Racjonalne wykorzystanie pozostałości poprodukcyjnych sektora rolno-spożywczego

• Autorzy: Czyżyk F. , Strzelczyk M.

Warianty tytułu

EN

Rational utilization of production residues generated in agri-food

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W rolnictwie i przetwórstwie rolno-spożywczym powstają duże ilości pozostałości poprodukcyjnych, zależnie od rodzaju i wielkości produkcji ale także od stosowanych technologii. W przemyśle rolno-spożywczym najwięcej pozostałości powstaje w cukrownictwie, mleczarstwie, przetwórstwie owocowo-warzywnym, gorzelnictwie browarnictwie. Biomasa tych pozostałości stanowi olbrzymi potencjał energetyczny i nawozowy. Powinna być wykorzystywana zgodnie z zasadami biogospodarki, czyli przetworzona na bioenergię lub bioprodukty (pasze, nawozy organiczne) w zależności od jaj właściwości fizycznochemicznych. W celu zmniejszenia ilości powstających pozostałości gospodarstwa rolne i zakłady produkcyjne powinny prowadzić racjonalną gospodarkę materiałowo-surowcową i stosować najlepsze dostępne technologie produkcji. Stosunek masy pozostałości (produktów ubocznych i odpadów) do ilości produktów finalnych, powinien być uznany za jeden z głównych wskaźników nowoczesności technologii produkcji i ochrony czystości środowiska. Racjonalne wykorzystanie pozostałości poprodukcyjnych jest koniecznością dyktowaną względami gospodarczymi i ekologicznymi.

EN

The agriculture and agri-food industry generate large quantities of production residues. The amount of residues depends on type and volume of production but also on the technologies used. In the agri-food industry the most residues are produced in the sugar industry, dairy industry, fruit and vegetable processing, distilling of alcohol and brewing. The biomass of these residues is a huge potential for energy and fertilizers. It should be used in accordance with the principles of the bio-economy and it should be processed into bioenergy and bioproducts (animal feed, organic fertilizers). The use of biomass depends on its physical and chemical properties. In order to reduce the amount of production residues the agricultural holdings and food establishments should implement rational materials and raw materials management. They should also apply the best available technologies of production. Proportion of the mass of the residues (side products and wastes) to the quantities of finished products should be regarded as one of the main evaluation indicators of modern manufacturing technology and indicators of protection of environmental quality. Rational utilization of production residues is necessary for economic and environmental reasons.

Słowa kluczowe

PL

pozostałości poprodukcyjne; utylizacja; biogospodarka

EN

production residues; utilization; bioeconomy

• Wydawca: Mastermedia sp. z o.o.
• Czasopismo: Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska
• Rocznik: 2015
• Tom: Vol. 17, nr 3
• Strony: 99--106
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz.

Twórcy

autor

Czyżyk F.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy, Dolnośląski Ośrodek Badawczy, 51-209 Wrocław, ul. Berlinga 7, tel.: [phone], fax: [phone]

autor

Strzelczyk M.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy, Dolnośląski Ośrodek Badawczy, 51-209 Wrocław, ul. Berlinga 7, tel.: [phone], fax: [phone]

