Otherness as a value. Camp and the multicolored architecture of Hundertwasser

• Autorzy: Jaklewicz Karolina

Identyfikatory

DOI

10.37190/arc230202

Warianty tytułu

PL

Odmienność jako wartość. Kamp a wielobarwna architektura Hundertwassera

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Due to the lack of an unambiguous aesthetic classification of Friedensreich Hundertwasser’s architectural designs, in this text his multicoloured creative activity will be analyzed through the prism of camp aesthetics. The aim of the article is to present Hundertwasser’s design creativeness in a new context, taking into account the criteria of camp sensitivity and asthetics. Our analysis will be made with reference to theoretical texts and direct experience. The reflection on the works of Hundertwasser will consider both the criteria included in Susan Sontag’s text “Notes on Camp”, which is fundamental to camp aesthetics, as well as the later considerations of Camp researchers who pay attention not so much to the object as to the person who camps (Czapliński, Booth, Meyer, Mauriès). “The eye of the beholder”, i.e. sensitivity of the recipient, will also be important for camp. The key issue will be colour without which it would be difficult to write about the Austrian artist’s objects in the context of camp aesthetics. The following text is an attempt at a new perspective on Hundertwasser and perhaps it will serve the acceptance of “misfits” as well as their “otherness” and will broaden the fields of mutual acceptance.

PL

W związku z brakiem jednoznacznej estetycznej klasyfikacji projektów architektonicznych Friedensreicha Hundertwassera w niniejszym tekście jego wielobarwna twórczość zostanie przeanalizowana przez pryzmat estetyki kampu. Celem artykułu jest ukazanie projektowej twórczości Hundertwassera w nowym kontekście, uwzględniającym kryteria kampowej wrażliwości i estetyki. Analiza zostanie przeprowadzona w odniesieniu do tekstów teoretycznych i bezpośredniego doświadczenia. W refleksji nad dziełami Hundertwassera uwzględnione zostaną zarówno kryteria zawarte w fundamentalnym dla kampowej estetyki tekście Susan Sontag Notes on Camp, jak i późniejsze rozważania badaczy kampu, zwracających uwagę nie tyle na przedmiot, ile na osobę kampu (Czapliński, Booth, Meyer, Mauriès). Nie bez znaczenia będzie też ważne dla kampu „oko patrzącego”, czyli wrażliwość odbiorcy. Kwestią kluczową będzie kolor, bez którego trudno byłoby pisać o obiektach austriackiego twórcy w kontekście kampowej estetyki. Prezentowany tekst jest próbą nowego spojrzenia na Hundertwassera, być może przysłuży się akceptacji „odmieńców” i ich „odmienności” i poszerzy pola wzajemnej akceptacji.

Słowa kluczowe

EN

architecture; color; Hundertwasser; camp

PL

architektura; kolor; Hundertwasser; kamp

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2023
• Tom: Nr 2 (74)
• Strony: 21--28
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., il.

Twórcy

autor

Jaklewicz Karolina

• Wrocław University of Science and Technology, Poland

• https://orcid.org/0000-0003-4119-0720

Bibliografia

• [1] Sontag S., Notes on “Camp”, Penguin Random House, UK, 2018.
• [2] Domazet S.S., Nadić D.P., Sustainability and ecology in the architecture of Friedensreich Hundertwasser, “Sociološki Pregled” 2022, Vol. 56, br. 3, 1017–1031, doi: 10.5937/socpreg56-39245.
• [3] Chiavoni E., Architecture, Colour and Images. Ideas and Designs by Friedensreich Hundertwasser, “Proceedings” 2017, 1(9), 953, doi: 10.3390/proceedings1090953.
• [4] Barak N., Hundertwasser – Inspiration for Environmental Ethics: Reformulating the Ecological-Self, “Environmental Values” 2017, Vol. 26, Iss. 3, 317–342.
• [5] Jakobsen O.D., Storsletten V.M.L., Friedensreich Hundertwasser – The Five Skins of the Ecological Man, [in:] L. Bouckaert, K. Ims, P. Rona (eds.), Art, Spirituality and Economics. Virtues and Economics, Springer, [Cham 2018], doi: 10.1007/978-3-319-75064-4_6.
• [6] Kamp. Antologia przekładów, P. Czapliński, A. Mizerka (red.), Universitas, Kraków 2012.
• [7] Kazimierska-Jerzyk W., Kamp, glamour, vintage. Współczesne kategorie estetyczne, Wydawnictwa UŁ, Łódź 2018.
• [8] Restany P., Siła sztuki. Hundertwasser. Malarzkról o pięciu skórach, Taschen, Kolonia 2003.
• [9] Kaśkiewicz K., Żelazny M., Dwoisty sens Kantowskiego pojmowania wartości estetycznych, “Studia z Historii Filozofii” 2018, t. 9, nr 4, 165–182, doi: 10.12775/szhf.2018.056.
• [10] Czapliński P., Kamp – gry antropologiczne, [in:] P. Czapliński, A. Mizerka (red.), Kamp. Antologia przekładów, Universitas, Kraków 2012, 7–48.
• [11] Wipplinger H.-P., Prologue, [in:] H.-P. Wipplinger (ed.), Hundertwasser-Schiele. Imagine tomorrow, Verlag der Buchhandlung Walther Konig, Vienna 2020, 5–9.
• [12] Matzner A., I love Schiele – the Schiele myth and its reception by Hundertwasser, [in:] H.-P. Wipplinger (ed.), Hundertwasser-Schiele. Imagine tomorrow, Verlag der Buchhandlung Walther Konig, Vienna 2020, 11–28.
• [13] Meyer M., Pod znakiem Wilde’a. Archeologia poznania, [in:] P. Czapliński, A. Mizerka (red.), Kamp. Antologia przekładów, Universitas, Kraków 2012, 213–254.
• [14] Booth M., Campetoi! O genezie i definicjach kampu, [in:] P. Czapliński, A. Mizerka (red.), Kamp. Antologia przekładów, Universitas, Kraków 2012, 192–212.
• [15] Meyer M., Dyskurs Kampu. Rewindykacja, [in:] P. Czapliński, A. Mi zerka (red.), Kamp. Antologia przekładów, Universitas, Kraków 2012, 525–550.
• [16] Bulter J., Od “wnętrza” do performatywnej płci, [in:] P. Czapliński, A. Mizerka (red.), Kamp. Antologia przekładów, Universitas, Kraków 2012, 491–502.
• [17] Andritsch E., Stöger H., Bauernhofer T. et al., The ethics of space, design and color in an oncology ward, “Palliative and Supportive Care” 2013, Vol. 11, Iss. 3, 215–221, doi: 10.1017/S1478951512000077.
• [18] Bednarz M., Architektura Hundertwassera – sztuka na krawędzi kiczu?, “PUA – Przestrzeń/Urbanistyka/Architektura” 2017, Vol. 2, 248–259, doi: 10.4467/00000000PUA.17.035.7216.
• [19] Mauriès P., Drugi manifest kampu, [in:] P. Czapliński, A. Mizerka (red.), Kamp. Antologia przekładów, Universitas, Kraków 2012, 317–327.
• [19] Core P., Kampowe reguły, [in:] P. Czapliński, A. Mizerska (red.), Kamp. Antologia przekładów, Universitas, Kraków 2012, 392–404.

Uwagi

1. Błędna numeracja w bibliografii.

2. Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).