Pneumatyczne źródło sejsmiczne do monitorowania prędkości fal sejsmicznych w warunkach podziemnej eksploatacji węgla

• Autorzy: Sierodzki Przemysław , Remiorz Leszek , Isakow Zbigniew , Czarny Rafał , Ćwiękała Mateusz

Identyfikatory

DOI

10.29227/IM-2024-01-106

Warianty tytułu

EN

Pneumatic Seismic Source for Monitoring Velocity Changes of Seismic Waves in Underground Coal Mining Conditions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono koncepcję pneumatycznego wzbudnika fal sejsmicznych oraz pierwsze rezultaty testu prototypu. W założeniach, konstrukcja źródła ma być dostosowana do warunków podziemnej eksplantacji węgla tj. z zachowaniem wymogów iskrobezpieczeństwa. Wzbudzanie ma odbywać się w krótkich odstępach czasu, rzędu kilku minut, co umożliwi wysokorozdzielcze w czasie monitorowanie prędkości różnych typów fal sejsmicznych. Quasi ciągły pomiar pozwoli na dokładniejsze śledzenie zmian pola naprężeń w rejonie wydobycia zmniejszając tym samym ryzyko wystąpienia tąpnięcia. Projektowane źródło będzie współpracowało z systemem sejsmoakustycznym ARES-5/E.

EN

In the article, the concept and the first test of the seismic source WBZ Type 2 were presented. The idea is to construct the seismic source tailored for underground measurement requirements, including intrinsically safety demand. The source will be triggered every few minu-tes or less, which gives the ability to track seismic velocity changes with high accuracy in time. Quasi-continuous measurement allows to monitor stress field changes, and in consequence, reduce the hazard of rockburst. The WZB type 2 will be compatible with the ARES-5/E seismic system.

Słowa kluczowe

PL

źródło sejsmiczne; wzbudnik sejsmiczny; hazard sejsmiczny w kopalni; tąpnięcie górotworu; wstrząsy górnicze; system sejsmiczny

EN

seismic source; seismic hazard in mine; rockburst, mining-induced seismic events; seismic mon-itoring system

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
• Czasopismo: Inżynieria Mineralna
• Rocznik: 2024
• Tom: Vol. 2, no. 1
• Strony: 175--179
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., tab., zdj.

Twórcy

autor

Sierodzki Przemysław

• CTTEMAG Sp. z o.o. w Katowicach
• Politechnika Śląska w Gliwicach

autor

Remiorz Leszek

• Politechnika Śląska w Gliwicach

autor

Isakow Zbigniew

• CTTEMAG Sp. z o.o. w Katowicach

autor

Czarny Rafał

• Uniwersytet Stanowy Pensylwanii, State College

autor

Ćwiękała Mateusz

• PGG S.A. Oddział KWK ROW Ruch Rydułtowy

Bibliografia

• 1. Mendecki A.J. 1996: Seismic monitoring in mine, Chapman $ Hall, London
• 2. Leśniak A., Isakow Z. 2009: Space–time clustering of seismic events and hazard assessment in the Zabrze - Bielszowice coal mine, Poland, International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences, Elsevier , 46/5, pp. 918-928.
• 3. Isakow Z. 2009: Geotomography with the help of a cutter–loader working organ as a source of imaging waves, International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences, Elsevier, 46/7, pp. 1235-1242.
• 4. Isakow Z. 2016: kierownik projektu i współredaktor wydania. Współautorzy rozdziałów: Augustyniak A., Cianciara A., Cianciara B., Isakow Z., Juzwa J., Kuciara I., Makola R., Piwowarski W., Pysik A., Siciński K., Sierodzki P., Słoka Z., Innowacyjne metody i system do oceny zagrożenia tąpaniami na podstawie probabilistycznej analizy procesu pękania i geotomografii online, Monografia - wynik realizacji projektu INGEO, Instytut Technik Innowacyjnych ITI EMAG, ISBN 978-83-63674-27-4, str. 1-156.
• 5. Dębski W. 2010: Seismic Tomography by Monte Carlo Sampling, Pure. Appl. Geophys. vol.167, pp. 131-152.
• 6. Kozłowski B., Polak Z., Prokop P. 2014: Wyrzuty gazów i skał, Wydawnictwo Śląsk, str. 652.
• 7. almon Brian P., Goldswain G., Lynch Richard A., Rebuli Daryl, Olivier Jan C., and Kleynhans Waldo. 2019: Estimating changes in seismic wave velocity from a pneumatic source in an operational mine, Geophysics,.
• 8. Instrukcja obsługi „Młot pneumatyczny typu PS-80” firmy OLI.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).