Bibliografia

• 1. Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z dnia 13.02.2012 r. COM (2012) 60 final. „Innowacje w służbie Zrównoważonego Wzrostu: biogospodarka dla Europy, online: http://ec.europa.eu/research/bioeconomy/pdf/201202_innovating_sustainable_growth_pl.pdf.
• 2. Kumider J., Zielnica J., 2006. Bioenergetyka szansą dla środowiska naturalnego - wybrane zagadnienia. Wyd. Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, 1-96.
• 3. Ministerstwo Środowiska. 2005. Najlepsze dostępne techniki (BAT) – wytyczne dla przemysłu piwowarskiego. Związek Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego w Polsce „Browary Polskie”. Warszawa, 1-31.
• 4. Kumider J., Zielnica J., 2004. Ekologiczne aspekty pozyskiwania i przetwarzania żywności. Wyd. Akademii Ekonomicznej w Poznaniu ,1- 96.
• 5. MRiRW, ITP. 2010. Wytyczne w zakresie wykorzystania produktów ubocznych oraz zalecanego postępowania z odpadami w rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym. Falenty-Warszawa, 1-102.
• 6. GUS, Rocznik Statystyczny Polski 2013.
• 7. GUS, Rocznik StatystycznyPrzemysłu 2012.
• 8. Czyżyk F., Kutera J., Marcjasz S. 1997. Oczyszczanie i zagospodarowanie ścieków i wywarów z gorzelni ziemniaczanych. W: Metody oczyszczania i utylizacji ścieków przemysłu rolno-spożywczego oraz odchodów zwierzęcych z ferm i obiektów inwentarskich. Materiały z seminarium. Falenty, Wyd. IMUZ, 101-110.
• 9. Gołaszewski J. 2011. (R)ewolucja w rolnictwie. Centrum Badań Energii Odnawialnej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, online: http://www.klaster3x20.pl/sites/default/files/klaster3x20pl_563bd5720fa8eef8dbe21fbdd4fd05e4.pdf.
• 10. Kiciński J. 2011. Kompleksy agroenergetyczne jako przykład kogeneracji rozproszonej. Czysta Energia Nr 2, 31-40.
• 11. Vogt A., Jabłoński S., Kołodziej H., Fałat J., Strzelecki s., Łukaszewicz M. 2012. Projekt centrum paliwowo-energetyczno-chemicznego jako element programu bezpieczeństwa energetycznego realizowanego poprzez strategię rozproszonych źródeł energii. Energetyka-Biogaz, wyniki badań, technologie, prawo i ekonomika w rejonie morza Bałtyckiego. Praca zbiorowa. Wyd. Gdańskiej Szkoły Wyższej, 314-331.
• 12. Rozporządzenie (WE) Nr 183/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 stycznia 2005r. ustanawiające wymagania dotyczące higieny pasz.
• 13. Ziemiński K., Romanowska J., Kowalska M. 2012. Enzymatic pretreatment of lignocellulosic wastes to improve biogas production. Waste Management 32, 1131-1137.
• 14. Santek B., Gwehenberger G., Sanek M. I., Narodoslawsky M., Horvat P. 2010 . Evaluation of energy demand and the sustainability of different bioethanol production processes from sugar beet. Resources, Conservation and Recycling. Volume 54. 872-877.
• 15. Kryvoruchko V., , Andrea Machmüller A., V., Amon B., Amon T., 2009. Anaerobic digestion of by-products of sugar beet and starch potato processing. Biomass and Bioenergy. Volume 33. Issue 4. 620-627. Online: http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0961953408002365.
• 16. Rezić T., Oros D., Marković I., Kracher D., Ludwig R., Santek B. 2013. Integrated hydrolyzation and fermentation of sugar beet pulp to bioethanol. Journal of Microbiology and Biotechnology 23(9): 1244-1252.
• 17. Gumienna M., Szambelan K., Jeleń H., Czarnecki Z. 2014. Evaluation of ethanol fermentation parameters for bioethanol production from sugar beet pulp and juice. Journal of Institute of. Brewing. Volume 120: 543-549. online: http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/jib.181/full
• 18. Ginalski Z. Substraty dla biogazowni rolniczych. online: http://www.cdr.gov.pl/pol/OZE/substraty.pdf.
• 19. Lewandowski W. M., Ryms M., Meler P. 2010. Termiczno-chemiczna piroliza do biopaliw ciekłych i gazowych jako metoda podnoszenia sprawności konwersji energii biomasy. Nafta – Gaz Nr 8., Rok LXVI, 675-680.
• 20. Czyżyk F., Kozdraś M., 2004. Właściwości chemiczne i kompostowanie osadów z wiejskich oczyszczalni ścieków. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie t.4 z. 2a(11), 559-569.