Systemy taryfowania ciepła w wybranych państwach – rekomendacje dla Polski

• Autorzy: Surma Tomasz , Komorowska Aleksandra , Kaszyński Przemysław

Warianty tytułu

EN

District heating tariff systems in selected countries­– recommendations for Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Sektor ciepłownictwa systemowego podlega zazwyczaj regulacji, z uwagi na jego znaczenie w zapewnianiu niezawodnego ogrzewania odbiorcom końcowym oraz ciepła na cele przemysłowe i użytkowe. Ponadto lokalne rynki ciepła funkcjonują zwykle w strukturze monopoli naturalnych, stąd regulacje pełnią również rolę ochrony konsumentów przed potencjalnym stosowaniem monopolistycznych praktyk przez przedsiębiorstwa ciepłownicze. Niemniej jednak stopień tych regulacji znacznie różni się w poszczególnych krajach, odzwierciedlając lokalne uwarunkowania polityczno-gospodarcze i społeczne. Celem artykułu jest analiza systemów taryfowania obowiązujących w Niemczech i Czechach oraz wskazanie rekomendacji dla krajowego sektora ciepła systemowego, stojącego w obliczu wyzwań związanych z transformacją energetyczną. Wybór tych państw został podyktowany różnym stopniem liberalizacji rynków krajów sąsiadujących z Polską, w których jednocześnie udział ciepłownictwa systemowego w pokrywaniu potrzeb cieplnych jest zbliżony. Rezultaty przeprowadzonej analizy wskazują, że rozwiązaniem wartym dalszych analiz na poziomie regulacyjnym jest wdrożenie trybu zatwierdzania taryf ex-post lub ex-post on request, bez konieczności każdorazowego przedkładania taryfy do zatwierdzenia Prezesowi URE. Na uwagę zasługuje również rozważenie zastosowania podejścia do kalkulacji taryf z wykorzystaniem taryfy wstępnej, która opiera się na wartościach oczekiwanych i końcowej, która uwzględnia rzeczywiste koszty i wolumeny dostarczonego ciepła.

EN

The district heating sector is regulated due to its importance in providing reliable heating to end consumers and heat for industrial and utility purposes. Additionally, local district heating markets often operate as natural monopolies, thus regulations also serve to protect consumers from potential monopolistic practices by heating companies. However, these regulations vary significantly between countries, reflecting local economic, social, and political conditions. This article aims to analyse the tariff systems in Germany and the Czech Republic and to develop recommendations for the national district heating sector. The choice of these countries was driven by the different levels of market liberalisation in Poland's neighbouring countries, where the scale of district heating and , its fuel structure are similar, allowing for the application of the results to the Polish context. The analysis results indicate that a regulatory approach worth further consideration is implementing ex-post or ex-post on request tariff approvals without requiring each tariff to be submitted for approval by the President of the Energy Regulatory Office. Additionally, it is noteworthy that the approach to tariff calculation uses a preliminary tariff based on expected values and a final tariff that accounts for actual costs and the amount of heat supplied.

Słowa kluczowe

PL

ciepło; ciepło systemowe; kogeneracja; taryfy; rynek regulowany; rynek energii

EN

heating; district heating; cogeneration; tariffs; regulated market; energy market

• Wydawca: KAPRINT
• Czasopismo: Rynek Energii
• Rocznik: 2024
• Tom: Nr 5
• Strony: 11--16
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz.

