Sorpcjomat krokowy – nowatorska aparatura do pomiarów sorpcyjnych w warunkach stałego ciśnienia gazu

• Autorzy: Kudasik M.

Warianty tytułu

EN

Step sorption meter - novel apparatus for sorption measurements under the constant gas pressures

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Sorpcjomat krokowy jest nowatorskim urządzeniem pomiarowym do badań sorpcyjnych wykorzystującym silnik krokowy do precyzyjnej stabilizacji ciśnienia gazu. Bilans gazu biorącego udział w procesach sorpcyjnych w sorbencie odbywa się na podstawie zliczania ilości impulsów wydawanych na silnik krokowy. Silnik krokowy steruje ruchem tłoka stabilizującego ciśnienie gazu. Znając powierzchnię roboczą tłoka oraz jego przemieszczenie możliwe jest wyznaczenie ilości gazu biorącego udział w procesach sorpcyjnych. Dynamika pracy urządzenia pozwala na wyznaczanie pojemności sorpcyjnej jak i kinetyki procesów sorpcyjnych w węglu. Przedstawiono ideę działania urządzenia, podstawowe parametry jego pracy oraz przykładowe testy.

EN

The step sorption meter is a novel device for sorption measurements utilising a step motor enabling the precise stabilisation of gas pressure. The equilibrium of gas taking part in sorption processes in the sorbent is established based on the number of impulses produced by the step motor. The motor controls the motion of a piston responsible for stabilisation of gas pressure. Knowing the effective area of the piston and its displacement, the amount of gas involved in the sorption processes can be established. The dynamic features of the device allow for finding the sorption capacity and the kinetics of sorption processes in coal. The operating principles of the device, its performance parameters and selected test results are provided.

Słowa kluczowe

PL

sorpcjomat; silnik krokowy; stabilizator ciśnienia; sorpcja gazu

EN

sorption meter; step motor; pressure stabilization; gas sorption

• Wydawca: Instytut Mechaniki Górotworu PAN
• Czasopismo: Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN
• Rocznik: 2012
• Tom: Vol. 14, no. 1-4
• Strony: 33--43
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Kudasik M.

• Instytut Mechaniki Górotworu PAN; ul. Reymonta 27, 30-059 Kraków

Bibliografia

• Wierzbicki M., Jakubów A., Tor A., 2012. Wyrzut metanu i skał w pochylni D odstawczej w pokładzie 358/1 na poziomie 1050 m w JSW S.A. KWK „Budryk”- przyczyny, okoliczności, skutki, Zagrożenia i technologie. Praca zbiorowa pod red. Józefa Kabiesza, Główny Instytut Górnictwa, Katowice, rozdział.
• Pillalamarry M., Harpalani S., LiuGas S., 2011. Diffusion behavior of coal and its impact on production from coalbed methane reservoirs, International Journal of Coal Geology, 86, 342-348
• Kudasik M., Topolnicki J., 2010. Masowy przepływomierz kapilarny do badań kinetyki uwalniania zasorbowanego gazu, Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN, Tom 12, nr 1-4, s. 27-33.
• Kudasik M., Skoczylas N., Topolnicki J., Wierzbicki M., 2011. Wyznaczanie efektywnego współczynnika dyfuzji za pomocą nowatorskiego układu do pomiarów akumulacji i uwalniania gazów z próbek węglowych, Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN, Tom 13, nr 1-4, s. 37-44.
• Beamish B., Crosdale P.J., 1996. Instantaneous outbursts in underground coal mines: An overview and association with coal type, International Journal of Coal Geology 35, 27-55.
• Dziubiński M., Prywer J., 2010. Mechanika płynów dwufazowych, WNT, Warszawa.
• Janas J., Winter K., 1977. Früherkennung der Gasausbruchsgefahr auf der Grundlage der k-wert Bestimmung, In: Frükerkennen und Verhindern von Gas-ausbrüchen im Deutschen Steinkohlen-bergbau. Verlag Gluckauf, Essen, p. 21-28.
• Lama R. D., Bodziony J., 1998. Menagement of outburst in underground caol mines, Int. J of CG, 35.
• Lama, R.D., Bodziony J., 1996. Outbursts of Gas, Coal and Rock in Underground Coal Mines. R.D. Lama & Associates, Wollongong, NSW, Australia.
• Lama R.D., 1995. Management and control of high gas emissions and outbursts in underground coal mines, International Symp. Cum. Workshop: Westonprint in Kiama Wollongong, NSW, Australia.
• Raport WUG, 2011 (www.wug.gov.pl)
• Stączek A., Simka A., 2004. Graniczny wskaźnik intensywności desorpcji gazu z węgla jako podstawowy parametr zagrożenia wyrzutowego charakteryzujący stopień nasycenia gazem pokładów węgla, Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa, R. 42, nr 12.
• Wierzbiński K., 2011. Przebieg kinetyki adsorpcji metanu jako wskaźnik zmian strukturalnych pokładu w rejonie stref uskokowych, Przegląd Górniczy, nr 6, str. 70-75.
• Wierzbicki M., 2011. Effect of selected simplifi cations of the unipore model upon the result of the study of the diffusion coeffi cient in coal, Arch. Min. Sci., Vol. 56, No. 4.
• Dutka B., Wierzbicki M., 2008. Zmiany własności sorpcyjnych węgla zdeformowanego strukturalnie wywołane zmianami temperatury układu węgiel-gaz, Górnictwo i środowisko, Prace naukowe GIG – wydanie specjalne, XV Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna GZN 2008, s. 307-316.