Turystyka w planie ochrony Wielkopolskiego Parku Narodowego - studium przypadku

• Autorzy: Raszka B. , Kasprzak K.

Identyfikatory

DOI

10.15584/pjsd.2016.20.17

Warianty tytułu

EN

Tourism in the protection plan of Wielkopolska National Park - case study

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Działalność ochronna w Wielkopolskim Parku Narodowym następuje poprzez realizację ustaleń planu ochrony. Dokument ten przedstawia m.in. sposób udostępnienia terenów parku narodowego dla turystyki, rekreacji i sportu a jego projekt przedstawia dyrektor Parku. Plan ochrony sporządza się na 20 lat z uwzględnieniem charakterystyki i oceny stanu przyrody, identyfikacji i oceny istniejących oraz potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych, charakterystyki i oceny uwarunkowań społecznych i gospodarczych, analizy skuteczności dotychczasowych sposobów ochrony, charakterystyki i oceny stanu zagospodarowania. Prace przy sporządzaniu planu ochrony, polegają m. in. na: ocenie stanu zasobów, tworów i składników przyrody, walorów krajobrazowych, wartości kulturowych oraz istniejących i potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych, opracowaniu koncepcji ochrony zasobów, tworów i składników przyrody oraz wartości kulturowych, a także eliminacji lub ograniczeniu istniejących i potencjalnych zagrożeń wewnętrznych i zewnętrznych. Dokument ten zawiera m.in.: wskazanie obszarów i miejsc udostępnianych dla celów edukacyjnych, turystycznych, rekreacyjnych, sportowych, amatorskiego połowu ryb oraz określenie sposobów ich udostępniania. Dla parku narodowego do czasu ustanowienia planu ochrony, sprawujący nadzór (tj. minister właściwy do spraw środowiska) sporządza projekt zadań ochronnych. Uprawianie turystyki w każdym parku narodowym wymaga minimum kultury, niezależnie od obowiązujących przepisów prawnych i dokumentów planistycznych związanych z jego ochroną. Ochrona parku to także problem kwestii etyczno-estetycznych, związanych z poznawaniem przejawów życia w całym jego bogactwie oraz z chęcią poznania i lepszego zrozumienia świata.

EN

Protective activities in Wielkopolska National Park take place through the implementation of the protection plan. This document presents the way of making national park areas available for tourism, recreation and sport. According to the Nature Conservation Act for the national park a plan of protection and implementation shall be drawn up and presented by the Park director. The security plan is drawn up for 20 years with regard to: the characterization and assessment of the nature state, the identification and evaluation of existing and potential internal and external threats, characterization and evaluation of social and economic conditions, analysis of the effectiveness of existing methods of protection, characterization and assessment of development. Work on drawing up a security plan consists of: assessment of resources, objects and elements of nature, landscape values, cultural values, existing and potential internal and external threats, developing the concept of conservation, formations and elements of nature and cultural values, as well as the elimination or reduction of existing and potential internal and external threats. The security plan for the national park contains issued like: identification of areas and places available for education, tourism, recreation, sports, amateur fishing and a decision on how they become available. Until the protection plan for the national park is established, the supervisor (i.e. the minister responsible for the environment) draws up draft protection tasks. Leisure and tourism in each national park requires obtaining of certain minimum of culture, regardless of existing legislation and planning documents related to its protection. Protecting the park is also the problem of ethical and aesthetic issues associated with exploring aspects of life in all its richness and desire to know and better understand the world.

Słowa kluczowe

PL

ochrona przyrody; park narodowy; plan ochrony; Wielkopolski Park Narodowy

EN

protection of nature; national park; protection plan; Wielkopolska National Park

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej w Rzeszowie, Oddział Południowo-Wschodni ; Polskie Towarzystwo Gleboznawcze Oddział w Rzeszowie
• Czasopismo: Polish Journal for Sustainable Development
• Rocznik: 2016
• Tom: T. 20
• Strony: 161--168
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., tab.

Twórcy

autor

Raszka B.

