Słuchać Pana. O doświadczaniu sacrum w kościele i krajobrazie

• Autorzy: Bernat S.

Warianty tytułu

EN

Listening to the Lord. On experiencing sacrum in church and landscape

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem badań jest rozpoznanie uwarunkowań sprzyjających kontemplacji, rozumianej jako słuchanie głosu Boga. Skupiając się na perspektywie religii chrześcijańskiej odwołano się do Biblii, nauczania Kościoła, literatury pięknej. Następnie przedstawiono przykłady inicjatyw umożliwiających doświadczanie sacrum w krajobrazie. Zwrócono uwagę na krajobrazy sakralne objęte prawną formą ochrony parku kulturowego jako miejsca mogące sprzyjać kontemplacji. Podkreślono ważną rolę muzyki sakralnej, jako wyraz oddawania chwały Bogu przemawiającemu przez usłyszane Słowo. Krajobraz związany z sacrum charakteryzuje najczęściej wyjątkowość, zróżnicowane ukształtowanie terenu, zwłaszcza obecność gór, które przez swoją wysokość i naturalność budzą podziw, wywołują nastrój tajemniczości. Krajobraz sacrum posiada duże walory estetyczne, oddziałuje multisensoryczne. Doświadczanie sacrum nie ogranicza się tylko do wyjątkowych krajobrazów. Również w krajobrazach codziennych możliwe jest usłyszenie głosu Boga. Sprzyja temu rozwinięta wrażliwość estetyczna, wiara, czyste serce, wyciszenie. Krajobraz posiadający cechy sacrum może sprzyjać rozwojowi turystyki kontemplacyjnej. Aktywne słuchanie i zachwyt na pięknem powinny prowadzić do działania na rzecz zachowania krajobrazów sprzyjających kontemplacji dla przyszłych pokoleń.

EN

The purpose of the research is to identify determinants that are favorable for contemplation. The author appeals to the Bible, teaching of the Catholic Church and literature. Then, he presents exemplary initiatives which enable to experience sacrum in landscape. Sacred landscapes, that are protected by law as cultural parks, are pointed as places for contemplation. Importance of sacred music is emphasized and its role for honour the God who speaks through the Word. Landscape which is connected with sacrum possesses some specific features, namely uniqueness and diversity of relief. Mountains, thanks to their height and natural character, play especial role and arouse atmosphere of mysteriousness. Landscape of sacrum has got great aesthetic values and influence people in a multisensory way. One can experience sacrum not only by exceptional landscape. It is possible to hear God thanks to ordinary landscape. Faith, pure heart, inner calmness and peace, aesthetic sensitivity are favourable for listening to God. Landscape with distinct features of sacrum enables to develop tourism of contemplation. Admiration of beauty of landscapes should result in activities for the benefit of them and should help to protect them for next generations.

Słowa kluczowe

PL

Kościół; krajobraz; percepcja; muzyka sakralna; turystyka kontemplacyjna

EN

church; landscape; perception; sacred music; spiritual tourism

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2012
• Tom: nr 17
• Strony: 96--108
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., fot.

Twórcy

autor

Bernat S.

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Wydział Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej, Lublin, Polska

Bibliografia

• Bernat S., 2004: Lubelskie festiwale muzyczne jako element produktu turystycznego miasta [w:] Badania geograficzne w poznawaniu środowiska (red.): Z. Michalczyk, PTG UMCS, Lublin: 647-652.
• Bernat S., 2009: Czyszczenie uszu. Kultura enter, Miesięcznik wymiany idei. Nr 12. Ośrodek Animacji Kultury. Centrum Kultury w Lublinie (czasopismo elektroniczne) http://kulturaenter.nazwa.pl/0/index-nr12.html.
• Jackowski A., Sołjan I., 2001: Środowisko przyrodnicze a sacrum, Peregrinus Cracoviensis, 12: 29-50.
• Jakimowicz M., 2012: Oaza – lubię to. Gość Niedzielny nr 27:18-21.
• Kapuściński R. 2002: Lapidaria, Warszawa.
• Kapuściński R. 2004: Lapidarium V, Warszawa.
• Katechizm Kościoła Katolickiego. Pallotinum Poznań 2002.
• Kopczyński K., 2009: Edukacyjne walory krajobrazu kulturowego. Problemy Ekologii Krajobrazu, 25:53-62.
• Markowicz M., 2008: Turystyka kontemplacyjna a produkt turystyczny. http://flitengo.pl/Artykuly_prezentowane_na_konferencji/p2_articleid/47.
• Mayfield S., 2008: Modlitwa. Spotkanie z Bogiem. Świat Ksiązki Warszawa
• Pociask-Karteczka J., 2007: Przyroda w nauczaniu Jana Pawła II [w:] Przyroda, geografia, turystyka w nauczaniu Jana Pawła II (red.): M. Ostrowski, I. Sołjan, XV Seminarium Sacrum i przyroda, Kraków: 65-86.
• Ratzinger J.,1990: Liturgia i muzyka kościelna [w:] Kościół-ekumenizm-polityka, Pallotinum, Poznań-Warszawa: 102-110.
• Romaniuk K., 1999: Biblijna teologia przyrody. Wyd. Salezjańskie Warszawa
• Rosik M., 2011: Miłośnicy pustyni, Ziemia Święta, 2 (66): 12-15.
• Sztumski W., 2010: Ekologia ciszy jako element sozologii systemowej wzbogacający koncepcję rozwoju zrównoważonego. Problemy Ekorozwoju, vol. 5, no 2: 61-68.