Wpływ skażenia przemysłowego gleby na kumulację kadmu i ołowiu w roślinach

• Autorzy: Bojanowska M. , Lipińska H. , Lipiński W. , Jackowska I. , Marczuk A. , Stankiewicz A.

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2015.9.26

Warianty tytułu

EN

The impact of industrial soil pollution on cadmium and lead accumulation in crops

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zawartość metali ciężkich w glebie zależy od jej składu chemicznego a także od ilości zanieczyszczeń emitowanych do atmosfery przez przemysł i transport. Ich zachowanie się w glebach oraz fitoprzyswajalność są uwarunkowane wieloma czynnikami, na które składają się procesy geochemiczne, chemiczne, fizyczne i biologiczne, a także właściwościami tej gleby. Badania przeprowadzono w rejonie przemysłowego skażenia środowiska rolniczego o zawartościach Cd i Pb w glebach wyższych niż średnie krajowe. Ich celem było wykazanie zależności pomiędzy wybranymi właściwościami gleby, określanymi w rutynowych badaniach agrochemicznych, a stopniem kumulacji kadmu i ołowiu w kukurydzy. Wyniki badań potwierdzają ten związek, z wyjątkiem przyswajalnego cynku w przypadku Pb i potasu w przypadku Cd. Mogą więc być wykorzystane do przewidywania ilościowych zmian oznaczanych metali w rejonach oddziaływania przemysłu na rolniczą przestrzeń produkcyjną.

EN

Cd and Pb content in soil from Upper Silesia (Poland) and in maize crop were detd. and correlated with soil pH and granulometric compn. as well as with contents of assimilating P, K, Mg, Cu, Zn and mineral N in the soil. Both Cd and Pb contents in maize decreased with increasing pH, fine soil fraction, as well as P, Mg and Zn contents and with decreasing mineral N contents in the soil.

Słowa kluczowe

PL

metale ciężkie; skażenie gleby; kadm

EN

heavy metals; contamination of soil; cadmium

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2015
• Tom: T. 94, nr 10
• Strony: 1783--1788
• Opis fizyczny: Bibliogr. 31 poz.

Twórcy

autor

Bojanowska M.

• Katedra Chemii, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin

autor

Lipińska H.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

autor

Lipiński W.

• Krajowa Stacja Chemiczno-Rolnicza, Warszawa
• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie

autor

Jackowska I.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

autor

Marczuk A.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

autor

Stankiewicz A.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

Bibliografia

• 1. M. Borowiec, M. Huculak, K. Hoffmann, Proc. ECOpole 2009, 3, nr 2, 433.
• 2. D. Orzeł, M. Styczyńska, J. Biernat, Bromat. Chem. Toksykol. 2010, 43, nr 2, 152.
• 3. A. Karczewska, J. Kaszubkiewicz, P. Jezierski, C. Kabała, K. Król, Soil Sci. Ann. 2010, 61, nr 1, 45.
• 4. A. Czech, M. Pawlik, E. Rusinek, Pol. J. Environ. Stud. 2012, 21, nr 2, 321.
• 5. F. Guerra, A.R. Trevizam, T. Muraoka, N.C. Marcante, S.G. CanniattiBrazaca, Sci. Agric. 2012, 69, nr 1, 54.
• 6. C.L. Big, R. Lacatusu, F. Damian, Carpath. J. Earth Env. 2012, 7, nr 3, 219.
• 7. K. Fijałkowski, M. Kacprzak, A. Grobelak, A. Placek, Inż. Ochrona Środ. 2012, 15, nr 1, 81.
• 8. L. Kacalkova, P. Tlustos, J. Szakova, Pol. J. Environ. Stud. 2014, 23, nr 3, 753.
• 9. I.D. Yesilonis, B.R. James, R.V. Pouyat, B. Momen, Environ. Monit. Assess. 2008, 146, nr 1-3, 1.
• 10. W.Y. Han, Y.Z. Shi, L.F. Ma, J.Y. Ruan, F.J. Zhao, Chemosphere 2007, 66, nr 1, 84.
• 11. S. Vondrackova, M. Hejcman, P. Tlustos, J. Szakova, Pol. J. Environ. Stud. 2013, 22, nr 2, 577.
• 12. A. Kabata-Pendias, Trace Elements in Soils and Plants, CRC Press, Boca Raton 2001.
• 13. I. Jackowska, A. Kaczor, Comprehensive solution of the problem of acidification of soils in the province Silesia caused by anthropogenic transformations, Monografie Acta Agrophys., Z. 186, Lublin 2010.
• 14. A. Kazlauskaite-Jadzevicė, J. Volungevicius, V. Gregorauskienee, S. Marcinkonis, J. Environ. Eng. Landsc. 2014, 22, nr 4, 311.
• 15. W. Lipiński, Oddziaływanie niektórych właściwości gleby na zawartość metali ciężkich w ziarnie pszenicy, żyta oraz bulwach ziemniaka, Monograficzna rozprawa naukowa, Akademia Rolnicza, Z. 249, Lublin 2001.
• 16. X. Li, N. Ziadi, G. Belanger, Z. Cai, H. Xu, Can. J. Soil Sci. 2011, 91, nr 4, 521.
• 17. H. Wångstrand, J. Eriksson, I. Öborn, Europ. J. Agronomy 2007, 26, nr 3, 209.
• 18. T.L. Roberts, Procedia Eng. 2014, 83, 52.
• 19. R. Mohajer, M.H. Salehi, J. Mohammadi, Intl. J. Agron. Plant. Prod. 2012, 3, nr 12, 576.
• 20. U. Thawornchaisit, C. Polprasert, J. Hazard. Mater. 2009, 165, nr 1-3, 1109.
• 21. W. Lipiński, Zeszyty Nauk. Komitetu „Człowiek i Środowisko” 2000, 26, 213.
• 22. X. Cao, D. Dermatas, X. Xu, G. Shen, Environ. Sci. Pollut. Res. 2008, 15, nr 2, 120.
• 23. K. Čásová, J. Černý, J. Száková, J. Balík, P. Tlustoš, Plant Soil Environ. 2009, 55, nr 8, 353.
• 24. C.A. Grant, Pedologist 2011, 54, 143.
• 25. J. Kaniuczak, E. Hajduk, S. Właśniewski, J. Elem. 2011, 4, 535.
• 26. W.J. Xie, H.Y. Wang, J.B. Xia, Z.G. Yao, Plant Soil Environ. 2011, 57, nr 3, 128.
• 27. W.N. Tang, Z.A. Li, J. Qiu, B. Zou, N.Y. Li, P. Zhuang, G. Wang, Pedosphere 2011, 21, nr 2, 223.
• 28. C.A. Grant, S.C. Sheppard, Hum. Ecol. Risk Assess. 2008, 14, nr 2, 210.
• 29. Y. Zhang, X. Yang, S. Zhang, Y. Tian, W. Guo, J. Wang, J. Soil Sci. Plant Nutr. 2013, 13, nr 1, 43.
• 30. B. Rutkowska, W. Szulc, K. Bomze, K. Felczyński, Ecol. Chem. Eng. 2010, 17, 483.
• 31. H. Terelak, T. Motowicka-Terelak, T. Stuczyński, C. Pietruch, Pierwiastki śladowe (Cd, Cu, Ni, Pb, Zn) w glebach użytków rolnych Polski, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa 2000.