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Katedra Gospodarki Przestrzennej

autor

Kasprzak K.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Katedra Turystyki Wiejskiej

Bibliografia

• 1. Kasprzak K., Raszka B. 2003. Konflikt funkcji i użytkowania na przykładzie wykorzystania rekreacyjnego Jeziora Dymaczewskiego (Rynna Witobelsko-Dymaczewska) w Wielkopolskim Parku Narodowym. [w]: M. Pietrzak (red.). Krajobraz – turystyka – ekologia. Problemy Ekologii Krajobrazu tom XI, Bogucki Wydawnictwo Naukowe Poznań. 13-37.
• 2. Kasprzak K., Raszka B. 2014. Turystyka w Wielkopolskim Parku Narodowym. [w]: G. Łyczkowska, B. Raszka, K. Kasprzak (red.), Planowanie i zagospodarowanie Wielkopolskiego Parku Narodowego. Wybór problemów. Bogucki Wydawnictwo Naukowe. Poznań. 97-107.
• 3. Łyczkowska G., Raszka B., Kasprzak K. (red.) 2014. Planowanie i zagospodarowanie Wielkopolskiego Parku Narodowego. Wybór problemów. Bogucki Wydawnictwo Naukowe. Poznań.
• 4. Operat zagospodarowania turystycznego i ochrony zasobów kulturowych. W: Plan Ochrony Wielkopolskiego Parku Narodowego, Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Poznaniu [dr hab. Krzysztof Kasprzak, prof. nadzw. (kierownik zespołu), dr Beata Raszka, mgr Zofia Kurzawa, mgr Przemysław Szarlik]. Poznań. 1999.
• 5. Plany ochrony parków narodowych. T. I: Instrukcja ogólna sporządzania planów ochrony parków narodowych. T. II: Zasady opracowywania operatów szczegółowych do planów ochrony parków narodowych. T. III: Ochrona przyrody w parkach narodowych (przegląd wybranych zagadnień dla potrzeb sporządzania planów ochrony parków narodowych). Krajowy Zarząd Parków Narodowych. Warszawa. 1993.
• 6. Projekt Planu Ochrony Wielkopolskiego Parku Narodowego. Operat Turystyki i Zasobów Kulturowych. Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Poznaniu. 2013 (projektanci merytoryczni: K. Kasprzak, B. Raszka, Z. Kurzawa; projektant graficzny: M. Kujawski).
• 7. Raszka B. 1993. Funkcjonowanie rezerwatów ścisłych w parkach narodowych (na przykładzie Wielkopolskiego Parku Narodowego). Przegląd Przyrodniczy. Świebodzin. 5. 2. 3-19.
• 8. Raszka B. 1998. Nowe Muzeum Przyrodnicze Wielkopolskiego Parku Narodowego w Jeziorach. Kronika Wielkopolski. Poznań. 4 (87). 103-106.
• 9. Raszka B., Kurzawa Z., Kasprzak K. 2003. Zagospodarowanie turystyczne i ochrona zasobów kulturowych Wielkopolskiego Parku Narodowego. Morena. Jeziory. 10. 29-44.
• 10. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 kwietnia 1957 r. w sprawie utworzenia Wielkopolskiego Parku Narodowego. Dz. U. Nr 24. poz. 114.
• 11. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 października 1996 r. w sprawie Wielkopolskiego Parku Narodowego. (Dz. U. Nr 130 poz. 613).
• 12. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 maja 2005 r. w sprawie sporządzenia projektu planu ochrony dla parku narodowego0, rezerwatu przyrody i parku krajobrazowego, dokonywania zmian w tym planie oraz ochrony zasobów, tworów i składników przyrody. Dz. U. Nr 94. poz. 794.
• 13. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 marca 2010 r. w sprawie projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000. Dz. U. Nr 64. poz. 401.
• 14. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 17 lutego 2010 r. w sprawie sporządzania projektu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000. Dz. U. Nr 34. poz. 186.
• 15. Ustawa z dnia 16 października 1991 r. o ochronie przyrody. Dz. U. z 2001 r. Nr 99. poz. 1079. tekst jednolity z późn. zm.
• 16. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Dz. U. z 2015 r. poz. 782. tekst jednolity.
• 17. Ustawa z dnia 7 grudnia 2000 r. o zmianie ustawy o ochronie przyrody. Dz. U. z 2001 r. Nr 3 poz. 21.
• 18. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. Dz. U. z 2013 r. poz. 627. Tekst jednolity z późn. zm..
• 19. Wyczyńscy H. i J. 2009 Przewodnik po Muzeum Przyrodniczym Wielkopolskiego Parku Narodowego. Bogucki Wydawnictwo Naukowe. Poznań. 56 ss.
• 20. Zarządzenie Nr 57 Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2013 r. w sprawie zadań ochronnych dla Wielkopolskiego Parku Narodowego. Załącznik nr 5: Ustalenie miejsc udostępnionych w celach naukowych, turystycznych i rekreacyjnych oraz maksymalnej liczby osób mogących jednocześnie przybywać w tych miejscach (weszło w życie 1 stycznia 2014 r.).
• 21. Zarządzenie Nr XX Dyrektora Wielkopolskiego Parku Narodowego w sprawie zasad udostępniania społeczeństwu terenu Wielkopolskiego Parku Narodowego do celów turystyki i rekreacji. Jeziory. 14 marca 2013 r.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).