Exploring the transparency of street frontages in Krakow

• Autorzy: Kantarek Anna Agata

Identyfikatory

DOI

10.37190/arc230409

Warianty tytułu

PL

Badanie przejrzystości pierzei ulicznych w Krakowie

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The ground floor activities that define the street space play a key role both in traditional and contemporary public space. They provide an inward and outward relationship and contribute to both liveliness of the street and a sense of security. Thus, frontage transparency is crucial for the relationship between the open public space and the internal functions at the edge of the street, as well as for the production and maintenance of a vital public domain. This paper summarises the results of a study on the transparency of street frontages in public space using selected sequences of radial streets in Krakow as an example. The research measures building front transparency in two radial sequences of streets coming from Krakow’s inner city, using inventory of a shop window in two categories – degree of windows transparency and premises uses. The study reveals the basic characteristics of the street frontage transparency and the functional preferences of its degrees.

PL

Różne rodzaje aktywności w parterach budynków definiujących przestrzeń ulicy odgrywają kluczową rolę zarówno w tradycyjnej, jak i współczesnej strefie publicznej. Zapewniają relację do wewnątrz i na zewnątrz oraz przyczyniają się zarówno do ożywienia ulicy, jak i do poczucia bezpieczeństwa. Przejrzystość pierzei ma zatem kluczowe znaczenie dla relacji między otwartą przestrzenią publiczną a funkcjami wewnętrznymi na krawędzi ulicy, a także dla tworzenia i utrzymywania żywotnej domeny publicznej. W niniejszym artykule podsumowano wyniki badania przejrzystości pierzei ulicznych w przestrzeni publicznej na przykładzie wybranych ciągów ulic w Krakowie. W badaniu dokonano pomiaru transparentności frontów budynków w dwóch radialnych ciągach ulic wychodzących ze ścisłego centrum Krakowa, wykorzystując inwentaryzację witryn sklepowych w dwóch kategoriach – stopnia transparentności witryn oraz przeznaczenia lokali. Badania ukazują podstawowe cechy przejrzystości pierzei ulicznej i preferencje funkcjonalne różnych jej rodzajów.

Słowa kluczowe

EN

street frontage transparency; public space; streetscape; urban design; Krakow

PL

przejrzystość pierzei ulicznej; przestrzeń publiczna; krajobraz ulicy; projektowanie urbanistyczne; Kraków

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2023
• Tom: Nr 4 (76)
• Strony: 95--106
• Opis fizyczny: Bibliogr. 35 poz., il., tab.

