Chemizm płytko zalegających wód gruntowych na przykładzie wybranych miejscowości w gminie Gorzyce

• Autorzy: Pawęska K. , Bawiec A. , Malczewska B. , Bauerek A.

Identyfikatory

DOI

10.12912/23920629/67740

Warianty tytułu

EN

The chemistry of defaulting shallow groundwater on the base on selected villageof Gorzyce commune

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W Polsce około 40% ludności mieszka na terenach wiejskich i mimo postępu w budowie infrastruktury technicznej związanej z przesyłem i dystrybucją wody nadal można spotkać rejony, w których woda na cele spożywcze pozyskiwana jest ze studni. Przedmiotem pracy była ocena jakości płytko zalegających (98–604 cm) wód gruntowych stanowiących źródło wody przeznaczonej do spożycia na terenach wiejskich. Badaniami objęto 8 studni zlokalizowanych w gminie Gorzyce. Analizie poddano następujące parametry: pH, tlen rozpuszczony, przewodność elektrolityczna, BZT₅, formy azotu, fosfor ogólny oraz fosforany jak również jony SO₄^-, Na⁺, K⁺, Ca⁺⁺ i Mg⁺⁺. Wyniki badań przestawiono w postaci średnich stężeń analizowanych parametrów z okresu badawczego dla każdej studni. Wyniki badań potwierdzają fakt, iż słabo zabezpieczone studnie cechują się gorszą jakością wody; w kilku z omawianych przypadków średnie stężenie analizowanych parametrów przekroczyło normy dopuszczalne dla wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.

EN

In Poland about 40% of the population lives in a rural areas and despite of the great technical progress in the infrastructure, there are still areas without water supply system where portable water is drawn from the well. The subject of this work was to evaluate the quality of shallow well water (98–604 cm), which is a source of water for consumption. Studies covered 8 wells in the Gorzyce commune. The following chemical components: pH, dissolved oxygen, electrolytic conductivity, BOD₅, nitrogen, total phosphorus and phosphates, and ions of SO₄^-, Na, K⁺ , Ca⁺⁺ and Mg⁺⁺ were analyzed. The results of the studies are described by the mean concentrations of components in analyzed period of time. The results confirm the fact that, poorly protected wells have a worse quality of water. Moreover a few cases, the average concentration of the analyzed indexes exceed acceptable standards for drinking water.

Słowa kluczowe

PL

woda; studnie kopane; jakość wody; tereny wiejskie; ujęcie wody

EN

water; wells; quality of water; rural areas; water intake

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2017
• Tom: Vol. 18, nr 1
• Strony: 216--226
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Pawęska K.

• Zakład Infrastruktury i Techniki Sanitarnej, Instytut Inżynierii Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, plac Grunwaldzki 24, 50-363 Wrocław

autor

Bawiec A.

• Zakład Infrastruktury i Techniki Sanitarnej, Instytut Inżynierii Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, plac Grunwaldzki 24, 50-363 Wrocław

autor

Malczewska B.

• Zakład Inżynierii Wodnej i Hydrotransportu, Instytut Inżynierii Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, plac Grunwaldzki 24, 50-363 Wrocław

autor

Bauerek A.

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, plac Grunwaldzki 24, 50-363 Wrocław

Bibliografia

• 1. Berkowska E., Rasz H., Stankiewicz D. 2010. Infrastruktura Techniczna Wsi. Studia BAS, 4(24), 179–216.
• 2. Bilek M., Rybakowa M. 2014. Azotany (III) i (V) w wodzie pitnej studni kopanych i wierconych z terenu Podkarpacia jako czynniki ryzyka methemoglobinemii. Przegląd Lekarski, 71/10, 520–522.
• 3. Czajkowska A. 2010. Stopień zanieczyszczenia związkami biogennymi płytkich wód podziemnych w zagospodarowanej rolniczo części zlewni Bierawki. Górnictwo i geologia, 5(4), 91–103.
• 4. Drozd M., Trzepla M. 1998. Szczegółowa mapa geologiczna Polski, 990 – arkusz Zabełków (M-34–73-B). Warszawa. Państwowy Instytut Geologiczny.
• 5. Grygorczuk-Petersons E.H. 2008. Wpływ działalności rolniczej i bytowej w obrębie zagrody na jakość wód studziennych. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych, 35/36, 117–123.
• 6. Gupta S.K., Gupta R.C., Chabra S.K., Eskiocak S., Gupta A.B., Gupta R. 2008. Health issues related to N pollution in water and air. Current Science 94, 11, 1469–1476.
• 7. GUS 2012, Rocznik Statystyczny Rzeczpospolitej Polskiej.
• 8. Jaszczyński J., Sapek A., Chrzanowski S. 2006. Wskaźniki chemiczne wody do picia z ujęć własnych w gospodarstwach wiejskich na otulinie Biebrzańskiego Parku Narodowego. Woda Środowisko Obszary Wiejskie, 6, 2(18), 129–142.
• 9. Knobeloch L., Salna B., Hogan R., Postle J., Amderson J. 2000. Blue babies and nitrate-contaminated well water. Environmental Health Perspective, 108, 7, 675–678.
• 10. Nowak A., Libudzisz Z. 2008. Karcynogeny w przewodzie pokarmowym człowieka. Żywność, Nauka, Technologia, Jakość 4,59, 9–25.
• 11. Nas B., Berktay A. 2006. Groundwater contamination by nitrate in the city of Konya (Turkey), A GIS perspective. Journal of Environmental Management,79,1,30–37.
• 12. Maier A., Krolik J., Randhawa K., Majury A. 2014. Bacteriological testing of private well water: A trends and guidelines assessment using five years of submission data from southeasters Ontario. Canadian Journal of Public Health,105,3, 203–208.
• 13. Pawęska K., Bawiec A., Włodek S., Maras R. 2015. Zmiany składu fizykochemicznego w wodach ujęciowych na terenach wiejskich powiatu kluczborskiego. Inżynieria Ekologiczna 44, 210–216.
• 14. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 listopada 2015 r roku w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. nr 61 poz. 417).
• 15. Stan Sanitarny Kraju w roku 2014, Główny Inspektorat Sanitarny Warszawa.
• 16. http://www.gorzyce.pl/ (data korzystania z zasobu 2016.03.20)

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).