Ethical limits in research and development

• Autorzy: Kováčová D.

Warianty tytułu

PL

Granice etyczne w badaniach i rozwoju

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Twentieth century was characteristic for dynamic development spurred also by the advances in research and science. However, the events of the twentieth century also showed the other side of science as a discipline able of compromising the values of our civilisation in the name of progress. The question posed in the paper may appear banal, even if far from being such: Is science and the scientific progress possible without ethical limits or, in other words, is everything which is possible also permitted? The paper outlines ethical limitations on research and science and points out the possible consequences of a science ignoring moral dilemmas implied by the research work.

PL

Wiek XX był pełen dynamicznego postępu w wyniku rozwoju nauki i badań. Wydarzenia XX wieku jednak pokazały ciemną stronę nauki, która w imię postępu i wiedzy dewaluuje wartości, na których budowana była nasza cywilizacja przez stulecia. Pytanie, które stawiamy w artykule, może brzmieć banalnie, ale takie nie jest: „Czy nauka i postęp naukowy jest możliwy bez ograniczeń etycznych lub, innymi słowy, czy wszystko, co jest możliwe, jest także dozwolone? W artykule przedstawiono ograniczenia etyczne dotyczące badań i nauki oraz wskazano na możliwe konsekwencje nauki związane z ignorowaniem problemów i dylematów moralnych prac badawczych.

Słowa kluczowe

EN

ethics of science; ethics of technics; progress; science; risk

PL

etyka nauki; etyka techniki; postęp; nauka; ryzyko

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2016
• Tom: z. 94
• Strony: 93--102
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz.

Twórcy

autor

Kováčová D.

• Matej Bel University in Banská Bystrica. Faculty of Arts

Bibliografia

• 1. Fabian. A.: Etika vo výskume. In: Výskum v sociálnej práci.(Zborník príspevkov z II. doktorandskej konferencie konanej dňa 04. novembra 2011 na Filozofickej fakulte Prešovskej univerzity v Prešove). eds. Beáta Balogová, Ivana Lyócsa, Alena Moravčíková. Prešovská univerzita v Prešove. 2012, p. 6-12.
• 2. Feyerabend P.K.: Rozprava proti metodě. Aurora, 2001, p. 432.
• 3. Hrehová H.: Veda a etika vo vede. In: Viera a život. Dobrá kniha, roč. XIII, n. 2, Trnava 2003, p. 104-114.
• 4. Kiepas A.: Človek a dilemy filozofie techniky. APRINt s.r.o.. Žiar nad Hronom, 2002, p. 118.
• 5. Komenda S.: Etika výzkumu. In Ivanová K., Klos R.: Vybrané kapitoly z lékařské etiky. 2. upravené a rozšířené vyd. VUP, Olomouc 2004, p. 97-109.
• 6. Kuhn T.S.: Struktura vědeckých revolucí, OIKOYMENH, 2003, p. 206.
• 7. Lakatoš I.: The Social Responsability of Science, in: Philosophical Papers, vol. 2. Cambridge 1978.
• 8. Lešková Blahová A.: Bioetika v kontextoch etiky sociálnych dôsledkov (Aplikácia zvolenej paradigmy na vybrané bioetické problémy. FFPU, Prešov 2010, p. 195.
• 9. Lešková Blahová A.: Etika vedecko-výskumných pracovníkov so zameraním na oblasť prírodných vied alebo reflexia o potrebe (profesijnej) etiky vo vede. In: Aplikovaná etika a profesionálna prax (eds. Fobelová D.). FHV UMB v Banskej Bystrici, Banská Bystrica: p. 56-63.
• 10. Popper K.R.: Duldsamkeit und intellektuelle Verantworliechkeit, in: Auf der Suche nach einer benneren Welt, Piper, Munchen 1984.
• 11. Rotblat J.: A Hippocratic oath for scientists. In: Science, New York, 19.11.1999, r. 286, n. 5444, 1475 p.
• 12. Iaccarino M.: Science and ethics. 2001. DOI 10.1093/embo-reports/kve191, EMBO reports (2001) 2, 747-750. Available: http://embor.embopress.org/content/2/9/747.full
• 13. Tisovič F.: Etické princípy platia aj pre vedu. 2008, http://www.sav.sk/?lang=sk&charset=&doc=services-news&news_no=2337

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.