Twórcy

autor

Kantarek Anna Agata

• Faculty of Architecture, Cracow University of Technology, Poland

• https://orcid.org/0000-0003-2422-3797

Bibliografia

• [1] Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z poprawkami, DzU 2003 Nr 80, poz. 717, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20220000503/U/D20220503Lj.pdf [accessed: 7.02.2023].
• [2] Carmona M., Heath T., Oc T., Tiesdell S., Public places Urban spaces. The dimension of urban design, Elsevier, Architectural Press, Oxford 2005.
• [3] Chermayeff S., Alexander Ch., Intimitié et vie communautaire. Vers un nouvel humanisme architecturale, Dunod, Paris 1972.
• [4] Jacobs J., The Death and Life of Great American Cities, Random House, New York 1961.
• [5] Salingaros N.A., Principles of Urban Structure, Techne Press, DSP, Amsterdam 2005.
• [6] Gehl J., Cities for People, Island Press, Washington–Covelo–London 2010.
• [7] Walton D., Lally M., Septiana H., Taylor D., Thorne R., Cameron A.,Urban Design Compendium, Llewelyn Davies, English Partnerships, The Housing Corporation, London 2007, https://webapps.stoke.gov.uk/uploadedfiles/Urban%20Design%20Compendium%201.pdf [accessed: 7.02.2023].
• [8] Planning and Urban Design Standards. Students Edition, F. Steiner, K. Butler, E. Sendich (eds.), American Planning Association, John Wiley & Sons, New Jersey 2007.
• [9] Furchtlehner J., Lehner D., Lička L., Sustainable Streetscapes: Design Approaches and Examples of Viennese Practice, “Sustainability” 2022, 14(2), 961, doi: 10.3390/su14020961.
• [10] Tuan Y.F., Przestrzeń i miejsce, PIW, Warszawa 1987.
• [11] Giedion S., Przestrzeń, czas i architektura. Narodziny nowej tradycji, PWN, Warszawa 1968.
• [12] Martinez D., Van Der Werf F., Tissus urbains et règlements d’urbanisme, “Cahiers de l’Institut d’Aménagement et d’Urbanisme de la Région Parisien” 1971, Vol. 24, 1–216.
• [13] Samuels I., Panerai Ph., Castex J., Depaule J.Ch., Urban Forms. The death and Life of the Urban Block, Architectural Press, London 2002.
• [14] Alexander Ch., Ishikawa S., Silverstein M., A pattern language, towns, buildings, construction, Oxford University Press, New York 1977.
• [15] Kantarek A.A., On orientation in The Space of the City, LAP Lambert Academic Publishing, London 2013.
• [16] Salingaros N.A., A theory of Architecture, UmbauVerlag, Deutschland, 2008.
• [17] Gehl J., Johansen Kaefer L., Reigstad S., Close encounters with buildings, [in:] H. Karssenberg, J. Laven, M. Glaser, M. Van ‘t Hof (eds.), The City at eye level, Eburon Academic Publishers, Delft 2016, 29–35.
• [18] Smart Code 9.2, https://transect.org/codes.html [accessed: 13.02.2023].
• [19] Lehnerer A., Grand Urban Rules, 010 Publisher, Rotterdam 2009.
• [20] Seattle Municipal Code, The Charter of The City of Seattle, City of Seattle, 2023, https://library.municode.com/wa/seattle/codes/municipal_code?nodeId=TIT23LAUSCO_SUBTITLE_IIILAUSRE_CH23.49DOZO_SUBCHAPTER_VIINDIMI_23.49.210INDIMISTFARE [accessed: 13.02.2023].
• [21] Vancouver Municipal Code, A codification of the General Ordinances of the City of Vancouver, Washington, City of Washington, 2023, https://vancouver.municipal.codes/VMC/20.670.040 [accessed: 13.02.2023].
• [22] San Francisco Planning Department, Standards for Storefront Transparency, San Francisco 2023, https://sfplanning.org/resource/standards-storefront-transparency [accessed: 13.02.2023].
• [23] Pape G., Getting a clear picture on façade transparency, https://www.canr.msu.edu/news/getting_a_clear_picture_on_facade_transparency [accessed: 13.02.2023].
• [24] Kantarek A.A., Tranzyt a spójność formy miasta, “Czasopismo Techniczne. Architektura” 2010, R. 107, z. 1A, 164–170.
• [25] Miasto Kraków, Lista planów obowiązujących, https://www.bip.krakow.pl/?mmi=417 [accesssed: 28.04.2023].
• [26] Uchwała krajobrazowa – Zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, Kraków 2020, https://www.bip.krakow.pl/?bip_id=1&mmi=22515 [accessed: 28.04.2023].
• [27] Kantarek A.A., Public space and shop windows, “IOP Conference Series: Materials Science and Engineering” 2019, 471, 09207, https://iopscience.iop.org/article/10.1088/1757899X/471/9/092074/pdf [accessed: 28.04.2023].
• [28] Supranowicz E., Nazwy ulic Krakowa, PAN, Kraków 1995.
• [29] Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Krakowa, Kraków 2014, https://www.bip.krakow.pl/?id=48 [accessed: 13.03.2023].
• [30] Obwodnice Krakowa, https://pl.wikipedia.org/wiki/Obwodnice_Krakowa [accessed: 6.05.2023].
• [31] Kubicki P., Miasto w sieci znaczeń. Kraków i jego tożsamości, Societas, Kraków 2010.
• [32] Kantarek A.A., Urban Spatiality – Tradition and Contemporaneity, [in:] T. Jeleński, S. Juchnowicz, E. WoźniakSzpakiewicz (eds.), Tradition and heritage in the contemporary image of the city, Vol. 1, Wydawnictwo PK, Kraków 2015, 89–94.
• [33] Studium – strukturalne jednostki urbanistyczne, https://www.bip.krakow.pl/?dok_id=63717 [accessed: 13.02.2023].
• [34] Gehl J., Johansen Kaefer L., Reigstad S., Close encounters with buildings, “Urbanistika ir Architektûra Town Planning and Architecture”, 2005, t. 29, Nr. 2, 70–80.
• [35] Gehl J., Places for People, City of Melbourne, Melbourne 2015, https://www.melbourne.vic.gov.au/SiteCollectionDocuments/places-for-people-2015.pdf [accessed: 17.03.2023].

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).