok. 5 m od ruchliwej ulicy i 300 i 700 m od huty aluminium i elektrowni (stanowisko I) oraz ok. 1 km od obwodnicy autostradowej i 5,5 i 5,7 km od ww. emitorów przemysłowych (stanowisko II). Zbadano pH kory, a także zawartość Pb, Cd i Ni od strony najczęściej wiejących w Polsce wiatrów (zachód) i od strony przeciwnej oraz pH i zawartość ww. metali w glebie. Wyniki wskazują, że zarówno kora sosny, jak i gleba są dobrymi wskaźnikami zanieczyszczenia związkami zakwaszającymi i badaymi metalami. Na stanowisku I stwierdzono wyższą kwasowość kory oraz większe stężenie Pb i Cd niż na stanowisku II. Gleba stanowiska bardziej oddalonego od emitorów przemysłowych wykazała większe zakwaszenie i większą zawartość Ni.

EN

In the presented paper the pine bark, superficial layer of the soil - topsoil (to 10 cm deep) from pine’s surroundings were used as the accumulative indicators. In order to evaluate the impact of pollution of environment by heavy metals and by acidifying components a few chosen physicochemical parameters of pine bark and the topsoil of the two small forests (Locality I and Locality II) were detected. It was detected that the reaction of the soils of both habitats was less acidic than pine bark, whereas concentration of Cd, Pb and Ni was higher in the forest soil. Therefore pine bark is better accumulator of acidifying components than soil. Locality situated nearer Power plant and Aluminium smelter in Skawina indicated higher acidity of bark and higher concentration of Pb, Cd, than locality situated in Krakow.

Słowa kluczowe

PL

zanieczyszczenia; związki zakwaszające; metale ciężkie (Pb, Cd, Ni); kora martwicowa; gleba

EN

pollution; heavy metals (Pb, Cd, Ni); acidifying components; necrotic bark; topsoil

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Proceedings of ECOpole
• Rocznik: 2010
• Tom: Vol. 4, No. 2
• Strony: 459--463
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Marko-Worłowska M.

• Zakład Ekologii, Badań Łowieckich i Ekoturystyki, Instytut Biologii, Uniwersytet Pedagogiczny, ul. Podbrzezie 3, 31-054 Kraków, tel. [phone]

autor

Wątor G.

• Zakład Ekologii, Badań Łowieckich i Ekoturystyki, Instytut Biologii, Uniwersytet Pedagogiczny, ul. Podbrzezie 3, 31-054 Kraków, tel. [phone]

autor

Kozik R.

• Zakład Ekologii, Badań Łowieckich i Ekoturystyki, Instytut Biologii, Uniwersytet Pedagogiczny, ul. Podbrzezie 3, 31-054 Kraków, tel. [phone]

autor

Łaciak T.

• Zakład Zoologii Kręgowców i Biologii Człowieka, Instytut Biologii, Uniwersytet Pedagogiczny, ul. Podbrzezie 3, 31-054 Kraków

Bibliografia

• [1] Dmuchowski W. i Bytnerowicz A.: Monitoring environmental pollution in Poland by chemical analysis of Scots pine (Pinus sylvestris L) needles. Environ. Pollut., 1995, 87(1), 87-104.
• [2] Fabiszewski J., Brej T. i Bielecki K.: Plant reactions as indicators of air pollution in the vicinity of a copper smelter. Acta Soc. Bot. Polon., 1987, 56(2), 353-363.
• [3] Morselli L., Olivieri P., Brusori B. i Passarini F.: Soluble and insoluble fractions of heavy metals in wet and dry atmospheric depositions in Bologna, Italy. Environ. Pollut., 2003, 124, 457-469.
• [4] Kłos A., Rajfur M., Wacławek M. i Wacławek W.: Ion exchange kinetics in lichen environment. Ecol. Chem. Eng., 2005, 12(12), 1353-1365.
• [5] Stäxang B.: Acidification of bark of some deciduous trees. OIKOS, 1969, 20, 224-230.
• [6] Grodzinska K.: Acidiffication of tree bark as a measure of air pollution in Southern Poland. Bull. Acad. Pol. Sci., 1971, 19(3), 189-195.
• [7] Hofmann F., Schlechtriemen U., Wosniok W. i Reckel S.: [In:] Dendrochronology and Environmental Trends. Proc. Int. Conf. EuroDendro, ed. V. Stravinskiene and R. Juknys. Vytautas Magnus Univiversity, Kaunas, Lithuania 1998, 160-168.
• [8] Schulz H., Popp P., Huhn G., Stärk H.-J. i Schürmann G.: Biomonitoring of airborne inorganic and organic pollutants by means of pine tree barks. I. Temporal and spatial variations. Sci. Total Environ., 1999, 232, 49-58.
• [9] Lipińska J.: Wpływ wybranych właściwości gleby na zawartość metali ciężkich w warzywach. Zesz. Nauk. Akad. Podlaskiej w Siedlcach, ser. Rolnictwo, 2000, 57, 151-157.
• [10] Szczeponka A.: Kryteria oceny zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi, www.zn.sgsp.edu.pl/32/2.pdf