Twórcy

autor

Surma Tomasz

• Veolia Energia Polska SA, Poland

autor

Komorowska Aleksandra

• Polska Akademii Nauk, Kraków

autor

Kaszyński Przemysław

• Polska Akademii Nauk, Kraków

Bibliografia

• [l] Hall, L.M.H.; Buckley, A.R. A Review of Energy Systems Models in the UK: Prevalent Usage and Categorisation. Applied Energy 2016, 169, 607—628, doi:10.1016/J.APENERGY.2016.02.044.
• [2] Kirschen, D.; Strbac, G. Fundamentals of Power System Economics: Second Edition; John Wiley & Sons Ltd, 2019.
• [3] Komorowska, A.; Surma, T. Comparative Analysis of District Heating Markets: Examining Recent Prices, Regulatory Frameworks, and Pricing Control Mechanisms in Poland and Selected Neighbouring Countries. Polityka Energetyczna — Energy Policy Journal 2024, 27, 95—118, doi: l 0.33223/EPJ/175328.
• [4] Wissner, M. Regulation doi:10.1016/J.JUP.2014.09.001. of District—Heating Systems. Util Policy 2014, 3], 63—73,
• [5] Djorup, S.; Sperling, K.; Nielsen, S.; @stergaard, P.A.; Thellufsen, J .Z.; Sorknees, P.; Lund, H.; Drysdale, D. District Heating Tariffs, Economic, Optimisation and Local Strategies during Radical Technological Change. Energies (Basel) 2020, 13, 1172, doi:10.3390/EN13051172.
• [6] Colmenar-Santos, A.; Rosales-Asensio, E.; Borge-Diez, D.; Blanes-Peiró, J.J. District Heating and Cogeneration in the EU—28: Current Situation, Potential and Proposed Energy Strategy for Its Generalisation. Renew-able ana1 Sustainable Energy Reviews 2016, 62, 621—639, doi:10.1016/J.RSER.2016.05.004.
• [7] Commission, E. District Heating and Cooling Markets and Regulatory Frameworks under the Revised Reewable Energy Directive 2021.
• [8] Dz.U.1997 Nr 54 poz. 348 Ustawa Prawo Energetyczne 1997.
• [9] Surma, T.; Leśniak, A. Perspektywy Rozwoju Wysokosprawnej Kogeneracji W Polsce W Świetle Pakietu Regulacji Fit for 55. Rynek Energii 2023, 3, 31—39.
• [10] Hubert, W., Kowalik, W.; Komorowska, A.,Kryzia, D.; Pepłowska, M.; Gawlik, L. Territorial Trauma or Modernization Experience? The Kraków Metropolitan Area and Silesia as Case Studies Affected by Intensive Energy Transition Processes. Gospodarka Surowcami Mineralnymi — [Mineral Resources Management 2023,39, 125—148, doi:10.24425/GSM.2023.147552.
• [11] Pałka, P. Malec, M. ,Kaszyński, P.,Kamiński, J. „Saługa P. District Heating System Optimisation: A Three-Phase Thermo—Hydraulic Linear Model. Energies (Basel) 2023, 16, 3316, doi: 10.3390/EN16083316.
• [12] AVBFernwarmeV - Nichtamtliches Inhaltsverzeichnis Available online: https://www.gesetze-im-inter-net.de/avbfernw__rmev/ (accessed on 9 July 2024).
• [13] Billerbeck, A.; Breitschopf, B.; PreuB, S. Perception of District Heating in the Context of Price Regulation, International Conference on the European Energy Market, EEM 2023, 2023-June, doi:10.1109/EEM58374.2023.10161804.
• [14] Produktūbersicht. Stadtwerke Zittau Available online: https://stadtwerke-zittau.de/swzittau/content/privat-kunden/waerme/waerme_-__contracting (accessed on 9 July 2024).
• [15] Souhrnna Publikace Zprava o Cinnosti a Hospodareni ERU a Narodni Zprava ERU o Elektroenergetice a Plynarenstvi V ČR Za Rok 2021 | Eru.Cz Available online: https://eru.gov.cz/souhrnna-publikace-zprava-o- cinnosti-hospodareni-eru—narodni-zprava-eru—o-elektroenergetice (accessed on 9 July 2024).
• [16] 526/1990 Sb. zakon o Cenach Available online: https://www.zakonyprolidi.cz/cs/ 1990—526#p6 (accessed on 9 July 2024).
• [17] ERU Decyzja Cenowa ERU Nr 4/2021 z Dnia 16 Września 2021 r. (Energeticky Regulaćni Véstnik 6/202) Available online: https://eru.gov.cz/energeticky-regulacni-vestnik-6-2021 (accessed on 11 July 2024).
• [18] ERU Decyzja Cenowa ERU 10/2022 z Dnia 30 Września 2022 Roku (Energeticky Regulaćni Vestnik 12/2022) Available online: https://eru.gov.cz/energeticky-regulacni-vestnik-122022 (accessed on 11 July 2024)

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).