Woda jako pramateria współczesnej architektury znaczeniowej w przestrzeni zamieszkiwania

• Autorzy: Wierzbicka Anna Maria , Pabich Marek

Identyfikatory

DOI

10.4467/25438700SM.23.003.17804

Warianty tytułu

EN

Water as the primary symbol of the sacred communication in the area of habitation architecture

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

W poniższym artykule zaprezentowano zróżnicowanie rozwiązań architektonicznych uwzględniających wodę jako stałą część struktury obiektu, które reprezentuje wartości materialne i symboliczne. Do analiz użyto autorskiej metody badawczej narracyjnej w celu analizy współczesnych obiektów sakralnych, w których woda odgrywa rolę pramaterii. Analizę przeprowadzono pod kątem pięciu różnych aspektów: intencji autora, lokalizacji, daty powstania oraz opinii – idei projektu. Selekcja projektów została przeprowadzona po uprzedniej kwerendzie przykładów obiektów znaczonych. Obiekty zostały podzielone na cztery grupy znaczące: sztuczny krajobraz, nurt ekologiczny, przestrzeń pamięci, medium aksjomatyczne. Celem badań miało być wskazanie, że woda jako pramateria w obiektach znaczeniowych nie pełni tylko roli utylitarnej, ale również ma znaczenie symboliczne. Aktualny stan wiedzy wskazuje, że nie ma obecnie publikacji naukowych, które analizują „wodę” jako element pramaterii. Woda w architekturze badana jest zazwyczaj w aspektach utylitarnych i technicznych, rzadko w analizie brany jest pod uwagę semantyczny aspekt tej materii. Zagadnienie zostało zbadane za pomocą analizy projektów oraz obiektów zrealizowanych należących do współczesnej architektury znaczeniowej, których treści semantyczne maja zasadniczy wpływ na odbiór przestrzeni architektoniczny. W artykule została wykazana rola „wody” jako pramaterii w obiektach o imperatywie znaczeniowym.

EN

In this article, we will show the diversity of architectonic solutions that include water in the permanent structure of the object, which offers its prominent material and symbolic role. The method used for this research is the inquiry and the analysis of contemporary sacral things in which water plays the role of prima materiel. The research will use the author's narrative method to analysed the architecture of meaning. This study of the architectonic piece will be led through five deliberate and narrative aspects, exploring the author's intention – location, creation date, and narration, among others -project ideas. After a previous search, the project was selected as an example of meaningful objects. The objects are divided into four groups of signifiers: artificial landscape, ecological stream, memory space, and axiomatic medium. The research aimed to show that water as crematoria in meaningful objects does not only have a functional role, it also has a symbolic meaning. The current state of knowledge indicates that, at present, there are no scientific publications that analyse 'water' as an element of parametria. The water in architecture usually is analysed in practical and technical aspects; the semantic part of the project is generally excluded. The question will be studied using projects or finished objects in contemporary sacral architecture.

Słowa kluczowe

PL

woda jako symbol; narracja semantyczna; miejsce pamięci; obiekty sakralne

EN

water as symbolic; semantic narrative; places of remembrance; sacred object; habitation architecture

• Wydawca: Katedra Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego, Instytut Projektowania Urbanistycznego, Wydział Architektury, Politechniki Krakowskiej
• Czasopismo: Środowisko Mieszkaniowe
• Rocznik: 2023
• Tom: nr 42
• Strony: 33--49
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., il.

Twórcy

autor

Wierzbicka Anna Maria

• Wydział Architektury, Politechnika Warszawska

• https://orcid.org/0000-0003-4548-6844

autor

Pabich Marek

• Instytut Architektury i Urbanistyki, Politechnika Łódzka

• https://orcid.org/0000-0003-2831-2826

Bibliografia

• [1] Biedermann H., 2003, Leksykon symboli, Warszawa: Muza S.A.
• [2] Borradori G., 2004, Filozofia w czasach terroru. Rozmowy z Jürgenem Habermasem i Jacques’em Derridą, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• [3] Budzyński M., 2002, Odpowiedź Marka Budzyńskiego na list przedstawicieli Fundacji, „Architektura Murator”, no.1, 54.
• [4] Cassirer E., 2004, Symbol i język, tłum. Bolesław Andrzejewski, Poznań: Wydawnictwo Naukowe IF UAM.
• [5] Eliade M., 1993, Traktat o historii religii, Łódź: Wydawnictwo OPUS.
• [6] Furuyama M., 2008, Tadao Andō – 1941 geometry of human space, Koln: Taschen.
• [7] Heidegger M. 1974, Budować, mieszkać, myśleć, „Teksty: teoria literatury, krytyka, interpretacja”, nr 6 (18), 137-152.
• [8] Hani J., 2006, The Symbolism of the Christian Temple, Sophia: Perennis.
• [9] Jung C., 1968, Man and his Symbols, New York, London, Toronto, Sydney, Auckland: Anchor Press Doubleday.
• [10] [10] Kozakiewicz-Opałka R., Frąk R., Swarczewski M., ed., 2015, Sacred garden – idea and reality, Kielce: Wydawnictwo SARP, 157-185.
• [11] Otto R., 1993, Świętość. Elementy irracjonalne w pojęciu bóstwa i ich stosunek do elementów racjonalnych, tł. Bogdan Kupis, wydanie II, Wrocław.
• [12] Pallasma J., 2012, The Eyes and the Skin, New Jersey: John Wiley and Sons.
• [13] Stiasny G., 2002, Konkurs na projekt Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie, „Architektura Murator”, no.7., s. 14.
• [14] Szerszyński B., 2005, Nature Technology and the Sacred, New Jersey: Wiley-Blackwell.
• [15] Walter N, 2020, Narrative Theory in Conservation, London
• [16] Wierzbicka A. M., 2013, Architektura jako narracja znaczeniowa, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.
• [17] Wierzbicka J., 2016, Styk współczesnej architektury mieszkaniowej z historyczną architekturą sakralną. Projekt centrum rekolekcyjno-konferencyjnego na terenie Tarchomina Kościelnego w Warszawie, praca magisterska, Warszawa: Politechnika Warszawska.
• [18] Wierzbicka A.M, Arno M., Adaptation of places of worship to secular functions with the use of narrative method as a tool to preserve religious heritage, “Muzeológia a kultúrne dedičstvo”, 2022, 10:4:63-77 doi: 10.46284/mkd.2021.10.4.5.
• [19] Witruwiusz M., 1999, O architekturze ksiąg dziesięć, Warszawa: Prószyński i S-ka.
• ŹRÓDŁA INTERNETOWE/ ONLINE SOURCES
• [1] Baseman K., Beckman J., 2008, Victims of Terrorist Attack on the Pentagon Memorial [online]. Dostępny w: http://www.core.form-ula.com/2008/09/11/pentagon-memorial-by-kbas (dostęp: 22.07.2022)
• [2] Budzyński M., 2000, Pierwsza nagroda w konkursie na Świątynie Opatrzności Bożej [on-line]. Dostępny w: https://futuwawa.pl/marek_budzynski_architekt_sp.z.o.o.__swiatynia_opatrznosci_bozej-project-pl-126.html (dostęp: 22.07.2022)
• [3] Eliasson O., 2008, New York City Waterfalls Design [on-line]. Dostępny w: https://www.publicartfund.org/exhibitions/view/the-new-york-city-waterfalls (dostęp: 22.07.2022)
• [4] Eliasso, O., 2018, Ice Watch Design [on-line]. Dostępny w: https://sztuka-architektury.pl/article/11927/olafur-eliasson-buduje-z-lodu (dostęp: 22.07.2022)
• [5] Libeskind D., 2003, Project commemorating the victims of the terrorist attack on the WTC in New York, [on-line]. Dostępny w: https://libeskind.com/work/ground-zero-master-plan (dostęp: 22.07.2022)